به گزارش ایرنا، یكی از تكامل یافته ترین دیدگاههای توسعه شهری كه می تواند موجب بهبود به هم ریختگی ترافیك كلانشهرهایی مانند مشهد شود توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل همگانی Transit Oriented Development یا به اختصار TOD است.
صاحبنظران مسائل شهری معتقدند تنها استقرار حمل و نقل همگانی مدرن مانند مترو برای تغییر الگوی توسعه و ایجاد تغییرات معنادار در فرم شهری كافی نیست از این رو بر تلفیق سامانه های حمل و نقل همگانی در پایه و اساس شهر پافشاری می كنند.
تی.او.دی رویكردی است كه بر مبنای ارتباط متقابل بین حمل و نقل همگانی و توسعه شهری ایجاد شده و الگویی از توسعه شهری متكی به حمل و نقل عمومی پیرامون ایستگاههای اصلی حمل و نقل همگانی مانند پایانه های اتوبوسرانی و ایستگاههای مترو و همچنین اتصال آنها به شبكه حمل و نقل برون شهری مانند ایستگاههای راه آهن و فرودگاه را در بر می گیرد.
سابقه اجرای این الگوی توسعه در كلانشهرهای كشورهای صنعتی به ابتدای قرن بیستم باز می گردد. در ایران نیز وزارت راه و شهرسازی طی سالهای اخیر طرحهای توسعه ایستگاههای راه آهن كشور را با توجه به شاخصهای مطرح در رویكرد TOD به اجرا در می آورد.
* ساخت پایانه بر اساس الگوی تی.او.دی در مشهد
مدیركل راه آهن خراسان به خبرنگار ایرنا گفت: در اجرای سیاستهای وزارت راه و شهرسازی ایستگاههای مهم و بزرگ كشور از جمله مشهد به سایر شبكه های حمل و نقل از جمله مترو و شبكه حمل و نقل درون و برون شهری متصل می شوند.
محمدهادی ضیایی مهر از ساخت یك پایانه تركیبی مبتنی بر الگوی تی.او.دی در غرب مشهد خبر داد و افزود: این پایانه پذیرای مسافران خط سه مترو مشهد، راه آهن حومه ای گلبهار - مشهد، راه آهن گرگان - مشهد و پایانه های اتوبوسرانی برون شهری، درون شهری و تاكسیرانی مشهد خواهد بود.
وی اظهار داشت: محدوده زمین مورد نیاز برای ساخت این پایانه مشخص شده و توافقات لازم در باره مطالعات دستگاه های مختلف از جمله شهرداری مشهد، راه آهن جمهوری اسلامی ایران و شركت ساخت و توسعه زیرساخت های حمل و نقل انجام شده است.
وی گفت: اتصال ایستگاه راه آهن مشهد به خط 2 مترو و ساخت پایانه شماره 2 در این ایستگاه از جمله طرح های موجود در طرح تفصیلی ایستگاه راه آهن مشهد است كه قرارداد اجرای آن با یك شركت مشاور داخلی منعقد شده و تا پایان امسال به اتمام می رسد.
* شكایت شهروندان از ترافیك میدان راه آهن مشهد
بر این اساس، طرح های كلان، پرهزینه و مهم در كلانشهر مشهد اجرا شده كه یكی از نتایج آن بهره برداری از خط دوم قطار شهری مشهد و اتصال ایستگاه راه آهن مشهد به شبكه مترو این شهر است.
اما این طرح با توجه به زمان بر بودن و تغییر ساختار هندسی خیابان های منتهی به راه آهن مشهد، دردسرساز شده است.
برخی شهروندان در تماس با ایرنا از ترافیك بلوار راه آهن مشهد در زمان رسیدن قطار و تخلیه مسافران آن در ایستگاه یاد شده ابراز نارضایتی كرده اند.
یكی از این شهروندان گفت: به دلیل بی نظمی و نامشحص بودن نحوه فعالیت تاكسی ها و مسافربرهای شخصی در این محدوده بویژه در زمان ورود قطارهای مسافربری و خروج مسافران از ایستگاه راه آهن ترافیك بسیار در این محدوده اتفاق می افتد.
وی كه خود را اشرفی معرفی كرد افزود: تلاش مسافران در معابر اطراف میدان مزبور برای سوارشدن به تاكسی و مسافربرهای شخصی نیز به ترافیك بلوار شهید كامیاب (راه آهن) افزوده است.
* مشكلات ترافیكی میدان راه آهن مشهد قدیمی است
مدیر كل راه آهن خراسان نیز با تایید مشكلات مزبور به خبرنگار ایرنا گفت: كاركنان راه آهن خراسان كه در خانه های سازمانی این محدوده زندگی می كنند از این ترافیك مستاصل شده اند.
محمد هادی ضیایی مهر افزود: سال گذشته پیش از احداث ایستگاه قطار شهری موضوع رفع اشكالات ترافیكی میدان راه آهن مشهد را با شهرداری مطرح كردیم كه با شروع عملیات ساخت ایستگاه قطار شهری در محوطه میدان، نیمی از آن و تاسیسات موجود در اختیار پروژه قطار شهری قرار گرفت.
وی اظهار داشت: براساس مذاكرات انجام شده با شهرداری مشهد مقرر گردید اصلاح طرح هندسی میدان راه آهن این شهر به بعد از ساخت ایستگاه مترو و بهره برداری از آن موكول شود.
* لزوم تسریع در اصلاح هندسی میدان راه آهن
ضیایی مهر، با بیان اینكه حدود سه ماه از بهره برداری كامل ایستگاه قطار شهری متصل به میدان راه آهن می گذرد گفت: در هفت ماه گذشته تعداد زائران و مسافران ورودی و خروجی مشهد هشت میلیون و 600 هزار نفر بود لذا از متولیان اصلاح هندسی این میدان كه شهرداری منطقه سه مشهد است انتظار می رود نسبت به اتمام طرح اهتمام بیشتری داشته باشند.
وی افزود: با توجه به فعالیت شبانه روزی ایستگاه پرتردد مشهد، لزوم انجام اقدامات زیربنایی و اساسی در این محوطه و مشكل كمبود منابع مالی شهرداری مشهد، فعالیت های انجام شده در این زمینه تاكنون قابل قبول است.
* اصلاح هندسی میدان راه آهن تا آخر آذر
سخنگوی حوزه معاونت حمل و نقل و ترافیك شهرداری مشهد نیز در باره معضلات ترافیكی این محدوده گفت: یكی از تاكیدات شهردار سابق مشهد، اصلاح هندسی میادین و تقاطع های شهری بود و در این راستا اصلاح ساختار هندسی میدان راه آهن مشهد در دستور كار قرار گرفت.
مجید بخت آزما، زمان بهره برداری كامل طرح اصلاح هندسی میدان مزبور را پایان آذر ماه اعلام كرد و افزود: باید توجه داشت مشكل ترافیكی كه هم اكنون در اطراف این میدان ایجاد می شود به خاطر این میدان نیست بلكه به دلیل استفاده خودروها از 2 دوربرگردان ایجاد شده در بلوار شهید كامیاب (راه آهن) است كه در نزدیكی میدان می باشد.
وی اظهار داشت: به خاطر اجرای ایستگاه خط 2 مترو مشهد در فضای این میدان و در پی تغییر مسیر بلوار راه آهن (شهید كامیاب)، محدوده پاركینگ و پایانه تاكسی های درون شهری در مسیر منتهی به این میدان دچار تغییراتی گردید كه پس از اصلاح هندسی میدان این مشكل نیز رفع خواهد شد.
* اولویت شهرداری مشهد اصلاح هندسی تقاطع ها
بخت آزما گفت: در اجرای طرح های پیش روی شهرداری در میدان راه آهن مشهد، مسیرهای پیاده رو و مسیر های دسترسی آسان به حمل و نقل عمومی برای مسافران قطار ایجاد خواهد شد.
وی به اصلاح هندسی میدان سعدی مشهد در سال جاری اشاره كرد و افزود: به منظور رفع گره های ترافیكی، اصلاح هندسی میدان های راه آهن، جانباز، شهید فهمیده و سه راه راهنمایی این شهر در دستور كار قرار گرفته و در این میان اصلاح هندسی میدان های راه آهن و جانباز به دلیل اهمیت زیاد تا پایان آذر ماه تكمیل خواهند شد.
طی 6 ماه نخست سال جاری حدود هفت و نیم میلیون مسافر از طریق خطوط ریلی به صورت رفت و برگشت در مسیر مشهد جا به جا شده اند.
سالانه 42 درصد قطارهای مسافربری كشور به مشهد رفت و آمد می كنند.
3221/6053
مشهد- ایرنا- اتصال ایستگاههای اصلی راه آهن كشور به شبكه حمل و نقل درون شهری از برنامه های اصلی وزارت راه و شهرسازی است اما به نظر می رسد اتصال زمان بر خط دو قطار شهری مشهد به ایستگاه راه آهن این شهر موجب پیچیدگی ترافیك و افزایش مشكلات مسافران ریلی شده است.