به گزارش خبرنگار ایرنا، 'حسین پاینده' شامگاه سه‌شنبه (18بهمن) در نشست نقد كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر'، در فرهنگسرای ارسباران، افزود: امروزه ما با نسلی روبرو هستیم كه حاضر نیستند راه‌های طی شده گذشته را دوباره بپیمایند و همواره به دنبال طرح و ایده‌ای نو می گردند.
وی افزود: از دهه 60 به بعد نقد ادبی پیوند عمیق با مطالعات فرهنگی پیدا كرده است و شیوه‌ای از تفكر راجع به زندگی و تفكری از زیستن را ارایه می‌دهد.
این استاد زبان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، تغییر رویكرد نسبت به شعر و مرتبط كردن آن با زندگی امروزه را نیازمند نقد شعر با رویكردی آكادمیك دانست و افزود: در دوره‌ای كه بسیاری از اساتید ادبیات در كلاس‌های خود تنها به شرح زبانی لغات می پردازند ورود به این حوزه بسیار جسورانه است.
وی مقالات كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر' را در 2 بخش شعر معاصر و كلاسیك دسته بندی كرد و افزود: روش بررسی این اشعار و دقت نظر نویسنده در بررسی هر بیت بسیار قابل توجه است.
پاینده در ادامه اظهار داشت: در فرهنگی كه ما در آن ادبیات را آموخته ایم همواره به مطالب برون متنی مانند تاریخ و زندگی نامه شاعر بیشتر پرداخته شده است و محتوا و متن شعر كمتر بررسی شده است كه خوشبختانه در این اثر از این مطالب برون متنی به طور كامل اجتناب شده و تنها به متن شعر پرداخته شده است.
وی شیوه بررسی به كار رفته در این كتاب برای اشعار را مطابق با علم روز دنیا دانست و افزود: نویسنده هر بیت از این اشعار را به عنوان یك واحد خودكفا از معنا بررسی كرده است و تمامی گذاره‌های ادبی را از نظر دستوری در مرحله اول توضیح و بررسی دقیق كاركرد واژها در هر سطر را در مرحله دوم انجام داده است.
پاینده افزود: بررسی ایماج های شاعرانه در اشعار كاری بسیار سخت و وقت گیر است كه خوشبختانه نویسنده صبورانه به آن پرداخته است.
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: امروزه در نقد ادبی به نگارش كتاب‌هایی نیاز داریم كه بتوان از آن‌ها در كارهای تحقیقاتی استفاده كرد زیرا وظیفه كتاب نشان دادن مسیری برای تحقیقات بیشتر در آن حوزه و آموختن دانش است.
وی با اشاره به انتشار برخی كتب در حوزه نقد كه تنها به ستایش از شعرا و بیان معانی شعر آن‌ها می‌پردازد، افزود: جهان به مرحله‌ای از تكامل رسیده است كه دیگر مدح و ستایش افراد جایگاهی در ادبیات ندارد و باید از آن عبور كرده و به معانی تحلیلی از شعر دست پیدا كنیم.
پاینده انتشار كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر' را اتفاقی خجسته در حوزه نقد نویسی دانست و افزود: در دورانی كه بسیاری از ناشران به دنبال چاپ كتاب‌های عامه پسند هستند انتشاراتی دست به نشر این اثر می زند و بی انصافی است كه از این كار شرافتمندانه به سادگی عبور كرد.
وی نقدهای موجود در این كتاب را بسیار محققانه، نكته سنجانه و روش‌مند دانست و افزود: این كتاب نشان از آن دارد كه می‌توان به آینده نقد نویسی در ایران امیدوار بود.
این منتقد و نویسنده ادبیات با اشاره به برخی اشكالات موجود در كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر' گفت: انتخاب عنوان نقد نو برای برخی از مقالات این كتاب عنوان مناسبی نیست زیرا در نقد نو نام شاعر ذكر نمی شود.
وی ادامه داد: استفاده از واژه نقد ساختاری به جای نقد ساختار گرایانه كه تفاوت‌های بسیاری با یكدیگر دارد و همچنین نقد تلفیقی ذكرشده در كتاب كه با شیوه نقد روش مند یاد شده در مقدمه كتاب در تضاد است و این از دیگر نقاط ضعف این اثر است.
'مدیا كاشیگر' به عنوان منتقد و مترجم در این نشست، انتشار یك نقد ساختارگرا بر ادبیات فارسی را اتفاقی بزرگ و خجسته دانست و عنوان كرد: بافت زبان‌ها با یكدیگر بسیار تفاوت دارد و من خوشحالم كه برای اولین بار یك نمونه فارسی از یك نقد ساختار گرا را در ایران می بینم.
وی افزود: این توجه می تواند كمك بسیار زیادی در ترجمه به مترجمان داشته باشد زیرا یك مترجم برای دست یابی به عمق معانی كلمات نیازمند مطالعه تفسیرها و نقدهای مختلف است
كاشیگر با اشاره به یكی از مقالات موجود در كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر' اظهار داشت: یكی از درخشان ترین مقالات در رابطه با شعری از 'سهراب سپهری' است زیرا نویسنده با كنار هم گذاشتن معنای منفرد گذاره‌ها در كنار هم به نتیجه‌ای غیر قابل پیش بینی در مورد شخصیت این شاعر می رسد.
وی ادامه داد: بسیاری سهراب سپهری را شاعری دور از اجتماع می‌دانستند در حالی كه این مقاله و بررسی گذاره‌های شعر او نشان می دهد او یكی از اجتماعی ترین شاعران معاصر ایران است.
كاشیگر با تاكید بر این‌كه نقد وسیله پاسخ و روشن كردن تمامی مسایل شعر نیست، افزود: نقد صحیح در ذهن مخاطب ایجاد سووال می كند و زمینه را برای تحقیقات بیشتر فراهم می كند.
وی با اشاره به برخی از نقاط ضعف كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر' اظهار داشت: عدم تطابق موضوعی برخی مقالات با یكدیگر و همچنین نقد یكی از شعرهای زبان‌های دیگر كه به فارسی ترجمه شده است، از نقاط ضعف این كتاب است.
كاشیگر ادامه داد: یك شعر و اثر ادبی را كه به زبان نویسنده نقد نگارش نشده است را نمی توان از نظر ساختاری نقد كرد زیرا منتقد به تمامی جنبه‌های آن زبان آگاه نیست.
این نویسنده و مترجم همچنین حمایت دولتی از چاپ چنین آثاری را ضروری دانست.
'پروین سلاجقه' به عنوان نویسنده كتاب 'نقد نوین در حوزه شعر' و استاد زبان و ادبیات فارسی در این نشست گفت: همواره حس كرده‌ام كه در مقابل دریای بزرگ نقد بسیار كوچكم اما سعی داشته‌ام تا در حد توان خود قطره‌ای كوچك از این دریا را به مخاطبان عرضه كنم.
وی افزود: این كتاب مجموعه مقالات گزینش شده از میان آثارم بوده است و سعی داشته‌ام تا مقالاتی را انتخاب كنم كه رویكرد نقد ادبی را مطرح و حرفی تازه برای گفتن داشته باشد.
سلاجقه همچنین گفت: زمانی كه متن ادبی خوبی را می خوانم با تمام ریزه كاری‌های معنی و ساختاری آن در گیر می شوم و به عنوان یك مخاطب شیفته به آن نگاه می كنم؛ این نوع نگاه سبب می شود تا در نقد نیز به حوزه‌های مختلف ورود پیدا كنم.
تهرام/م.ه/1275
تاریخ انتشار: ۱۹ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۳:۲۲
تهران - يك نويسنده و منتقد ادبيات گفت: در دوره‌اي كه گستردگي اطلاعات افراد را به سمت پويايي سوق مي‌دهد؛ نقد ادبي صحيح مي تواند پنجره‌هاي بسياري را رو به ادبيات معاصر و كلاسيك باز كند.