بدون توجه به پیشگیری،تعداد دیابتی های جهان تا 300 میلیون نفر افزایش می یابد ..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/08/21 اجتماعی.روزجهانی دیابت.دیابت تهران - قائم مقام مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: در صورتی که اقدامات پیشگیرانه برای کنترل بیماری دیابت انجام نشود، تعداد مبتلایان به این بیماری در سال 2025 به 300 میلیون نفر خواهد رسید.
دکتر حسین دلشاد متخصص بیماریهای عمومی و فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم ، روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا، افزود: براساس آمار ارایه شده سازمان جهانی بهداشت جهانی ،تعداد مبتلایان به دیابت در جهان 150 میلیون نفر است که لزوم پیشگیری از این بیماری را جدی تر می سازد.
وی تغییر شیوه زندگی و رژیم غذایی همراه با اجرای برنامه غربالگری دیابت را از عوامل موثر در کنترل و شناسایی این بیماری در جهان برشمرد.
این استاد دانشگاه در ادامه به انواع دیابت نوع یک و دو اشاره کرد و افزود: دیابت نوع یک ناشی از عوامل محیطی که هنوز شناخته شده نیست و برخی محققان علت این نوع دیابت را ناشی از بیماریهای ویروسی می دانند.
وی توضیح داد : در این حالت نوعی ویروس، لوزالمعده یا پانکراس فرد را مورد حمله قرار داده و مانع از ساخت انسولین در بدن می شود.
فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم ،دیابت نوع دو را بیشتر ناشی از اختلالات ژنتیکی دانست و گفت : در این نوع دیابت فرد بالقوه مستعد دیابت است ، اما مهم ترین عامل بروز این نوع دیابت و بالفعل شدن آن عوامل محیطی هستند که تاحدود زیادی شناخته شده است.
به گفته دلشاد، احتمال ابتلا به دیابت در افراد مستعد با افزایش سن، خیلی بیشتر می شود و اگر چه عامل سن به عنوان عاملی برای بروز دیابت شناخته شده است ، اما راهکاری برای مقابله با فاکتور سن وجود ندارد.
وی زمینه فامیلی یا نژادهای خاص را از دیگر عوامل بروز دیابت از نوع دو عنوان کرد و گفت: اما برخی عوامل در بروز دیابت نوع دوم قابل کنترل است که از جمله آنها می توان به عارضه چاقی اشاره کرد.
این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه امروزه چاقی به عنوان یکی از معضلات عمده در بروز دیابت در جهان شناخته شده است، افزود: چاقی نتیجه تغییر مدل زندگی یا زندگی صنعتی و شهر نشینی است که به دلیل ماشینی شدن ، کم تحرکی و استفاده از غذاهای پر انرژی (فست فود ها) بروز می کند از این رو قابل پیشگیری است.
به گفته دلشاد، هر چه وزن بالا برود فرد برای ابتلا به دیابت مستعد تر خواهد شد.
وی در ادامه افزود: فشار خون نیز از عوامل عمده بروز دیابت نوع دو است و کنترل فشار خون افرادی که مستعد دیابت هستند بسیار ضروری است.
وی اختلال چربی ها شامل افزایش تری گلیسرید (چربی بد)و متعاقب آن کاهش کلسترول (چربی خوب یا HDL( را از دیگر عوامل موثر در بروز دیابت نوع دو عنوان کرد و گفت: کنترل چربی با تغییر شیوه زندگی و رژیم غذایی ، نخوردن چربی ها و مصرف داروهای کاهش دهنده چربی خون می تواند مانع از بروز دیابت در افراد مستعد شود.
فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم افزود: بر اساس تحقیقات انجام شده ، همچنین کسانی که خوابشان در یک شبانه روز کمتر از پنج ساعت باشد با خطر بروز دیابت نوع دو مواجه هستند.
دلشاد همچنین گفت: عوامل آلوده کننده محیطی از جمله سموم ارگانیک (سموم کشاورزی ) و آلودگی هوا در بافت چربی تجمع کرده و مانع از سوخت و ساز مناسب و کافی چربی و قند در بدن می شود که در این حالت فرد را مستعد بروز دیابت خواهد کرد.
قائم مقام مرکز تحقیقات غدد دانشگاه شهید بهشتی همچنین کم وزنی نوزادان در هنگام تولد را از عوامل موثر در بروز دیابت خواند و افزود: این کودکان اغلب فرزند مادرانی هستند که یا سوء تغذیه داشته یا سیگاری هستند.
وی خاطر نشان کرد: همچنین مادرانی که به سو تغذیه مبتلا هستند یا سیگار مصرف می کنند نیز در معرض ابتلا به دیابت در زمان بارداری هستند.
وی، پرخوردی برخی مادران و افزایش وزن آنان در دوران بارداری را عاملی در بروز دیابت نوع دوم عنوان کرد و گفت: در مجموع این عوامل مستعدکننده دیابت نوع دوم هستند و با پیشگیری می توان آن را کنترل کرد و مانع از بروز دیابت نوع دوم شد.
به گفته دلشاد، از زمانی که مشکلی در لوزالمعده فرد ایجاد می شود تا زمان بالا رفتن قند خون فرد، پنج تا 10 سال طول می کشد و در واقع دیابت نوع دو یک دوره نهفته طولانی دارد.
وی توضیح داد: با توجه به دوره نهفتگی طولانی دیابت نوع دو ، با غربالگری افراد می توان افرادی را که در دوره نهفتگی این بیماری قرار دارند شناسایی و برنامه ای برای کنترل بیماری آنان ارایه کرد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی،تاکید کرد:افراد بالای 40 سال باید مورد غربالگری قرار گیرند که در صورت طبیعی بودن شرایط ، فرد می تواند هر سه سال یکبار آزمایش دهد و در غیر این صورت و بالا بودن سطح قند، باید برنامه درمان آغاز و تست قند سالانه انجام شود.
همچنین افراد چاقی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند و قند و فشار خون بالایی نیز دارند باید هرساله به طور مرتب تست قند خون بدهند.
این متخصص با اشاره به اجرای طرح غربالگری وزارت بهداشت در کشور گفت: شناسایی افراد پرخطر و مستعد به این بیماری ، کمک خواهد کرد تا بخش قابل توجهی از هزینه هایی که در آینده بر فرد ، دولت و سازمانهای بهداشتی کشور وارد خواهد شد بکاهد.
دلشاد در ادامه خاطر نشان کرد: دیابت سه سطح داشته و در سه سطح نیز قابل پیشگیری است. که سطح اول افرادی هستند که در معرض ابتلا به دیابت بوده یا عوامل مستعدکننده دارند که این افراد با غربالگری شناسایی شده ، عوامل خطر کنترل شده و پیشگیری اولیه برای آنان اعمال می شود.
به گفته این متخصص ،در سطح دوم کسانی هستند که به دیابت مبتلا شده اند و به پزشک مراجعه کرده و دچار عوارض چشمی ، کلیوی ، قلبی - عروقی و عصبی نشده اند و پیشگیری در این سطح جلوگیری از بروز عوارض دیابت در آنان است.
وی در مورد سطح سوم دیابت نیز گفت: افراد مبتلا به دیابت که به عوارضی همچون مشکل پا (نورپاتی دیابت ) یا عفونت دیابت نیز مبتلا شده انددر سطح سوم این بیماری قرار دارند و باید پیشگیری یا توصیه ما به این افراد این باشد که فرد طوری از خود مراقبت کند که منجر به قطع عضو نشود.یعنی اگر فرد مبتلا به زخم پا شده به قطع پا نرسد یا اگر عفونت کلیه دارد وارد مرحله از دست دادن کلیه یا دیالیز شدن نشود.
وی کنترل یا درمان بیمار دیابتی را در قالب یک درمان گروهی موثر دانست و گفت: 40درصد درمان مربوط به کارهای بیمار و برنامه های وی است و 60درصد دیگر درمان مربوط به متخصص ، پزشک و پرستاری است که در کنار بیمار دیابتی قرار دارند و وی را در کنترل این بیماری یاری می دهند.
وی دسترسی بیمار به یک متخصص تغذیه یا کارشناسی که بتواند به بیمار دیابتی برای کنترل قند خون کمک کند یا اطلاعات مناسب به وی دهد را ضروری دانست و گفت: همچنین برگزاری دوره های آموزشی برای مبتلایان به بیماری دیابتی ضروری است.
این فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم در پایان تصریح کرد: بیمار دیابتی می تواند از انواع مواد غذایی سالم استفاده کند اما باید برای استفاده و تعیین مقدار آن با متخصص و کارشناس تغذیه و پزشک معالج مشورت کند.
وی پرهیز از خوردن قندهای های ساده و شکلاتها، و مصرف بیشتر گروه غلات، گوشت و لبنیات را به بیماران دیابتی توصیه کرد و افزود: باید به گونه ای از مواد مختلف استفاده کنند که ضمن اینکه قند خونشان افزایش نیابد به سوتغذیه نیز دچار نشوند.
روزجهانی دیابت 23 آبان ماه - 14 نوامبر - همزمان با تولد بانکینگ کاشف انسولین است.
اجتمام 1828** شماره 002 ساعت 08:53 تمام
تاریخ انتشار: ۲۱ آبان ۱۳۸۹ - ۰۰:۰۱