# بغداد ، ایرنا: 24 آبان 1382 برابر با 15 نوامبر 2003 حدود پنج کیلومتری شمال نجف، شهر تاریخی و مذهبی کوفه با اماکن مقدسی مانند مساجد سهله و حنانه و مدفن بزرگانی چون میثم تمار و کمیل ابن زیاد قرار دارد. اینجاست که علی (ع) همراه بانوی بزرک تاریخ بشریت زهرای اطهر(ع) زندگی کردند و امروز خانه آنان محلی است که مشتاقانشان چون پروانه به دورش می گردند. روزگاری کوفه پایتخت دنیای بزرک و مقتدر اسلام و محل خلافت علی (ع) بود، اما اینک جزیی از شهر نجف اشرف محسوب می شود و از آن شکوه گذشته جز همین آثار تاریخی چیزی باقی نمانده است. درختان بی شمار نخل در کوفه نخستین چیزی است که توجه هر رهگذری را به خود جلب می کند و زوار مرقد علی (ع) با مشاهده آنها در فضای معنوی خاصی قرار می گیرند. اگرچه این شهر با هجوم زایران به دلیل نبود امکانات مناسب اقامتی و پذیرایی و توسعه نیافتن شهر با مشکلاتی روبرو است، اما به نظر می رسد این مساله خللی در میزان سفرهای مسلمانان مشتاق زیارت ایجاد نکرده است. بسیاری از مردم کوفه معتقدند که با توجه به شرایط جدید عراق، توجه به این شهر باید در اولویت کار دولت قرار گیرد، هرچه سریعتر مشکلات آن رفع شود و معابر و خیابان های آن توسعه یابد. اما در کنار شهر نجف یک قطعه عظیم از تاریخ نیز نهفته در خاک وجود دارد، گنجینه ای که قدمت آن به صدها سال قبل باز می گردد. قبرستان "وادی السلام" شهر نجف یکی از بزرگترین و معروف ترین گورستان های جهان است و به قول مردم این شهر، این جا، شهر مردگان است. تاریخ دقیق بنای این گورستان مشخص نیست اما گفته می شود همزمان با بنای شهر نجف، قبرستان نیز ایجاد شده است. در چند دهه اخیر هنوز وسعت این گورستان اندازه گیری نشده اما با توجه به آمار قدیمی، می توان تخمین زد که حداقل وسعت آن اینک باید حدود 50 کیلومتر مربع باشد. منابع عراقی می گویند که در گذشته هر سال حدود 15 تا 20 هزار جنازه از نقاط مختلف جهان بویژه ایران، هند، پاکستان، افغانستان، لبنان، کشورهای حوزه خیلج فارس و شمال آفریقا به این قبرستان انتقال داده و دفن می شد. "وادی السلام" نام یکی از باغهای بهشتی است و روایت های جالبی درباره دفن مردگان در خاک این گورستان و سرنوشت آن در آخرالزمان وجود دارد. "هود" و "صالح" (ع) از پیامبران عظام، شیخ "محمدحسین کاشف الغطا" و سید "جمال گلپایگانی" از علمای بزرک شیعه، شیخ "خزعل" و والی "غلامرضا خان ابوقداره" حاکمان مقتدر خوزستان و "پشتکوه" (استان ایلام کنونی ) و خیلی از بزرگمردان و زنان دیگر در این قبرستان مدفون هستند. از موضوعات جالب توجه این گورستان، راهنمایان قبرها هستند که از میان میلیون ها قبر، به راحتی قبر یک فرد یا خانواده و یا عشیره خاص را به رغم وسعت زیاد این قبرستان با مهارت می شناسند و به بازماندگان آنها در یافتن قبر کمک می کنند. "ابو اسماعیل" که نزدیک به 30 سال است در این قبرستان وظیفه راهنمای قبرها را بر عهده دارد، حافظه عجیبی در نگهداری اسامی و محل قبرها در خاطر خود دارد. وی می گوید:حدود پنج هزار قبر مربوط به افراد، خانواده ها و عشایر را با نام و محل قبور در این قبرستان می شناسم که عمر بعضی از این قبرها به حدود 100 سال می رسد. این پیرمرد عرب تبار افزود، مردم برای یافتن قبور اقوام و عزیزان خود به وی مراجعه می کنند و او در ازای دریافت حدود 250 تا 500 دینار قبرهای عزیزان آنها را از بین میلیون ها قبر شناسایی می کند. اما در شهر کوفه چندین مقام مقدس دیگر از جمله مساجد "الحنانه" و "صفه الصفا" وجود دارد که بسیاری از مسلمانان برای زیارت به این اماکن می روند.
در ماه مبارک رمضان، بویژه فرارسیدن شب های قدر، انبوه زایران عتبات عالیات در عراق و همچنین شهر کوفه که مورد توجه ویژه مشتاقان و عاشقان علی (ع) است، فزونی می گیرد. 1476 ، 226