به گزارش ايرنا، پديده خشكي رودخانه ها چند سالي است در كشور به تدريج روند افزايشي را طي مي كند و در اين ميان غير از خشكسالي و كمي بارش ها، سد سازي، حفر چاه‌هاي غيرمجاز و آبياري غيراصولي زمينهاي كشاورزي از علل مهم آن است.
رودخانه قزل اوزن نيز از پديده خشكي اين روزهاي رودخانه هاي ايران در امان نبوده و بويژه در فصل تابستان رو به مرگ تدريجي مي رود، چند سالي است كه نفس هاي اين رودخانه عظيم و حياتي به شماره افتاده است و اگر تدبيري انديشيده نشود با ناباوري جريان زندگي در آن متوقف خواهد شد.
كمي بارش ها، خشكسالي، احداث چند سد مختلف بر روي اين رودخانه، استفاده غير مجاز و بي رويه كشاورزان از آب اين رودخانه و عدم مديريت اصولي آب در حوضه هاي آب ريز اين رودخانه، زيبايي و عظمت قزل اوزن را از بين خواهد برد.
اين رودخانه يكي از طويل ترين و زيباترين رودخانه هاي ايران است كه از ارتفاعات كردستان سرچشمه مي گيرد و از بخش جنوب غربي وارد خاك استان زنجان مي شود.
قزل اوزن كه پرآب ترين رودخانه استان زنجان است در آخرين مسير خود قبل از خروج از محدوده استان زنجان، با طي مسير 70 كيلومتري در داخل شهرستان طارم اميد و زندگي را به مردم اين منطقه هديه مي دهد.
به طوري كه مي توان گفت قزل اوزن براي شهرستان طارم فقط يك رودخانه نيست، بلكه شاهرگ زندگي براي مردماني است كه شبانه روز در مزارع خود تلاش و زندگي را به معناي سخت آن تعريف مي كنند.
قزل اوزن فقط مأموريت رساندن آب را به زمينهاي تشنه، مزارع محصولات مختلف و خانه هاي مردم ندارد، بلكه وظيفه‌اي فراتر دارد و آن‌هم پمپاژ اميد، شادي و خون زندگي به قلب همه مردم شهرستان طارم است.
علاوه بر تنوع زيستي بالا و اهميت بوم شناختي رودخانه قزل اوزن، تاثير آن بر بخش هاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي زندگي مردمان حاشيه اين رودخانۀ مهم و حياتي انكار ناشدني است.
رودخانه قزل اوزن به عنوان يك شريان حياتي نقش مهمي براي مردمان حاشيه رودخانه در چندين استان ايفا مي كند و در معيشت كشاورزان، بخصوص در شهرستان طارم تاثيرگذار است، به طوري كه در صورت نبود جريان آب در قزل اوزن جريان زندگي هزاران نفر در طارم متوقف خواهد شد.
با توجه به اينكه 95 درصد مردم طارم از راه كشاورزي اقتصاد خود را تامين مي كنند و اكثر سرمايه گذاري هاي انجام شده در اين شهرستان بواسطه رودخانه قزل اوزن هدف گذاري شده است، خشك شدن اين رودخانه خسارت هاي جبران ناپذيري در تمام بخش ها وارد خواهد كرد.
اوايل تابستان هر سال با خشكي رودخانه قزل اوزن در شهرستان طارم بخصوص در پايين دست اين رودخانه، اميدها در ميان مردم زحمت كش اين منطقه كم رنگ مي شود و كشاورزان را با بحران آب و از بين رفتن محصولات زراعي و باغي مواجه مي كند.
در تابستان سال 96 با تلاش ها و پيگيري هاي مسئولين در دولت تدبير و اميد، روزهاي بي آب قزل اوزن در شهرستان طارم با رهاسازي آب سد آيدوقموش رنگ اميد به خود گرفت و جريان آب در پرآب ترين رودخانه استان زنجان، نبض زندگي در طارم را به تپش درآورد.
تابستان سال جاري نيز با گرمتر شدن هوا و استفاده بالاي كشاورزان از آب قزل اوزن، آب اين رودخانه بخصوص در مناطق پايين دست به طور كامل خشك شده و كشاورزان طارمي را با نگراني هاي زيادي روبرو كرده است.
رئيس اداره امور منابع آب شهرستان طارم در اين خصوص در گفت و گو با خبرنگار ايرنا از رهاسازي آب سد آيدوقموش در اوايل مرداد سال جاري خبر داد و افزود: با توجه به برگزاري جلسات متعدد و پيگيري هاي مسئولين شهرستاني و استاني مقرر شد تا از اول مرداد دريچه سد آيدوقموش بازگشايي شود.
ثاقب عزيزخاني مقدار اوليه آبي كه رهاسازي خواهد شد را 20 ميليون مترمكعب عنوان كرد و گفت: در توافق اوليه با رهاسازي اين مقدار از آب سد آيدوقموش، اميدواريم تا چهار روز بعد از بازگشايي دريچه سد، آب رهاسازي شده به حوزه شهرستان طارم برسد و با مديريت اصولي، كار كارشناسانه همچنين مديريت مصرف از سوي كشاورزان مانع از ورود آب به سد منجيل شده و با همين مقدار آب رهاسازي شده مشكل كشاورزان طارمي برطرف شود.
عزيزخاني معوقات قبوض حق آبه جهت رهاسازي آب سد آيدوقموش در شهرستان طارم را يك ميليارد و 500 ميليون ريال اعلام و خاطرنشان كرد: كشاورزاني كه داراي چاه هاي مجاز بوده و از بستر رودخانه استفاده مي كنند به تعهدات خود عمل كرده اند و مابقي معوقات مربوط به كشاورزاني است كه از انهار سنتي جهت آبياري زمينهاي خود استفاده مي كنند.
اين مسئول يادآور شد: جهت استمرار رهاسازي آب از سدهاي بالادستي در سالهاي آينده، كشاورزان بايد قبوض حق آبه خود را پرداخت كنند تا با مشكلي در اين موضوع مواجه نشويم.
وي همچچنين عنوان كرد: در سالهاي آينده با مديريت اصولي و نظارت دقيق مبلغ قبوض براي كشاورزان بر اساس متراژ زمين آنان صادر خواهد شد تا حقي از كسي ضايع نشود.
به گزارش ايرنا، سد آيدوقموش به فاصله تقريبي 20 كيلومتر در جنوب غربي شهرستان ميانه در استان آذربايجان شرقي، قرار دارد.
اين سد با انگيزه بهره گيري از جريان سطحي رودخانه آيدوقموش كه از شاخه هاي اصلي رودخانه قزل اوزن مي باشد به منظور توسعه و بهبود آبياري اراضي منطقه طراحي شده است.
تابستان سال 96 رهاسازي آب اين سد موجي از خوشحالي كشاورزان شهرستان طارم را موجب شد و محصولات كشاورزان از خشكي و بي آبي نجات پيدا كرد.
شهرستان طارم با 47 هزار نفر جمعيت (حدود 5 درصد جمعيت و 10 درصد مساحت استان زنجان) در 90 كيلومتري شمال شرقي زنجان واقع شده است و با استانهاي قزوين، اردبيل و گيلان همسايه است.
9886/6085
زنجان- ايرنا- خشكسالي، حفر چاه هاي غيرمجاز و آبياري غير اصولي زمين هاي زراعي، موجب شده است تا بي آبي رودخانه قزل اوزن داستان غم انگيز مرگ اين رودخانه در شهرستان طارم را در فصل تابستان رقم بزند.