عقربههای ساعت ۱۱ را نشانه رفتهاند و صف طویل ارابههای آهنی در ۲سوی خیابان ۱۷شهریور نیشابور به کندی جلو میرود تا امید رسیدن به موقع سرقرارم هرچه بیشتر رنگ ببازد.
در همین زمان در آن سوی شهر نیشابور صدای بوق ممتد ماشینهایی که در تله ترافیک خیابان دارایی نیشابور گیر افتادهاند حکایت هر روز این خیابان در ساعات اوج ترافیک است.
بعضی روزها گره این ترافیک به قدری پیچیده و طولانی میشود که برای پیمودن حد فاصل تقاطع دارایی و بعثت تا میدان ایران با ماشین ۲۰ دقیقه زمان میبرد در حالی که پیاده حدود هشت دقیقه بیشتر طول نمیکشد.
موبایلم زنگ میخورد و شخصی که خودش را یکی از کاسبان خیابان فردوسی شمالی معرفی میکند از من میخواهد برای تهیه گزارشی از معضل ترافیک سری به آنجا بزنم، به گفته او گره ترافیک در این خیابان در برخی نقاط با پارکهای دوبله و حتی سوبله در غیاب پلیس راهنمایی و رانندگی دیگر امان کاسبان را بریده است.
یادم آمد امروز چهارشنبه و زمان چهارشنبه بازار است و حتما ترافیک خیابان فردوسی جنوبی که در آن مسیر قرار دارد امروز چند برابر روزهای عادی است.
به زحمت خودم را به چراغ قرمز تقاطع دوم خیابان ۱۷ شهریور با بلوار بعثت رساندهام و منتظرم چراغ چهارزمانه اجازه عبور صادر کند.
به خیابان دارایی که میرسم به کلی امیدم را برای رسیدن به موقع سر قرارم از دست میدهم.
یادم رفته بود که به طور معمول و در طی روزهای کاری صبحها از ساعت ۱۰ تا ۱۲ و بعد از ظهرها از ساعت ۱۷ تا ۲۰ برای رسیدن به مرکز شهر نیشابور با ماشین باید ۲ تا سه برابر زمان عادی وقت صرف کرد زمانی که شاید برای برخی شهروندان حیاتی باشد چرا که اورژانس بیمارستان ۲۲ بهمن هم در این بخش از شهر قرار گرفته است.
به خودم امیدواری میدهم که باز خوب است که نیازمند خدمات پزشکی نیستم که صدای آژیر آمبولانس رشته افکارم را پاره میکند میخواهم راه را برای آمبولانس باز کنم ولی ترافیک به قدری سنگین است که هیچ راهی برای گردش به چپ یا راست ندارم.
نگران از این که در این لحظات حیاتی شاید بیماری نیازمند در انتظار رسیدن آمبولانس، آخرین نور امید حیاتش در دود و همهمه ترافیک خاموش شود به هر زحمتی شده راه را برای آمبولانس باز میکنم.
مدتهاست زنگ خطر ترافیک و آلودگی هوا در نیشابور به صدا درآمده است و نادیده گرفتن این معضلات در آینده نزدیک به طور قطع منجر به بروز مشکلات جبرانناپذیری خواهد شد.
به گزارش پلیس راهنمایی و رانندگی در شهری مانند نیشابور به وسعت سه هزار و ۷۴۰هکتار با ۳۰۰ هزار نفر جمعیت سالانه حدود سه هزار و ۸۰۰ خودروی جدید پلاک میشود و این امر سبب شده هر روز گنجایش خیابانهای این شهر برای پذیرش این حجم از خودرو کمتر و کمتر شود به طوری که در ایام نزدیک به تعطیلات نوروز مدت زمان رسیدن به مرکز شهر که در زمانهای عادی چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد گاه به نیمساعت میرسد.
به ماشینهای دور و برم نگاه میکنم، بیشتر این خودروها تک سرنشین هستند. از خودم میپرسم اگر همه کسانی که الان در این ترافیک گیر کردهاند به جای خودروی شخصی از سرویس اتوبوسهای درون شهری استفاده میکردند الان وضعیت ترافیک چه گونه بود؟
افزایش اتوبوسهای درون شهری نشاندهنده افزایش عدالت اجتماعی است
مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار و مسافر شهرداری نیشابور گفت: یک اتوبوس با ظرفیت ۴۰ نفر از تعداد ۴۰ خودروی شخصی در خیابانها میکاهد و هرچه قدر تعداد این اتوبوسها افزایش پیدا کند نشاندهنده این است که به سمت عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه خدمات میرویم.
اسماعیل قندهاری افزود: زمانی که در خیابان دارایی و خیابان امام نیشابور اتوبوسها به دلیل نداشتن خط ویژه در ترافیک گیر میکنند نشان میدهد عدالت، رعایت نشده است زیرا شهروندانی که از اتوبوس استفاده میکنند نباید مانند استفاده کنندگان از خودروی شخصی در ترافیک معطل شوند و تا زمانی که حمل و نقل عمومی مناسبی نداشته باشیم گرایش مردم به این سمت کم خواهد بود.
با یکی از رانندگان خودروهای کناری که در مسیر مخالفم به صورت اتفاقی کنار من قرار گرفته وارد گفتوگو میشوم. خودم را به عنوانخبرنگار معرفی میکنم و درباره این که چرا از وسایل حمل و نقل عمومی برای تردد استفاده نمیکند میپرسم. در جوابم بدونمعطلی میگوید: تردد با این وسایل نقلیه عمومی ناامن است و یک بار در اتوبوس کیف پولم را سرقت کرده اند.
او ادامه میدهد: راننده بیشتر از ظرفیت اتوبوس سوار میکند و گاهی مدت زمان انتظار برای رسیدن اتوبوس آنقدر زیاد میشود که اگر همان مسیر را پیاده طی کنیم زودتر میرسیم.ماشینها به حرکت در میآیند و صحبتمان ناتمام میماند.
با یکی دیگر از رانندگان هم مسیر که او هم به صورت تکسرنشین در حال تردد است سر صحبت را باز میکنم. او میگوید: در اتوبوس معضلات مختلف بهداشتی مسافران را تهدید می کند به خصوص این روزها با شیوع اُمیکرون به هیج وجه ترجیح من و خانوادهام استفاده از اتوبوس نیست.
در میان ترافیک خیابان دارایی تعدادی از رانندگان خودروها با تغییر مسیرشان به معابر فرعی سعی میکنند از تله ترافیک فرار کنند.
من هم با همین فکر ماشین را به سمت خیابان فرعی و در نهایت کال منوچهری میرانم غافل از این که تعداد دیگری هم به این فکر افتادهاند و این هجوم همگانی مسیرهای فرعی را هم بند آورده است.
طی سالهای اخیر برای گشودن گره ترافیک مرکز شهر نیشابور اقداماتی مانند یک طرفه کردن خیابانها، گشودن مسیرهای جدید، افزایش چراغ فرماندهی و چهارزمانه کردن تقاطعها صورت گرفته اما شهروندان نیشابوری پس از مدت کوتاهی شاهد افزایش حجم ترافیک در سایر مسیرهای جایگزین بوده اند و به نظر میرسد این راهحلها تنها به صورت موقتی جوابگو باشد.
اما آیا در مواجهه با این پدیده راهحلهای پایداری وجود دارد؟
ترافیک، معلول است نه علت
استاد معماری دانشگاه فنی و حرفهای نیشابور در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: ترافیک، علت نیست بلکه معلول است و تا زمانی که بخواهیم معلول را حل کنیم همواره در موضع انفعال هستیم و علت این معضل هم نگرش غلط مدیران و شهروندان به مساله ترافیک است.
وحید پریان افزود:ما باید از تجربه شهرهای جهان درس بگیریم، در دهه ۷۰ و ۸۰ شهرهای بارسلون و لندن با معضل ترافیک و آلودگی هوا رو به رو بودند ولی برای حل آن اقدام به ساختن پارکینگ و خیابان جدید نکردند بلکه رانندگان خودروهای شخصی برای ورود به محدودههای خاص ترافیکی و بابت پارک ماشین مجبور به پرداخت عوارض بودند و این حامل یک پیام برای شهروندان بود که استفاده از خودرو شخصی برایشان گران تمام میشود.
وی ادامه داد: خیابانهای بارسلون دهه ۸۰ دارای یک و نیم متر پیادهرو و ۹متر ماشینرو بود اما در حال حاضر در این شهر سه و نیم متر به پیادهرو در هر ۲ طرف و تنها پنج متر به قسمت ماشین رو اختصاص پیدا می کند اما امروز بخش اعظم بودجه شهرداریهای ما به جای احداث پیادهراه صرف آسفالت معابر و احداث پارکینگ میشود و با افزایش خیابانها شهروندان تشویق به استفاده از خودروهای شخصی می شوند.
استاد معماری دانشگاه فنی و حرفهای نیشابور گفت:فاصله مسیر شهر نیشابور از منتهیالیه شهرک بسیج تا کَفگَدَگ ۱۲ کیلومتر و از میدان شادیاخ تا بیبیشطیطه ۹کیلومتر است و این مسیر را به راحتی با دوچرخه و وسایل حمل و نقل عمومی می توان طی کرد در حالیکه در مدیریت شهری به فکر ایجاد خیابان و بلوار برای تردد ماشینها هستیم.
پریان افزود: به جای عریض کردن خیابانها و ایجاد خیابان جدید باید محدودیت ایجاد و شرایط پیادهروی و دوچرخهسواری و خطوط حمل و نقل عمومی را تسهیل کنیم.
وی اضافه کرد: امروز در نیشابور نسبت به ۶سال قبل تعداد شهروندانی که از اتوبوسهای درون شهری استفاده میکنند کاهش معناداری پیدا کرده چون کیفیت این سرویسها به شدت کاهش یافته است.
او ادامه داد: نگرش ما به موضوع حمل و نقل عمومی درآمدزایی است در حالی که این بخش، محلی برای سرمایهگذاری و ایجاد زیرساخت برای تشویق شهروندان به استفاده از آن و کنار گذاشتن خودروهای شخصی است و برای تشویق مردم به پیادهروی، استفاده از دوچرخه و حمل و نقل عمومی باید شرایط مساعد فراهم شود.
ناوگان اتوبوسرانی نیشابور فرسوده است
رییس هیات مدیره اتحادیه اتوبوسرانی های شهری کشور گفت: از حدود ۲۲ هزار دستگاه ناوگان اتوبوسرانی داخل کشور ۱۶ هزار دستگاه فرسوده است و بیش از ۱۰سال قدمت دارد.
اسماعیل قندهاری گفت: این اتوبوسهای فرسوده، آلودگی محیطی، هوایی و صوتی ایجاد می کنند و بسیار ضرر دارند و اولویت ما باید نوسازی این ناوگان باشد و این در حالی است که میانگین سنی ناوگان اتوبوسرانی نیشابور ۱۵سال است.
وی ادامه داد: در حال حاضر هزار و ۲۶۸ دستگاه تاکسی در نیشابور وجود دارد که از این تعداد حدود ۸۰۰ دستگاه فرسوده است و میزان آلایندگی این خودروها بسیار زیاد است.
مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار و مسافر شهرداری نیشابور گفت: برای به روزرسانی ناوگان اتوبوسرانی نیشابور طی ۲سال آینده ۶۰ دستگاه اتوبوس لازم داریم و در حال حاضر قیمت هر اتوبوس چهار و نیممیلیارد تومان است که از عهده شهرداری خارج است.
قندهاری افزود: امروز کشورها به سمت توسعه حمل و نقل عمومی، دوچرخهسواری و ایجاد پیاده راهها رفتهاند و هدف ما هم در مدیریت حمل و نقل عمومی همین است.
با صرف بودجه آسفالت یک سال شهر نیشابور میتوان به راهحلی پایدار برای معضل ترافیک شهری رسید
مدیر مرکز مدیریت ترافیک و حمل و نقل هوشمند شهرداری نیشابور هم گفت: در حال حاضر اتوبوسرانی به بخش خصوص سپرده شده که هدفش فقط کسب درآمد است و طی ۱۰سال گذشته میزان استفاده شهروندان از این خدمات سیر نزولی داشته زیرا ما به این بخش با دید کاسبکارانه نگاه میکنیم.
وحید پریان افزود: با صرف بودجه آسفالت یک سال شهر نیشابور برای ایجاد مسیر ویژه دوچرخه و پیادهراه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی میتوانیم به راهحلی پایدار برای معضل ترافیک شهری برسیم و این نیازمند تغییر در نگرش مدیریتی شهرداری و شورای شهر است.
وی با بیان این که برای حل این معضل یکی از راهحلهای پایدار ایجاد مسیر ویژه دوچرخهسواری و تامین امنیت آن است ادامه داد: در این راستا باید تردد دوچرخهسواران را با استفاده از همین خیابانها و معابر موجود به نحوی تسهیل کنیم که استفاده از خودروی شخصی در مقایسه با دوچرخه و حملنقل عمومی سختتر باشد.
وی تصریح کرد: در این چارچوب میتوان از فضای ماشینرو بلوار بعثت، بلوار امیرکبیر، بلوار ملاصدرا، جانبازان، معلم، غزالی، ولیعصر، فضل و قدس کاست و به مسیر دوچرخهسواری اختصاص داد و یک شبکه مسیر دوچرخه به وجود آورد.
شرایط نیشابور برای ایجاد شبکه دوچرخه سواری کاملا مناسب است
مدیر مرکز مدیریت ترافیک و حمل و نقل هوشمند شهرداری نیشابور گفت:امروز در جهان دیگر به دوچرخه به عنوان یک وسیله تفریحی نگاه نمیشود و دوچرخه میتواند ۳۰ درصد از بار ترافیک شهری را جا به جا کند و در نیشابور به دلیل شرایط آب و هوایی و شیب توپوگرافی مناسب و فرهنگ شهروندان شرایط خوبی برای استفاده از دوچرخه در حمل و نقل شهری وجود دارد اما آماده کردن زیرساختهای لازم نیازمند همت و تصمیم قاطع مدیریت شهری است.
پریان افزود: برای ایجاد شبکه دوچرخهسواری در نیشابور ۵۰ میلیارد ریال نیاز است که در مقایسه با هزینه احداث تقاطع غیرهمسطح رقم کمی است.
وی ادامه داد: طی یک ماه تنها در چند تقاطع سطح شهر نیشابور بیش از ۱۰ میلیون تردد رصد میشود و امروز چهار زمانه شدن تقاطع بلوار بعثت و فردوسی هرچند باعث تسهیل ترافیک شده اما این یک اخطار به مدیران شهری است چون افزایش هر دوربین و چراغ فرماندهی در تقاطعهای سطح شهر یک اخطار جدی است که نشاندهنده روند افزایشی حجم ترافیک است و در آینده نزدیک این راهحلها هم جوابگو نخواهد بود و با ادامه بیتوجهی به ترافیک و آلودگی هوا تا چند سال دیگر سرنوشتی مانند مشهد و تهران در انتظار نیشابور خواهد بود.
بیش از سه هزار خودروی جدید سالانه در نیشابور پلاک میشود
مدیر مرکز ترافیک نیشابور گفت: در این شهر جز در بخشی از خیابان امام پیادهروی استاندارد نداریم زیرا نگرش مدیریت شهری در جهت ایجاد خیابان جدید و تقاطع غیرهمسطح است و اقداماتی نظیر این راهگشا نخواهد بود و مدیریت شهری باید انسان محور باشد.
پریان با اشاره به این که در نیشابور هر سال بیش از سههزار خودرو جدید پلاک میشود افزود: اگر بخواهیم برای این تعداد خودرو در سال پارک حاشیهای جدید ایجاد کنیم با احتساب پنج متر مربع برای هر خودرو ۱۵ هزار کیلومتر مربع محل پارک حاشیهای نیاز داریم و برای ایجاد پارکینگ طبقاتی هم برای این میزان با احتساب ۲۰متر مربع فضای مورد نیاز برای هر خودرو در کل ۶۰هزار متر مربع در سال باید پارکینگ طبقاتی ایجاد کنیم.
وی ادامه داد: نگرش ایجاد پارک حاشیهای و پارکینگ طبقاتی در کل اشتباه است اما هنوز نگرش مدیران شهری احداث بلوار، خیابان و پارکینگ است.
دولت با ارائه یارانه ویژه به موضوع تامین اتوبوس ورود کند
مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار و مسافر شهرداری نیشابور گفت: امروز شبکه راههای شهر نیشابور به خصوص در مسیرهای شمالی-جنوبی کافی و مناسب نیست همچنین هزینه تامین هر دستگاه اتوبوس چهار و نیم میلیارد تومان است که برای شهرداری و بخش خصوصی توجیه اقتصادی ندارد و دولت باید مانند ۱۰سال قبل با ارائه یارانه ویژه به این موضوع ورود پیدا کند.
قندهاری افزود: در نیشابور به گشایش معابر ویژه و خیابانهای جدید به صورت کمربندی در حاشیه شهر نیاز است تا ترافیک از مرکز شهر به خارج هدایت شود و در مرکز شهر مسیرهای ویژه و پیادهراه ایجاد شود و در مسیرهای شمالی-جنوبی برای ایجاد خطوط ویژه اتوبوسرانی نیازمند معبرگشایی هستیم.
وی ادامه داد: در مجموع ۲۰۰ کیلومتر مسیر اتوبوسرانی در شهر نیشابور وجود دارد و ناوگان اتوبوسرانی درون شهری روزانه ۲۰ هزار کیلومتر طی مسافت و از ۶صبح تا ۹شب خدمترسانی میکند.
مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار و مسافر شهرداری نیشابور گفت: روزانه ۳۰ تا ۴۰هزار سفر درون شهری از طریق اتوبوس و ۲۰ تا ۲۵هزار سفر از طریق تاکسی در این شهر انجام میشود و میانگین زمان مسافرت درون شهری با اتوبوس در برخی از خطوط ۱۰ دقیقه و در برخی خطوط فرعی تا ۲۵ دقیقه است اما واقعیت این است که در کنار نداشتن خیابانهای مناسب و مسیر ویژه تعدادی از مسیرها مانند بلوار بعثت و فرحبخش هنوز فاقد خط اتوبوس هستند.
مسایل ترافیکی نیشابور باید در اولویت مدیریت شهری قرار بگیرد
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیشابور گفت:مسایل ترافیکی باید در اولویت مدیریت شهری قرار بگیرد ولی طی سالهای گذشته در این موارد شورای شهر هیچ دعوتی برای مشورت و نظرخواهی از ما نکرده است و با ادامه این روند معضل ترافیک و مسایل جانبی آن مانند آلودگی هوا در نیشابور به یک مشکل لاینحل تبدیل خواهد شد.
سرهنگ جواد حقدادی افزود: در سال ۱۳۹۵ روزانه تعداد تعویض پلاکها در نیشابور ۴۰ مورد بود در حالی که این میزان امروز به ۲۲۰ مورد رسیده و این در حالی است که تا ۵۰۰ مورد تقاضا در روز وجود دارد و به همین خاطر تمامی نوبتهای تعویض پلاک در نیشابور به طور کامل از ساعت هفت صبح تا ۱۵.۳۰ بعد از ظهر به طور کامل پر است.
نیشابور پس از مشهد آلودهترین هوای خراسان رضوی را دارد
رییس اداره هواشناسی نیشابور هم گفت: در بین شهرهای استان، نیشابور پس از مشهد آلودهترین هوا را دارد به طوری که از روی ارتفاعات جنوبی، ارتفاعات شمالی رشته کوههای بینالود دیده نمیشود.
مهدی بلوکی با بیان این که زمانی لطافت هوای نیشابور مثال زدنی بود افزود: در داخل شهر نیشابور به دلیل بالا رفتن ارتفاع ساختمانها دیگر مانند گذشته باد نمیتواند آلودگیهای ناشی از خودروها را جا به جا کند و این امر موجب ماندگاری این آلایندگی در سطح شهر میشود به همین خاطر میزان آلایندگی خودروها در هوای نیشابور بیش از ۶۰ درصد است و در برخی از روزها با ورود سامانه پرفشار در امتداد بلوار بعثت به خوبی کاهش شفافیت هوا را میتوان مشاهده کرد.
وی ادامه داد:در طرح جامع شهری باید مسیر باد از کوه به دشت و از دشت به کوه برای جا به جایی هوا مورد توجه قرار گیرد اما در بخش پایین کمربندی نیشابور این جا به جایی هوا به دلیل ساختمان های مرتفع کاهش یافته است.
رییس اداره هواشناسی نیشابور گفت: برای دریافت یک تصویر کلی از حجم آلودگی ناشی از خودروها با توجه به افزایش سالانه سه هزار و ۸۰۰ خودروی جدید در نیشابور سطح مقطع لوله اگزوز این خودروها را در کنار یکدیگر در نظر بگیرید که چه حجم عظیمی از آلودگی را وارد هوای نیشابور میکنند علاوه بر این که این آلودگی در حال حرکت بوده و ثابت نیست و برای کاهش این معضل باید خودروهای فرسوده و فاقد معاینه فنی حذف شوند.
اجازه اجرای طرح پایش خودروهای آلودهکننده در نیشابور داده نمیشود
مدیر مرکز مدیریت ترافیک نیشابور گفت: سال ۱۳۹۶ با راهاندازی مرکز مانیتورینگ کنترل ترافیک نیشابور امکان اجرای طرح "پایش خودروهای آلودهکننده" یا L.E.Z در نیشابور فراهم شد تا خودروهای فاقد معاینه فنی توسط دوربینها به صورت سیستمی شناسایی و جریمه شوند.
وحید پریان افزود: طبق معمول اما سازمان شهرداریها با وجود فراهم بودن زیرساختها مجوز اجرای این طرح را به نیشابور نداد و فقط در کلانشهرها مجوز اجرای این طرح داده شده هر چند که حتی در مشهد هم اجرایی نشده است به همین خاطر هیچ مستندی در خصوص آلودگی هوای نیشابور وجود نداشت و فقط زمانی که از ارتفاعات باغرود به شهر نیشابور نگاه میکنیم میتوانیم لایهای از هوای آلوده را مشاهده کنیم.
وی ادامه داد: به همین خاطر در سال ۱۳۹۸ با شرکت "پاک آفرینان آویژه" که آزمایشگاه طرف قرارداد اداره کل محیط زیست خراسان رضوی است قراردادی بستیم و طی هماهنگی با اداره محیط زیست و هواشناسی نیشابور یک روز را که پدیده وارونگی هوا در نیشابور پیشبینی شده بود برای آزمایش انتخاب کردیم و در هشت نقطه شهر نیشابور شامل میدان ایران، میدان صنعت، چهارراه امام، میدان فردوسی، سهراه آزادگان، باغ ملی، باغ امینالاسلامی و در شهرک آزمایش آلودگی هوا انجام شد.
مدیر مرکز مدیریت ترافیک نیشابور گفت: نتیجه آن آزمایش که طی ۲ نوبت یکی در روز و یکی هم در شب انجام شد نشان داد که هوای نیشابور آلوده است البته برای گرفتن نتایج دقیقتر باید این آزمایش به صورت هشت ساعته انجام میشد ولی به خاطر هزینه سنگینی که داشت امکانش فراهم نبود.
پریان افزود: همیشه این سوال مطرح بود که میزان آلایندگی فولاد خراسان و نیروگاه سیکل ترکیبی در هوای نیشابور چه قدر است به همین خاطر در نزدیکترین نقطه به این ۲ آزمایش هوا را انجام دادیم اما این مساله وجود داشت که آلایندگی فولاد خراسان و نیروگاه سیکل ترکیبی در ارتفاع ایجاد میشود و توسط باد انتقال پیدا میکند.
وی ادامه داد: پس از آن در سال ۱۳۹۹ طی ماه های آبان و آذر که پدیده وارونگی هوا بیشتر است دوباره این آزمایش را تکرار کردیم و باز هم به همان نتیجه رسیدم که هوای نیشابور آلوده است اما از میزان آلاینده های مختلف موجود در هوا که چه قدر از آن مربوط به خودروها، موتورها، واحدهای صنعتی، شنشوییها و خانههای مسکونی است نتایجی نداشتیم.
مدیر مرکز مدیریت ترافیک نیشابور گفت: با مشخص شدن نتایج این آزمایشها جلساتی با دانشکده علوم پزشکی نیشابور برگزار شد و حدود هشت ماه قبل یک دستگاه پایش هوای شهری در مرکز بهداشت خاتمالنبیین(ص) جانمایی شد که چون در ارتفاع نصب شده آلایندگی فولاد و سیکل ترکیبی و بخاری خانهها را بهتر نشان میدهد ولی هنوز نتایج آن اعلام نشده است.
مرکز شهرستان ۴۰۰ هزار نفری نیشابور در ۱۲۷ کیلومتری جنوب غرب مشهد قرار دارد.
نظر شما