مراسم عزاداری در لرستان و در بین لرها از دیرباز به شکل خاصی برگزار می شده است و هنوز هم اهمیت این ایین ها یکی از بارزترین جلوه های فرهنگی خاص این استان به شمار می رود و از آنچنان اهمیتی برخوردار هستند که شرکت نکردن در مراسم عزاداری یکی از خویشاوندان را ننگ برای خود می دانند.
در دیار لرستان روز تنگ و سختی که در فرهنگ آنها هم قدمت دیرینه ای دارد آئین های عزاداری با شمایل خاصی برگزار می شود؛ فرهنگی که یک شب و یک روز و چند روز و چند سال به وجود نیامده است دیرینگی به قدمت تاریخ این دیار دارد؛ کسی منتظر دعوت نمی ماند تا در مراسم عزاداری که برای یکی از خویشاوندان اتفاق می افتد شرکت کند در همان روزهای اولیه درگذشت یکی از اقوام، وظیفه خود می دانند تا برای ابراز همدردی و تسلی خاطر به بازماندگان، در مراسم به خصوص تشییع و تدفین شرکت کنند.
اگر در عروسی ها و مراسم های شادی همدیگر منتظر دعوت هستند و بی دعوت حاضر به شرکت در شادی همدیگر نیستند ولی عزاداری اسثتنای آنهاست و با تمام وجود و عاطفه و احساس خود را در کنار صاحبان عزا قرار می دهند.
هنوز هم در مناطق روستایی و عشایری لرستان پایبندی به شیوه های عزاداری با تمام خصوصیت های قدیمی آن وجود دارد؛ و بخصوص اگر آنکه از دنیا چشم فرو بسته است فردی جوان باشد با تشریفات خاصی تمام جزئیات شیوه های عزاداری چندین و چند سال گذشته انجام می شود.
آئین عزاداری در لرستان از چنان اصالتی و اهمیتی برخوردار است که حتی برای آن مقام موسیقایی خاصی تعریف شده است و در مراسم عزاداری جوانان بخصوص، از موسیقی خاص عزاداری که به آن موسیقی چمری هم گفته می شود در زبان محلی اجرا می شد.
مویه هایی که زنان از سوز دل سر می دهند و از ویژگی های فرد از دنیا رفته در آنها گفته می شود و البته در مناطق عشایری و روستایی کارهای دیگری همچون گل مالی وجود دارد نه به آن فراگیری و گل مالی سر تا پا که در ایام محرم انجام می شود ولی معمولا صاحبان عزا و آنهایی که خود را دوست نزدیک فرد از دنیا رفته می دانند بر سر خود گل می گذارند.
تمام این شیوه های عزاداری هنوز هم در لرستان بخصوص در مناطق روستایی و عشایری لرستان انجام می شود، فرهنگی که ریشه ای دیرینه دارد و گریه کردن ها، بر سر و صورت زدن ها و جمع هایی که همانند مسجد با جمعیت زیاد چسبیده بهم قرار دارند دیگر مجالی برای رعایت نکات بهداشتی نمی گذارد.
شیوه پذیرایی در این آئین های عزاداری مناطق روستایی و عشایری هم قابل توجه است به اینصورت که شام یا ناهار که معمولا چلو مرغ و یا چلو گوشت است در سینی های نسبتا بزرگ که در زبان محلی به آنها "مجمع" هم گفته می شود سرو می شود و متاسفانه در بسیاری مواقع قاشق هم گذاشته نمی شود و دو یا سه نفری در یک سینی گرد غذا صرف می شود.
این آئین های با زمینه های فرهنگی غنی این دیار در جای خود قابل شتایش و مدح هستند که هنوز هم مهربانی و انسانیت و تسلی دادن به دیگری در سخت ترین روزهای عمر هر فرد که روز از دست دادن یک عزیر است و قطعا روزی سیاه تر از آن هم وجود ندارد مردم این دیار در کنار همدیگرند.
حتی اگر تا قبل از آن از هم کدورت و دلنگرانی داشته اند به محض رخداد عزا همه چیز را فراموش می کنند و در کنار هم قرار می گیرند.
این روزها اما زندگی ما شرایط سختی بخود گرفته است می دانیم برای مردمی که در سخت ترین روزها چاره و راه را فشردن دست های هم می دانند سخت است در یک اتفاق سخت از رسیدن بهم منع شوند ولی چاره ای نیست این آئین با این شیوه برگزاری بجای خود نیک اما در این روزهای ناخواسته بر سیمای زندگی هایمان باید از عشق گذشت و به یاد آوریم این بیت سعدی راستین گفتار را ؛ چنان قحط سالی شد اندر دمشق؛ که یاران فراموش کردند عشق! حالا به نظر می رسد برای مردم ما فراموشی دوستی ها و نادیده گرفتن کنار هم بودن ها سخت است .
طبیعی است کنار گذاشتن این آئین ها به صرفا دادن یک پیام بهداشتی و دستورالعمل محقق نمی شود چون ریشه دارد چون بی ریشه نیستند و در فرهنگ دیرینه این یار ریشه دارند و بدون اینکه نوشته شوند و کتاب و دستورالعمل شوند سینه به سینه منتقل شده اند.
بنابراین به صرف دادن یک پیام بهداشتی و نصحیت نمی توان این تجمع های خطرناک را متوقف کرد و لاجرم باید برای سلامتی مردم هم که شده است از قوه قهریه کمک گرفت و برخوردهای قانونی صورت گیرد.
در همین راستا ؛ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و کمیته اطلاع رسانی ستاد مدیریت بیماری کرونا در لرستان به منظور پیشگیری از شیوع کرونا ، چاپ هر گونه آگهی و اطلاعیه ترحیم مبنی بر زمان و مکان فاتحه خوانی و خاکسپاری توسط چاپخانه داران این استان ممنوع اعلام کرده است.
شاید اگر نمی گفتیم مردم ما خودشان فهمیدند و خودشان می فهمند و رعایت می کنند و بجای این حرف درمانی ها جدیت بخرج میدایم حالا در این وضعیت هشدار نبودیم!
نقد مبحث اینکه چرا در ماجرای کرونا که این روزها زمین گیرمان کرده است چرا در جای خود بدرستی مدیریت نشد، چرا عادی سازی زیاده از حد شد؛ چرا برای برگزاری آئین هایی خاص از سیاسی تا اجتماعی و عبادی اصرار بی مورد شد و اولویت بر سلامت بعنوان یک موضوع انسانی و تخصصی داده نشد در این مجمل نمی گنجد و بماند برای فرصتی دیگر.
لاجرم باید در این مقطع از همه پسندیده های فرهنگی و ارزشی مان برای مدتی گذشت تا سلامت خود و همنوعان در معرض خطر قرار نگیرد.
بنا بر گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی لرستان، از تعداد ۶۳۵ نمونه از افراد مشکوک به ویروس کرونا ، جواب نمونه ۵۵۶ نفردمشخص شده است که تعداد ۱۷۶ نفر مثبت اعلام شده و تا کنون ۱۰ نفر هم جان خود را از دست داده اند.
نظر شما