تاریخ انتشار: ۲۴ بهمن ۱۳۸۵ - ۰۰:۰۱
کوشش روسیه برای گسترش نفوذ خود در خاورمیانه # ریاض، خبرگزاری جمهوری اسلامی 24/11/85 خارجی.سیاسی.عربستان.روسیه. مقام های روسیه قصد دارند از طریق عربستان سعودی به عنوان قدرتمندترین عضو شورای همکاری خلیج فارس، حضور و نفوذ سیاسی و اقتصادی خود را در منطقه ی خاورمیانه گسترش دهند. به باور کارشناسان سیاسی، سفر این هفته ی "ولادیمیر پوتین" رییس جمهوری روسیه به ریاض می تواند در ارتقای سطح روابط دو قدرت نفتی و گازی جهان بسیار موثر باشد. روسیه که سال ها از صحنه سیاسی جهان به ویژه جهان عرب دور بوده، اکنون قصد دارد با نزدیک شدن به کشورهای خاورمیانه از جمله عربستان، اردن و قطر جایگاه خود را در این منطقه اصلاح و تثبیت کند. نزدیک شدن دیدگاه های سیاسی و اقتصادی روسیه و عربستان می تواند ضمن افزایش میزان نفوذ روسها در منطقه، برای برخی مشکلات اقتصادی داخلی دو کشور راهگشا باشد. در سفر اخیر پوتین به عربستان چندین قرارداد اقتصادی، تجاری، فرهنگی و امنیتی بین دو کشور به امضا رسید و بر اساس یادداشت تفاهم بین مقام های ریاض و مسکو، دو طرف موافقت کردند نرخ مالیات بر یک هزار نوع کالای وارداتی دو کشور به میزان قابل توجهی کاهش یابد. در قرارداد دیگر، دو طرف متعهد شدند روابط تجاری خود را در بخش سرمایه ـ گذاری مشترک در عرصه های نفت ، گازی و صنعت بانکداری گسترش دهند. موضوع یکی دیگر از قراردادهای منعقد شده، مشارکت روس ها در اجرای طرحهای زیربنایی عربستان بود که در این زمینه می توان به اعلام آمادگی پوتین در طرح توسعه خطوط راه آهن این کشور به طول 2 هزار و 400 کیلومتر اشاره کرد. همچنین مقام های روس با توجه به تمایل کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای، آمادگی خود را در این زمینه اعلام کردند. امکان راه اندازی یک خط مشترک حمل و نقل دریایی بین روسیه و عربستان، بخش دیگری از موضوع مذاکرات ثمربخش مقام های دو کشور بود. در نشست مشترک سران مسکو و ریاض همچنین موضوع پرتاب 6 ماهواره مخابراتی، صنعتی و اطلاع رسانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت که شماری از این ماهواره ـ ها تا پایان سال جاری میلادی توسط موشک های روسی در مدار زمین قرار خواهند گرفت. بر اساس گزارش اتاق بازرگانی عربستان سعودی، سطح مبادلات تجاری این کشور با روسیه طی هفت سال گذشته از 5/88 میلیون دلار به 412 میلیون دلار افزایش یافته است که این رقم روند رو به رشد خواهد داشت. سطح روابط تجاری روسیه و عربستان پس از دیدار سال 2003 میلادی "عبدالله بن عبدالعزیز" پادشاه این کشور به مسکو گسترش یافت و در آن سفر دو طرف قراردادهایی را در عرصه های نفت وگاز و تحقیقات علمی امضا کردند. انتظار می رفت بخش دیگری از مذاکرات دو جانبه ی پوتین و عبدالله بن ـ عبدالعزیز عرضه و فروش تسلیحات نظامی روسیه به عربستان باشد که در این زمینه تاکنون گزارشی از طرف مقامات و رسانه های دو کشور منتشر نشده است. تلاش برای نزدیک شدن دیدگاه های سیاسی مقام های مسکو و ریاض در ارتباط با رخدادهای منطقه ی خاورمیانه بخش دیگری از اهداف سفر رییس جمهوری روسیه به عربستان به شمار می رود. روس ها می کوشند با گسترش روابط خود با برخی کشورهای عربی که از دریچه ی عربستان سعودی آغاز شده، حضور سیاسی خود را در منطقه ی یاد شده تقویت کنند. باید اذعان کرد یکی از محورهای اصلی مذاکره ی روس ها و سعودی ها در سفر پوتین به ریاض و دیگر پایتخت های کشورهای عربی موضوع پرونده هسته ای جمهوری اسلامی است که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی تلاش دارند این مساله را یک تهدید برای کشورهای منطقه وانمود کنند. به اعتقاد برخی آگاهان سیاسی، حضور یک قدرت نظامی همچون روسیه در منطقه خاورمیانه می تواند منافع، معادلات و موازنه ی سیاسی و نظامی آمریکا و دیگر کشورهای غربی را تا حدود زیادی تحت تاثیر قرار دهد. به باور این آگاهان از یک سو تقویت نفوذ و حضور نظامی و سیاسی روسیه در خاورمیانه می تواند یک نیروی بازدارنده در برابر سیاست های توسعه طلبانه ی آمریکا و متحدان غربی اش باشد و از سوی دیگر می تواند زمینه ی تامین منافع اقتصادی روسیه، ایران، عربستان و قطر در بخش گاز را فراهم کند. به گفته ی کارشناسان، روس ها اکنون در پی ارزیابی دیدگاه های کشورهای دارنده ی گاز مانند قطر، ایران و عربستان هستند تا بر اساس این ارزیابی قالب یا چارچوب تامین منافع اقتصادی و در پی آن سیاسی خود را طراحی و اجرا کنند. خاورم 320/1158/1459