کارشناسان منابع طبیعی : جنگلهای گیلان درمعرض تخریب هستند # رشت خبرگزاری جمهوری اسلامی 5/8/76 کارشناسان منابع طبیعی گیلان می گویند : فقر مادی ، محرومیت و فقر فرهنگی، بهره برداری بیرویه ، همراه بارشد جمعیت انسانی و دام در جنگل ها باعث شده است تا روند تخریب جنگل درمنطقه سرعت یابد.
به گفته این عده ، تسریع در تهیه مقدمات خروج دام و جنگل نشینان از جنگل با تبدیل دامداری های سنتی به نیمه صنعتی و تغییرشغل جنگل نشینان از دامداری به کشاورزی ونظارت بیشتر بر شرکت های بهره برداردرجلوگیری ازروند روبه رشد تخریب جنگلها موثراست .
اکنون 13 هزار خانوار در استان گیلان 3/1 میلیون راس دام خود را با روش دامداری سنتی و اطراق در مناطق مختلف جنگلی و بااستفاده ازعلوفه اندک کف جنگل و سرشاخه درختان ، تغذیه می کنند.
بیش از65 درصد دامداران جنگل نشین هرکدام کمتراز صد راس دام دراختیار دارند .
برپایه بررسی های آماری منابع طبیعی گیلان صاحبان دامداریهای موجود در جنگلهای منطقه ،سالیانه 975 هزار متر مکعب چوب را جهت ایجاد گرما ، طبخ و تهیه محصولات لبنی می سوزانند.
بر پایه این بررسی ها ، دامداران جنگل نشین استان برای ایجاد 15 هزار اطراقگاه ، بیش از 30 هزار هکتار جنگل صنعتی درجه یک را دردو دهه اخیر از بین بردند.
مدیر کل منابع طبیعی استان گیلان دراین باره می گوید : بیش از شش هزار تک خانوار جنگل نشین این استان طی یک برنامه پنج ساله ( 76 - 80 ) همراه با دامهای خود در خارج از جنگل متمرکز می شوند.
وی هدف از اجرای طرح خروج دام ازجنگل و تمرکز تک خانوارهای جنگل نشین استان را حفاظت اصولی و بالا بردن توان تولیدی جنگل ، ایجاد اشتغال برای ساکنان مناطق جنگلی،تامین مصارف روزمره خانوارها و کمک به معیشت دامداران و جنگل نشینان ذکر کرد.
یک کارشناس منابع طبیعی گیلان گفت :گرچه هر سال ده تا 15 میلیون اصله نهال در سطحی معادل دو هزار و پانصد تا سه هزار هکتار با هدف احیاء جنگل درگیلان کاشته می شود اما این میزان کاشت نهال ، بسیار کمتر از روند تخریب جنگل هاست .
علاوه بر تخریبی که از ناحیه جنگل نشینان بر مساحت 565 هزار هکتار جنگل های گیلان تحمیل می شود ، هرساله معادل 450 هزار متر مکعب چوب صنعتی برای استفاده در صنایع کاغذ چوب بوسیله شرکت شفارود و سایر شرکت های بهره برداری از این منطقه برداشت می شود.
یک کارشناس فضای سبز دراستان گیلان دراین باره می گوید : خساراتی که شرکتهای بهره برداری به جنگل ها وارد می سازند ، به دلیل وسعت منطقه مورد بهره برداری و پاک تراشی جنگل باخسارت اندکی که بوسیله جنگل نشینان درطول دهه ها وارد شده است ،قابل مقایسه نیست.
مهندس محمد رضا شیرزاد اعتقاد دارد با توجه به اینکه میزان جنگل های گیلان طی 50 سال گذشته به کمتراز نصف کاهش یافته است ،حفظ میزان باقیمانده جنگل بر بهره برداری آن مقدم است .
وی می افزاید: منابع طبیعی بایستی قبل از صدورهرگونه مجوز بهره برداری در اندیشه احیای جنگلهای منطقه باشد .
جنگل های گیلان باقیمانده از دوران سوم زمین شناسی تنهاذخیره گاه جنگلی کشور است که بیش از 80 گونه درخت و درختچه گوناگون درآن شناسایی شده است.
جمعی از دوستداران طبیعت گیلان معتقدند :هرگونه بهره برداری با توجه به مساحت اندک باقیمانده جنگل های این استان توجیه اقتصادی ندارد واین منطقه بکر باید به عنوان ذخیره گاه درختان بومی و کهن گیلان حفظ شود.
گروهی از فارغ التحصیلان رشته های جنگل، خاک ،منابع طبیعی و محیط زیست استان گیلان باارسال طوماری به نماینده ولی فقیه در استان و استاندار گیلان نسبت به تخریب جنگل ها به وسیله شرکتهای مجاز بهره برداری هشدار دادند.
در این نامه نوشته شده است: پاک تراشی جنگل بوسیله شرکتهای بهره بردار ، بویژه شفارود با مجوز منابع طبیعی گیلان درمساحتهای وسیع از شیب های تند غیر قابل احیاء ، باعث تغییر اکوسیستم رانش و فرسایش خاک ، بروز سیلاب و خشک سالی های غیر معمول درگیلان بویژه درمنطقه ماسال و شاندرمن شده است.
این گروه، از مسوولان استان تقاضا کرده اند تابهره برداری از چوب جنگل در مناطق پر شیب کوهستان که به دلیل همین ویژگی ، هزاران سال دست نخورده مانده است ، متوقف شود.
در این نامه همچنین نوشته شده است: شرکت های بهره برداری بویژه "شرکت شفارود" بدون توجه به اهمیت تقدم احیاء بر بهره برداری ، با قطع درختان تنومند چندین صد ساله در شیب های تند، باعث می شود با سقوط درختان تنومند از ارتفاع ، به درختان حد فاصل درخت قطع شده تا ته دره نیزآسیب وارد شود.
این گروه معتقدند ، 90 درصد عرصه هایی که منابع طبیعی گیلان با کاشت درخت از آن به عنوان احیاء جنگل یاد می کند به دلیل عدم نگهداری نهالها در سالهای اول کاشت ، بروز خشکسالی و چرا به وسیله دامداران نابودشده است.
آیت اله شیخ صادق احسانبخش نماینده ولی فقیه دراستان گیلان وامام جمعه رشت نیز گفت: گروهی منفعت طلب با بهره برداری بی رویه از جنگل ها، موجبات نابودی آنرا فراهم کردند.
وی افزود : این گروه می گویند به موازات بهره برداری، احیاء جنگل نیز انجام می شود ولی از احیاء و کاشت درختان جدید خبری نیست.
پاره ای از گزارش های رسیده از شرق گیلان نیز حاکیست ،سالانه دهها هکتار از جنگل های غنی این منطقه با تخریب های شبانه ، تبدیل به ملک شخصی افراد می شود.
به گفته منابع محلی در دو دهه اخیر صدها هکتار جنگل درنواحی کوهستانی بویژه در بخش های رحیم آباد ، املش ، چابکسر و واجارگاه گیلان تخریب و با کاشت نهالهای فندق، گردو و یابوته های چای تبدیل به ملک شخصی مالکان محلی شده است.
مسوولان منابع طبیعی استان گیلان گفته اند : بر اساس سیاست سازمان جنگل ها و منابع طبیعی ، از دادن توضیح در این زمینه ها معذورند .