شهرستان گناباد گرفتار در کمند خشکسالی

شهرستان گناباد گرفتار در کمند خشکسالی # گناباد ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 26/03/81 شهرستان گناباد طی چهارسال پی درپی با خشکسالیهای شدید مواجه بود که از این رهگذر خسارتهای هنگفتی به زیر ساختها و تاسیسات زیر بنایی منطقه وارد شده است. مردم شهرستان گناباد بخصوص کشاورزان ،دامداران و روستاییان منطقه جنوب خراسان درچند سال اخیر از پدیده خشکسالی خسارات فراوانی دیده اند به گونه ای که برخی از آنها از زندگی روزمره خود نیز ساقط شده اند. از رهگذر خشکسالیهای پی در پی ، فریاد کسبه و تجار منطقه بلند شده و دایما از پایین بودن درآمد و نبود مشتری زبان به شکوه گشوده اند. درشهرستان گناباد در سال زراعی جاری حدود 4/81 میلیمتر بارندگی شده آن هم با پراکنش نامناسب و بصورت رگباری ، بنابه آمار موجود کمترین بارندگی درسطح کشور واستان خراسان درشهرستان گناباد بوده است. میزان بارندگی نسبت به سال گذشته 9 درصد و نسبت به دوره آماری 48 درصد کاهش نشان می دهد. کاهش بارندگی بخصوص در روستاهایی که در بخشهای کوهپایه ای قرار دارند و قناتهای آنها هوابین بوده باعث از بین رفتن محصولات باغی ، زراعی وخشکیدن قناتها وهمچنین درختان بارور وکهنسالی که برای به ثمررساندن آن چندین سال تلاش صورت گرفته شده است. خشکسالیهای پی در پی در منطقه و بخصوص روستاهایی از جمله کلات ، روچی ،شیرازآباد، زیبد و چندین روستای دیگر که زمانی عمده تولیدکننده بهترین سبزیجات و صیفیجات و محصولات باغی نظیر گیلاس، زرد آلو، هلو و گردو درجنوب خراسان بوده اندباعث شده امروزه برای مصرف خودشان چشم به میادین میوه و تره- بارشهر و واردات این میوه ها از سایر شهرستانهای استان و کشور باشند. کشاورزان زحمتکش شهرستان گناباد با اینکه روشهای کاشت،داشت وبرداشت محصولاتشان کاملا سنتی بوده ولی با این روند و درآمد اندک قانع بوده و به درگاه خداوند متعال شکر می کردند. بامشاهده اشجار و قناتهای خشکیده و چهره های سوخته و چروکیده روستاییان دل هر بیننده را می شکند واشک برچشمان هر انسان منصف جاری می گردد که زبان و قلم از بیان عمق فاجعه عاجز است. مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گناباد در این زمینه به خبرنگارایرناگفت: خشکسالیهای پی در پی از سال 78 تاکنون دامنگیراین منطقه شده وآثار مخرب و جبران ناپذیری بر بخشهای مختلف کشاورزی، دامی ، منابع طبیعی و آب شرب شهرستان وارد کرده است. مهندس اسماعیل تاج آبادی افزود: از 878 رشته قنات ، 60 رشته کاملا خشک ، 658 رشته قنات با حدود70 درصد کاهش آبدهی و 160 رشته که از منابع پایدار می باشد باتوجه به عدم بارش نزولات و تغذیه سفره های ،آب آنها بتدریج کاهش می یابد. وی گفت:فقدان بارندگی و کاهش چشم گیر نزولات آسمانی بر413 حلقه چاه عمیق ونیمه عمیق نیز تاثیر زیادی گذاشته بطوریکه آب و خاک زمینهای کشاورزان این چاهها شور وباعث کاهش شدید افت محصول و منابع آبی شده است. وی افزود: به علت نبود باران املاح نمکی در پای بوته های جمع شده و خسارات زیادی به صاحبان آنها وارد کرده است. مدیر جهاد کشاورزی گناباد افزود: در اثر این خشکسالیهای پی در پی اغلب باغات شهرستان به وسیله آفات همچون "چوبخوار"، " پوست خوار" شدت یافته بطوریکه براثر هجوم آفت سوسک سرشاخه خوار در منطقه کاخک بیش از 70 درصد باغات گیلاس ، زردالو وبادام کشاورزان که بیشترین درآمدشان از راه تولید این محصولات بوده از بین رفته است. تاج آبادی میزان خسارات وارده به بخش کشاورزی شهرستان گناباد را بیش از 422 میلیارد ریال عنوان کرد وافزود: براثرطوفان ابتدای سالجاری که باسرعت حدود 90 کیلومتردرساعت بوده بیشتر دامداریها ، مرغداریها و تاسیسات آنها نیز خسارات دیده اند که میزان خسارات برآورده شده دراین زمینه حدود 28 میلیارد ریال می باشد. مدیرجهاد کشاورزی گناباد اضافه کرد: بر اثر حدف دامهای سبک وسنیگن حدود شش هزار فرصت شغلی درخش دام این منطقه از بین رفته و داهای سبک و سنگین از 396 هزار به 283 هزار راس کاهش یافته است. تاج آبادی خسارات وارد به دامداران منطقه دراین بخش را 114 میلیارد و 240 میلیون ریال درسالجاری و چند برابراین مبلغ درسالهای گذشته ذکر کرد.
وی دربخش جبران خسارات به کشاورزان دامداران روستاییان منطقه گفت: بخش ناچیزی ازاین خساران بصورت وام وتسهیلات بانکی وکمکهای بلاعوض جبران شده است که با پرداخت این تسهیلات بیش از 10 میلیارد دیگر نیازاست. وی دیگر اقدامات صورت گرفته در بخش های کشاورزی رااجرای 534 پروژه آبی و خاکی ،احداث 161 کیلومترکانال آبیاری واحداث 49استخر ذخیره آب ، لایروبی 259 قنات واحداث سه سدخاکیونگی وبتنی وهمچنین تجهیز پنج حلقه چاه برشمرد.
فرماندار شهرستان نیز در کمیته کشاورزی گنابادگفت: به لحاظ کاهش میزان بارندگی و پراکنش بارندگی درمنطقه بدترین وضعیت را در کشور و جنوب خراسان شاهدیم . احمدقربانی افزود:خشکسالیهای اخیر سرمایه گذاریهای که درجهت احیا و مرمت قناتها،حداث بندهای خاکی ، کانالهای آبیاری ،ابرسانی ،طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری انجام شده متاسفانه نتوانسته است در اشتغال بخش کشاورزی تاثیر قابل قبولی داشته باشد. وی ادامه داد روند مهاجرت روستاییان بدلیل وضعیت بد اقتصادی ، کویری بودن وکمی آب پدیده ای مرسوم بوده بطوریکه اکنون روستاهای داریم که تنها سه خانوار در آنها زندگی می کنند. وی گفت: روستاهای بالای 150خانوار دراین منطقه وجود داشته که امروزه به دلایل مختلف وازجمله خشکسالیهای پی درپی و کاهش درآمد به 30 تا40 خانوار کاهش یافته است. فرماندار شهرستان گنابادافزود:با بروز خشکسالیهای چندسال اخیرمشکلاتی و پدیده های ناهنجارهای اجتماعی درشهرها از جمله افزایش نرخ بیکاری بالای 14 درصد درمنطقه بوجود آماده است. قربانی خواستار توجه مسوولان استان و کشور به وضعیت بحرانی این شهرستان شده واضافه کرد:"مردم محروم این منطقه را باید دریابیم". مدیر منابع طبیعی شهرستان گناباد نیز در این زمینه گفت: به علت از بین رفتن پوشش گیاهی درمراتع ، طوفانهای شن وخاک در منطقه افزایش یافته است. مهندس" علی جعفری" افزود : گونه های معروف تاغ که 35 سال پیش در منطقه جهت تثبیت شنهای روان درمنطقه"عمرانی" و"سردق " کاشت شده خشک شده و براثر خشکسالیهای چند سال اخیربیش از 71 میلیارد ریال به بخش منابع طبیعی خسارات وارد شده است. وی گفت: برای اینکه به مراتع کمتر فشار وارد شود باید علوفه ارزان برای دامداران تامین و اعتباری برای پرداخت غرامت خشکسالی نیز پرداخت شود. وی اضافه کرد:طرحهای اصلاح مرتعداری،آبیاری نهاده های کاشته شده سال گذشته، هرس قسمتی از تاغزارها خشک شده است. رییس شبکه دامپزشکی گناباد نیز دراین باره گفت: فقر مراتع باعث شده که حدود 50 درصد دامها جهت تعلیف به سایر مناطق استان خراسان و کشور منتقل شوند. دکتر" محمدرضا شریعتی" افزود : این امر ضمن تحمل هزینه های زیادی برای صاحبان دامها منجر به انتقال بیماریهای غیر بومی به منطقه در زمان برگشت می شود. رییس اداره محیط زیست گنابادگفت:باخشکسالیهای بوجود آمده درمنطقه در چند سال اخیر عرصه بر حیات وحش نیزتنک شده وحیوانات وحشی نیز از نظرتامین آب و علوفه سخت در مضیقه قرار دارند. اسماعیل پهلوان افزود: اقدامات انجام شده از جمله نصب چهاردستگاه تلمبه بادی جهت انتقال آب از عمق زمین به داخل آبشخورها کافی نیست. ح.ج/103/12م ا/01