# بغداد ، ایرنا: 30 آذر 1382 برابر با 21 دسامبر 2003 تحریم هوایی بین المللی عراق که در سال 1991 در پی اشغال کویت توسط رژیم صدام آغاز و تا زمان فروپاشی این رژیم ادامه یافت،اکنون چالش های بسیاری فراروی تشکیلات هواپیمایی این کشور قرار داده است. اشغال عراق توسط آمریکا و انگلیس نیز به نوبه خود عاملی در افزایش مشکلات فراروی تشکیلات هواپیمایی مسافربری عراق بشمار می رود که پایان دادن به این مشکلات آسان به نظر نمی رسد. در این سال ها خلبانان هواپیماهای مسافربری عراق از فعالیت دور ماندند و باعث شد آنان اکنون برای ازسرگیری فعالیت خود نیاز به آموزش مجدد داشته باشند. بر اساس اطلاعات موجود، وزارت حمل و نقل عراق که فعالیت هواپیمایی این کشور زیر نظر آن قراردارد، برای آموزش مجدد خلبانان خود در حال مذاکره با شرکت آمریکایی "بویینک" است. به گفته کارشناسان، مشکل هواپیمایی عراق با آموزش خلبانان این کشور پایان نمی یابد، بلکه این مشکل جدی تر از گذشته نیز ادامه پیدا خواهد کرد.
عراق در سال 1991 در پی حمله رژیم این کشور به کویت، بیشترین تعداد هواپیماهای مسافربری خود را در بمبارانهای آن سال از دست داد، همچنین تعدادی از هواپیماهای دیگر آن کشور که در حال انجام پروازهای خارجی بود، در کشورهای محل فرود آن توقیف شد. همچنین رژیم عراق چند هواپیمای مسافربری دیگر را برای دور گذاشتن آن از خطر بمباران به تعدادی از کشورهای همجوار فرستاد. یک منبع آگاه در وزارت حمل ونقل عراق در گفت و گو با ایرنا، تصریح کرد که وزارتخانه متبوعش در حال مذاکره با اردن و تونس برای بازگرداندن 16 هواپیمای مسافربری عراقی موجود در نزد این دو کشور است. وی در خصوص هواپیماهای مسافربری موجود در ایران گفت: وزارت حمل و نقل عراق در تلاش برای انجام مذاکره با طرف ایرانی در این خصوص است. وزارت حمل ونقل عراق همچنین اعلام کرده که درحال مذاکره با شرکت"بویینک" برای اجاره کردن تعدادی هواپیما از این شرکت برای ازسر گرفتن مجدد فعالیت هواپیمایی کشور است. این وزارتخانه همچنین از شرکت "ایرباس" فرانسه خواسته است که قرارداد خود با عراق در سال 1990 مبنی بر تحویل 10 فروند هواپیما را اجرایی کند بویژه اینکه عراق 10 درصد قیمت قرارداد مذکور را به شرکت طرف قرارداد پرداخت کرده بود. علاوه بر مشکلات تامین خلبانان و هواپیما، اوضاع نابسامان فرودگاهها نیز مشکلی بزرگتر است. در حال حاضر، فرودگاه بین المللی بغداد که بزرگترین فرودگاه عراق بشمار می رود، بدلیل استقرار نیروهای آمریکایی در آن، ازحالت فرودگاه کاملا بیرون آمده و به یک پایگاه کاملا نظامی تبدیل شده است. فرودگاه شهر بصره واقع در جنوب عراق نیز بعنوان دومین فرودگاه بزرک این کشور بدلیل استقرار نیروهای انگلیسی در آن، جنبه نظامی یافته است. بنابر این نمی توان، روی این دو فرودگاه اساسی کشور حساب باز کرد، بویژه اینکه علاوه بر وجود نیروهای اشغالگر، بی توجهی رژیم گذشته به فرودگاههای غیر نظامی عراق، باعث شده است این فرودگاهها به لحاظ فنی از رده خارج شود و راه اندازی مجدد آن نیاز به عملیات بازسازی اساسی داشته باشد. این مساله ازیک سو و اعلام آمادگی شرکتهای هواپیمایی خارجی جهت ازسرگیری پروازهای خود به عراق از سوی دیگر، عامل فشاری بر وزارت حمل ونقل و شورای حکومتی این کشور بشمار می آید. یکی از طرحهایی که موسسه هواپیمایی عراق درحال حاضر آن را بررسی می کند، ایجاد فرودگاهی جایگزین فرودگاه "بغداد" است که با توجه به محدودیت بودجه عراق، اجرای این طرح در مرحله کنونی بعید بنظر می رسد. پیشنهاد دیگری وجود دارد و آن استفاده از فرودگاههای منطقه کردستان در شمال عراق است. منابعی در وزارت حمل و نقل عراق اعلام کرده اند که این فرودگاهها در مدت زمان بسیار کوتاهی برای استقبال از پروازهای خارجی آماده خواهد بود. به گفته این منابع، بسیاری از شرکتهای هواپیمایی عربی و خارجی هم اکنون با توجه به امنیت موجود در شمال عراق، دفاتری برای خود در مناطق شمالی این کشور باز کرده اند. از نظر کارشناسان، پیشنهاد استفاده موقت ازفرودگاههای شمالی عراق نسبت به پیشنهاد ایجاد فرودگاههای جدید جنبه واقع بینانه تری دارد. * 226 *