آيين عزاي آيينه ها

هوای همین حوالی است كه بوی خدا دارد، آیینه ها تن پوشی از انعكاس نور توحیدی برتن كرده اند و گویی به پاس مهمان نوازی، قطعه ای از بهشت را به خراسان داده اند تا روضه رضوان رضوی اینجا همیشه برپا باشد

رضا (ع) راضی به رضاست، مرضی به رضایت اعلی و امیر همه قلوب تینده در دل تاریخ كه با زبان آیینه ها روایت مظلومیت خاندان نبوت را تفسیر می كند و چونان خورشیدی تابنده در روضه روضوان رضوی ، مهمان خجسته ایرانیان است تا ابد.

رضا (ع) غریب مدینه است و آشنا گشته توس در وادی خرمگاه علویان كه حضورش قطعه ای از بهشت را به سرزمین آفتاب ایران آورده است.

در سحرگاهان 11 ذیقعده سال 148 هجری قمری، خداوند به حضرت موسی بن جعفر(ع) و بانوی مطهری به نام ' تكتم' كه او را 'طاهره' می گفتند در مدینه فرزندی عطا كرد كه نامش را 'علی' گذاشتند و بعدها لقب 'رضا' ، 'صابر' ، 'فاضل' ، 'رضی' و 'وفی' به او داده شد.

امام رضا(ع) نوه امام صادق(ع) و همان 'عالم آل محمد' است كه حضرت صادق آرزو كرده بود كه زنده باشد تا او را ببیند.

وی بزرگترین فرزند موسی بن جعفر(ع) بود كه در سال 183 ه .ق بعد از شهادت پدرش، مسئولیت امامت شیعیان را عهده دار شد و حدود 20 سال امامت كرد.

'رضا' بودن حضرت ثامن الائمه(ع) ریشه در تاریخ اسلام و ائمه(ع) دارد، چرا كه از نظر تاریخی بعد از شهادت امام حسین(ع)، مساله خون خواهی ایشان همواره در بین مسلمانان مطرح بود و در كمتر از یكسال پس از شهادت امام حسین(ع) تا سقوط حكومت بنی امیه، همواره قیام هایی در طلب خون خواهی امام حسین (ع) صورت می گرفت.

این افراد در منطقه خراسان به دلیل نفوذ بعضی از سرداران بزرگ، نفوذ زیادی پیدا كردند كه جریان ابومسلم خراسانی كه زمینه تاسیس حكومت عباسیان و انقراض سلسله بنی امیه را فراهم آورد از آن جمله است.

از زاویه تاریخ ائمه(ع) نیز باید گفت كه در روایات اسلامی پیش بینی شده بود كه فرزند امام موسی بن جعفر(ع) با لقب رضا، به ایفای نقش امامت خواهند پرداخت، بنابراین حضرت رضا هم با درایت و عقلانیت به تقویت قدرت علویان پرداختند.

حضرت رضا(ع)، با نامهای رئوف و عالم آل محمد(ص) نیز شهرت دارند و رئوف بودن ایشان به خلق و خوی و منش شخصیتی حضرت باز می گردد و رسیدگی به امور مستمندان و تواضع نسبت به آنها، روی خوش نشان دادن به زیر دستان، گشاده دستی و همه این حالات موجب شده كه ایشان به امام رئوف شهرت یابند.

عالم آل محمد بودن به مقام علمی ایشان، باز می گردد و مناظره هایی كه ایشان در زمان خودشان با اصحاب ادیان و مذاهب آن روزگار انجام می دادند.

امام رضا(ع) مظهر عقلانیت اسلام است و حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) دو كار عمده در حوزه اسلام انجام داد، كه عرضه و ارائه جنبه عقلانی و معنوی دین خدا و حقیقت دین و نیز تبیین پایه های نظری و اجتماعی سیستم مطلوب حكومت عدل اسلامی با محوریت امام معصوم دو اقدام مهم امام رضا(ع) می باشد.

امام رضا (ع) در جود و سخاوت، در عبادت و بندگی سرآمدمردان آسمانی بود و یگانه سخنور ممتاز بود كه گوهرهای گرانبها به دست مردم ریخت.

از جمله ویژگی های امام رضا(ع) حضور ذهن، سرعت انتقال ، قوت روانی و شیوایی كلام بود. برتری علمی آن حضرت در مباحثه و مناظر با رییسان ادیان و دانشمندان دلیل آشكاری بر درجه حضور ذهن و سرعت انتقال ایشان بود.

عبدالله معروف به 'مامون' هفتمین خلیفه از سلسله بنی عباس با هدف بهره برداری سیاسی و مهار شیعیان، حضرت رضا(ع) را برای ولایتعهدی به ایران دعوت كرد، البته دعوتی پیگیر و مصرانه كه در نهایت به شهادت آن امام انجامید.

زمانی كه حضرت رضا(ع) اراده كرد از وطن خارج شود و در آن هنگام كه آماده سفر شد، خانواده خود را گردآورد و فرمان داد كه بر او اشك بریزند تا حدی كه صدای ناله آنها بلند بشود و آنگاه مقدار دوازده هزار دینار بین آنان تقسیم فرمود و به آنان گفت: من هرگز به سوی شما برنمی گردم. سپس با قبر جدش رسول الله(ص) وداع كرد و اشك ریخت و از مدینه به سوی خراسان حركت كرد.

در جریان این سفر، هنگام توقف در نیشابورامام رضا(ع) در جمع مردم این شهر بنا به درخواست دو تن از عالمان دینی حدیث ' سلسه الذهب' را بیان نمود.

مامون عباسی در وهله نخست به امام (ع) پیشنهاد كرد كه خلافت را برعهده گیرد اما پس از امتناع امام، از ایشان خواست كه ولایتعهدی را بپذیرد كه باز هم با مخالفت امام (ع) روبرو شد اما پس از تهدیدهای مامون، امام ناچار با اكراه و اجبار ولیعهدی را پذیرفت و فرمودند: ' ولایتعهدی را می پذیرم به شرط آنكه آمر و ناهی و مفتی و قاضی نباشم و كسی را عزل و نصب نكنم و چیزی را تبدیل و تغییر ندهم.' مامون همه این شرایط را پذیرفت.

مامون پس از ناامیدی از نقشه های خود برای سوء استفاده از محبوبیت عمومی امام در استحكام پایه های خلافت خود و احساس خطر از موقعیت امام رضا(ع) در میان مردم، آن حضرت را مسموم و به شهادت رساند.

مامون نامه ای به بنی عباس و یاران خود و مردم بغداد نوشت و مرگ علی بن موسی (ع) را به آنان اعلام كرد و از آنان خواست كه فرمانبرداری كنند و به اطاعت او درآیند ، زیرا دشمنی آنان با او جز به سبب بیعت وی با علی بن موسی (ع) نبوده است.

قسمتی از یادگارهای علمی و معنوی امام رضا(ع) بوسیله دانشمندان اسلامی جمع آوری شد، از جمله آنها كتاب 'عیون اخبارالرضا' است كه در آن احادیثی از امام رضا نقل شده و

كتاب 'علل الشرایع' شامل حكمت و مصالحی كه در مورد احكام و دستورهای علمی اسلام، فوائد و آثار آنها از امام هشتم (ع) نقل شده است.

این دو كتاب از مرحوم 'شیخ صدوق ابن بابویه' متوفی به سال 381 هجری قمری در ری است. كتابهای دیگری نیز همچون 'طب الرضا' از میراث معنوی برجای مانده از آن امام است.

خیل مشتاقان از این سفره كریمانه بهره می ستانند و قلب خویش را با نام والای آن امام همام آذین می بندند و رضا (ع) بخشی از بهشت در سرزمین ایران است.

اینك ایرانیان میهمان نوازان دل نواز هستند كه چونان چشمان خویش به این مهمان بزرگ افتخار می كنند و هرچه دارند به بركت وجود این مهمان بزرگ است.

به گزارش ایرنا،به مناسبت شهادت هشتمین اختر تابناك امامت و ولایت آیین های عزاداری از سوی مردم ایران در حال برگزاری است.

گزارش از محمود رییسی

7359/558