آپارتمان نشینی ؟ افزایش آستانه تحمل و حل اختلافات از طریق ریش سفیدی ..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/09/17 اجتماعی.آپارتمان نشینی.شیراز شیراز-اگر چه توسعه شهر نشینی و افزایش جمعیت ، سکونت در مجتمع های مسکونی و آپارتمان ها راناگزیر ساخته است لیکن هنوز این پرسش برای بسیاری از مردم باقی است که آپارتمان و مجتمع های مسکونی آیا ماوایی برای سکون و آرامش است یا منگنه ای برای عذاب و تحمل ؟ آخرین پله ها را که طی کرد، نفسش به شماره افتاده بود ، صدای به هم خوردن درها از طبقات مختلف ، همچون پتکی بود که بر فرقش نواخته می شد.
با رنگ و روی پریده کلید را درون قفل در چرخاند و وارد خانه شد ، پشیمانی و ندامت از پذیرش خواسته فرزندش که او را ناخواسته به این مجتمع مسکونی شلوغ و پرتردد کشانده بود، به خوبی در لرزش دستانش مشهود بود.
وقتی که خودش را بر روی چهارپایه کنار جاکفشی نزدیک به در ورودی رها کرد، نگاهش در پس نقطه نامعلومی می رفت ، یاد از روزهایی کرد که خانه اش باغچه و گل داشت و آفتاب میهمان همیشگی حیاط خانه او بود.
پاییز و زمستان هایی را به خاطر آورد که بر روی قالیچه کوچکش در کنار حیاط می نشست و پشت خسته از کار روزانه خود را به گرمی آفتاب می سپرد و دانه های تسبیح هزار دانه اش را در دستانش به حرکت درمی آورد و صلوات می فرستاد و در همان گوشه نمازش را با لذت می خواند و بعد از آن در سکوتی دلنشین به خواب نیمروزی می رفت.
طوبا 60 سال از عمر 84 ساله خود را در آن خانه زندگی کرده بود و اینک درطبقه پنجم یک مجتمع مسکونی 95 واحدی در فضایی 65 متری با فرزند، عروس و دو نوه اش زندگی می کند.
همسایه و قرین این فضا ، دیوارهای نازکی است که صدا و حرف و فریاد را به راحتی به واحدهای کوچکی بنام خانه انتقال می دهد.
برای او و ساکنان این مجتمع، ساعت های سکوت معنایی ندارد، چشم انداز مقابل چشمانش ، آپارتمان هایی است که سر به آسمان دارد و لایه هایی از دود که به جای نور آفتاب ، چتر خود را بر فراز شهر گشوده است.
اینجا نباید از گل و درخت سراغی گرفت بلکه نام گل ها را بیشتر بر روی مجتمع های به پا شده از آهن، گچ و سنگ باید دید، مجتمع یاس، ارغوان، سوسن و...
روزهایی نه چندان دور، بام و سقف های این خانه های کوچک محشور آسمان و ستاره بود و نوازشگر بام آنها ریزش خیال انگیز باران و دانه های سفید برف لیکن اینک پای هر یک از این خانه ها گام در آسمان دارد و بام آنها سقفی سرد و زمخت از آهن و فلز است که با هر گام می لرزد و لرزه بر ساکنانش می افکند.
اگر چه روند حرکت مردم این مرز و بوم در مقایسه با بسیاری از کشورهای جهان از سکونت در خانه های قدیمی و ویلایی به سمت سکنی گزیدن در فضاهایی محدود و کوچک به نام آپارتمان ، کندتر صورت گرفت ولیکن این تاخیر و کندی از جمله مواردی است که نه تنها موجب خرسندی و رضایت بسیاری است بلکه کم نیست شمار آنانی که هنوزدر حسرت فضاهای گرم و صمیمی آن خانه های کوچک بسر می برند .
افزایش جمعیت ، مهاجرت پذیری مناطق شهری ، کسب درآمد، تغییر شاکله و ساختار خانواده ها از متمرکز و سنتی به غیرمتمرکز و پراکنده ( مدرن و امروزی ) کمبود زمین و ارتقای سطح کیفی زندگی از جمله مولفه هایی است که کارشناسان برای روی آوردن مردم به آپارتمان نشینی ارائه کرده اند.
برخی نیز سکونت در فضاهای کوچک آپارتمان ها را مغایر با زندگی ماشینی امروزی نمی دانند و براین باورند که تلاش برای کسب درآمد و اداره زندگی دیگر مجالی برای بسیاری از کارهای روزمره برای آنان باقی نمی گذارد و بنا به اظهاراتشان از فضای خانه فقط جایی برای استراحت و آرمیدن طلب می کنند اما آنچه که در این میان بسیار مهم و حائز اهمیت است تعامل و شیوه سکونت در این فضاهای محدود و مجتمع های مسکونی است ، فضاهایی که یک ، دو و یا سه اتاق را خود جای داده و صداها و نواهای بلند در آنها ، دیگر ساکنان را ناخواسته شریک خود می کند .
ساکنان برخی از این مجتمع ها و مناطق مسکونی اوج گرفته در آسمان، به خوبی شیوه و رسوم سکونت در این فضاهای محدود و محصور شده را می دانند و آرامشی را که برای خود طلب می کنند آن را نیاز دیگر ساکنان دانسته و سخاوتمندانه آن را در طبق اخلاص به دیگران عرضه می دارند.
در مقابل این مبادیان به آداب و رسوم آپارتمان نشینی و ساکنان مجتمع های مسکونی هستند آنانی که تنها فضای واحد کوچک و محدود را ملک خود نمی پندارند بلکه همه فضاهای این مجتمع و حتی ساکنان آنان را ملک طلق خود می پندارند و در رعایت بسیاری از مسایل و نکات مرتبط با اینگونه مجتمع ها، ممسک و در حقیقت غیرمنصف هستند.
یکی از بانوان فرهنگی بازنشسته که به تنهایی در یکی از مجتمع های مسکونی شهرک صدرا شیراز سکونت دارد، از ناهمگون بودن طبقات اجتماعی ساکن در این مجمتمع گلایه کرد و گفت: در این مجتمع اقوام مختلفی سکنی گزیده اند که هر کدام پیش از این در منطقه ای به لحاظ جغرافیایی کوچک زندگی می کردند.
زهرا امامی که خود دبیر بازنشسته آموزش و پرورش است بیان کرد: حرکت اینگونه خانواده ها از مناطق شهری کوچک به کلان شهرها برای جست و جوی کار بهتر و در نهایت دستیابی به رفاه بیشتر خود تبعاتی را به همراه دارد که به مراتب مضرات آن بسیار بیشتر از مزایای آن است.
وی که از سر و صداهای گاه و بیگاه این مجتمع مسکونی شاکی بود گفت: اگر فرهنگ را مجموعه ای از باورها و هنجارهای سالم و تاثیر گذار معنا کنیم ، متاسفانه هنوز در تبیین این فرهنگ در جامعه کار چندان و قابل اعتنایی صورت نگرفته است.
امامی ادامه داد: فرهنگ آپارتمان نشینی و استفاده از فضاهای مشاع و مشترک هنوز در جامعه ما به خوبی و به درستی تبیین نشده و با توجه به روند گسترش سکونت در مجتمع های مسکونی ، ضروری است که ترویج و نشر این فرهنگ با دقت و اهتمام بیشتری از سوی متولیان امر از جمله صدا و سیما و آموزش و پرورش دنبال شود.
این بانوی فرهنگی ، شاخص و بارزترین مزیت زندگی در آپارتمان را ، وجود امنیت در آن عنوان کرد و گفت: این امنیت بیشتر برای افرادی است که ناچارند به تنهایی زندگی کنند.
بانوی دیگری که به همراه همسر و دو فرزندش در این مجتمع سکونت دارد در این مورد گفت: این منطقه هوای پاک و سالم دارد لیکن بعد مسافت آن از شهر و در دسترس نبودن امکانات رفاهی ازعمده مشکلات این مجتمع است.
سرور سبحان منش افزود: نادیده گرفتن حق و حقوق دیگران از سوی برخی از ساکنان این مجتمع به ویژه در ساعاتی که ساکنان خسته از کار و تلاش روزانه نیاز به استراحت دارند از دیگر مسایلی است که به راحتی بعضی از ساکنان این نیاز اساسی و حقوق دیگران را نادیده می گیرند.
این بانوی خانه دار، پرداختن به فعالیت های غیر ضروری در فضاهای این واحدها، از جمله بازی های پر سر و صدای فرزندان برخی از خانواده های ساکن در این مجتمع ها، رفت و آمدهای پر هیاهو، اشغال آسانسور و عدم رعایت بهداشت پله ها را از دیگر مشکلات سکونت در اینگونه مجتمع ها عنوان کرد.
یکی از ساکنان مجتمع آپارتمانی ساحل در بلوار عدالت شیراز گفت: ایجاد پیوند دوستی و الفت و همچنین احساس خویشی از جمله محاسن زندگی در اینگونه از مجتمع هاست.
خسرو صناعتی،حل شدن مشکل کمبودزمین وتوسعه شهرنشینی راازدیگرمزایای سکونت در مجتمع های مسکونی عنوان کرد ودرمورد مشکلات مبتلابه این مجتمع ها گفت: مشترک بودن کنتورهای آب ، برق و گاز و معضلات فنی از جمله خرابی ایزوگام و تاسیسات فنی از عمده ترین مشکلات واحدهای مسکونی این مجتمع هاست.
وی که کارمند دولت است و ناچار است ساعات بیشتری را در خارج از محیط خانه سپری کند بیان کرد: وجود جو آرام و به دور از تنش و رعایت این موارد از سوی ساکنان ، مستلزم زندگی آپارتمان نشینی است .
*** همسایه های بیگانه با هم در حیاط مجتمع آپارتمانی باز است ، خودرو نیروی انتظامی جلو در ایستاده و چندین نفر از ساکنان آپارتمان در حیاط به سوالات پلیس جواب می دهند.
یکی از ساکنین مجتمع می گوید: شب گذشته که وارد حیاط شدم تا به پارکینگ بروم مردی با موبایل در گوشه حیاط در حال صحبت کردن بود و با هم سلام و علیک کردیم و من فکر کردم از اهالی ساختمان است.
پلیسی که در حال سوال و جواب بود گفت: مگر اهالی مجتمع یکدیگر را نمی شناسند ؟ ساکن بی مدعا گفت: نه ، چون واحدهای این آپارتمان کوچک است و ساکنین آن یا مجرد هستند و یا زن و شوهران جوان هستند و کسی کاری بکار کسی ندارد.
پلیس جوان با لبخند گفت: کسی که دیشب همه اهالی ساختمان با او سلام رد و بدل کرده اند، دزدی بوده که با کمک همکارش وسایل زندگی یکی از واحدهای این ساختمان را جمع کرده و برده است.
**** آپارتمان نشینی ؟ زندگی اجباری ایرانی ها در کشورهای صنعتی، با هدف بهره وری بالا از منابع، زندگی آپارتمان نشینی از گذشته های دور شکل گرفته و به تبع آن قوانین و فرهنگ مرتبط با آن نیز رشد کرده است.
با رشد شهرنشینی در جوامع، آپارتمان نشینی با کم وکیف متفاوت شکل گرفته و در پاره ای موارد تبدیل به یکی از معضلات شهرنشینی شده است.
تا چهار دهه قبل، در کشور ما آپارتمان نشینی جایگاهی نداشت و به مرور ساخت و ساز آپارتمانها در تهران رونق گرفت و دریچه ای جدید از مشکلات را در زندگی شهرنشینی باز کرد.
تا پیش از این سالها، برای شهروندان شهرستانی زندگی کردن در سکونتگاههایی که شبیه قوطی کبریتهای روی هم چیده و یا کندوی زنبور عسل بود، باورکردنی نبود.
اما در کمتر از یک دهه ،آپارتمان سازی و دورنمای فریبنده آن به شهرهای کوچک نیز راه باز کرد.
تا پیش از مردم بر این باور بودند که خرید ملک آپارتمانی یعنی خرید هوایی و اعیانی ملک و به ندرت اقدام به خرید آپارتمان می کردند اما امروزه به گونه ای دیگر به این قضیه می نگرند.
مهاجرت مردم از شهرهای کوچک و روستاها به شهرهای بزرگ بر دامنه رشد آپارتمان سازی و آپارتمان نشینی افزوده است و بر مشکلات زندگی شهرنشینی دو چندان افزوده است.
یکی از مشاوران املاک درشیراز گفت:بیشترمشتریان ما اعلام کرده اند که ناچارند درآپارتمان زندگی کنند اگر نه به این کار تمایل قلبی ندارند زیرا فرهنگ زندگی گروهی در آپارتمانها رشد نکرده است.
کاظمی مسوول بنگاه املاک زاگرس افزود: در زندگی آپارتمان نشینی ، افراد با گونه های فرهنگی متفاوت و از هر قشر و گروه در کنار هم زندگی می کنند اما با هم ناشناس و غریبه به حساب می آیند.
وی که بنگاهش در شهرک گلستان شیرازاست، افزود: مردمی که در شهرها ی کوچک و روستاها دائما با همسایه های خود ارتباط نزدیک داشته اند و به راحتی به شماره 071 ساعت 12:19 تمام
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۳۸۹ - ۰۰:۰۱