گیتی خامنه ای: بچه ها فهیم تر از تصورات ما هستند # خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/05/14 فرهنگی.سینما و تئاتر.جشنواره فیلم کودک همدان - گیتی خامنه ای، کارشناس و مجری برنامه های کودک گفت: بچه ها خیلی فهیم تر از آن چیزی هستند که ما تصور می کنیم. به گزارش خبرنگار ایرنا، این کارشناس، سه شنبه شب در نشست دوم میزگرد اقتباس ادبی برای سینمای کودکان و نوجوانان با موضوع نقش رسانه در اعتلای ادبیات و سینمای کودک و نوجوان، افزود: نمی گویم بچه ها تنها پاک و صادق هستند و تمهیدات خود را ندارند و بازی های روانی را خوب بلدند ولی در عمل آنها فهیم بوده و اگر بخواهیم در ارتباط با آنها ساده انگارانه برخورد کنیم متوجه این موضوع می شویم. وی اضافه کرد: شباهت های فوق العاده ای بین شیوه کار در نقاط مختلف جهان وجود دارد، تفاوت ها و نمایه های فرهنگی، اجتماعی و تفاوت هایی از این دست می تواند در ارتباطها تاثیرگذار باشند ولی این تفاوت ها از درک عمیق آنها نمایان می شود. وی اضافه کرد: از بچه ها مقداری عقب افتاده ایم، آنها فهیم تر و جلوتر از ما راه افتاده اند و باورم این نیست که ما بزرگترها جلوتر از بچه ها بوده ایم. وی گفت: تقسیم بندی های تخصصی ما دچار مشکل است و خلط مفاهیم دارند و در نوع نگاه خطوط را در زمینه رسانه ها به شکل بارز می بینیم و این در موارد آموزشی به خوبی حس می شود. خامنه ای اضافه کرد: مرزها را درست تشخیص نداده ایم و معلم به بچه ها گاهی اجازه نمی دهد که زندگی را تجربه و هدایت کند تا اشتباهی رخ ندهد که جبران ناپذیر باشد و این در مورد رسانه ها صادق است. وی گفت: رسانه ها باید مخاطبان خود را در وهله اول بشناسند و در وهله بعدی باور کنند که مخاطبان آنها هوشمند، هوشیار و زیرک هستند و متوجه ترفندها و بازی های روانی می شوند، رسانه ها باید صادق باشند چرا که مخاطبان آنها چنین انتظاری دارند . وی اظهار داشت: ارتباطها در گذشته معصومانه تر و دنیا ساده تر بود ولی هم اینک همه چیز پیچیده تر شده و شکل آنها نیز تغییر کرده است، مخاطبان رسانه ها امروز هوشمند تر بوده و صداقت ها و معصومیت های خاص خودشان را دارند برای این که خیلی عقب نمانیم باید باورهای خود را نسبت به آنها تعمیم دهیم. وی گفت: امروز بزرگترها و بچه ها پذیرفته اند که پا از محدوده های خود فراتر نگذارند و هر کسی کار تعریف شده ای دارد. وی ادامه داد: بچه های ما شنونده های خوبی هستند ولی با توجه به این نباید معضلات را روی دوش آنها گذاشت، به نظر می آید حرکتی در زمینه فیلم سازی برای کودک انجام نگرفته است، حدیث نفس بزرگترها در قالب برنامه های بچه ها است که می خواهند با ریتم،آن را برای بچه ها قابل هضم تر کنند. وی گفت: گاهی نگاه برنامه سازان خیای متفاوت از نگاه های گذشته است حتی نوع آگاهی اجتماعی که دارند، باید سعی کنند از دیدگاه بچه ها به جهان نگاه کنند. حسین مهکام، نویسنده و سناریست کودک و نوجوان هم گفت: اتفاقی که امروز برای رسانه ها افتاده همان تعریف بودریار، فیلسوف معاصر، است که اعتقاد دارد رسانه ها می توانند جهان جدیدی برای مخاطب خود خلق کنند، همان تاویلی که در جهان متن اتفاق می افتد در مورد رسانه ها هم می تواند رخ دهد. وی ادامه داد: سینما به مثابه یکی از رسانه ها می تواند دنیای جدیدی را در برابر واقعیت موجود خلق کند، ما معتقدیم آنچه در رسانه ها اتفاق افتاده واقعیت محض بوده و این در مورد سینما صادق نیست در حالی که در این زمینه قلب واقعیتی نیز می تواند اتفاق بیافتد. وی گفت: اثر رسانه ای اثری است که در سینما و یا مدیوم های دیگر رسانه ای اتفاق مشترکی به نظر می رسد ولی مصادیق متفاوتی دارد. وی گفت: دعوا و اختلاف سر این که چرا رسانه ها کودک و نوجوان را دست کم می گیرند مساله ای ریشه دار است، به شدت درگیر تزریق نگاه ایدئولوژیک به فضای سینمایی هستیم و این از آسیب های جدی است که به شدت ضربه می زند. وی تاکید کرد: نباید اصالت لذت بردن از یک اثر هنری را از کودک گرفت، خطوط قرمز اجازه نمی دهند که کودک را از این که هست جلوتر ببریم، نگاه به سمت ساده انگارانه سوی سینمای کودک و نوجوان می رود. وی اضافه کرد: امروز در تمامی کارتون ها، حالت فانتزی آسیای شرقی موج می زند و با این حساب نباید توقع داشت که کودک با نمایش این فیلم ها وارد ساحت اندیشمندانه شود. انسیه شاه حسینی، کارگردان و فیلم نامه نویس کودک و نوجوان نیز اظهار داشت: همیشه خود را وام دار ادبیات می دانم و از ادبیات وارد سینما شدم. وی افزود: دنیای کودکی دنیای بسیار غریب و عمیقی است و کسانی که دغدغه ساخت فیلم برای کودکان را دارند و یا در زمینه ادبیات کودک و نوجوان کار می کنند یادمان باشد که در میان مخاطبان ما افراد هوشمندی هم وجود دارند که برخی اتفاق ها را در ذهن خود جاودانه می سازند. همچنین محمد میرکیانی، مدیر گروه کودک شبکه دو سیما گفت: تفاوت بین نسل ها همیشه وجود داشته و پدران ما این را می گفتند و فرزندانمان نیز این را به فرزندانشان خواهند گفت. وی ادامه داد: زندگی بشر دست خوش تغییرات بوده و نگاه انسان ها به زندگی و هستی و تمامیت آن تغییر یافته است، امکانات بیشتری در اختیار انسان ها قرار گرفته و خود را بیشتر تعریف می کنند و فرزندان نسل آتی بیشتر از نسل حاضر از این گونه امکانات در اختیار خود خواهند گرفت. وی گفت: وقتی از کودک و بزرگسال تعریف می کنیم بسیاری از عواطف انسانی عواطف زمانی است و انسان در هر دوره ای نیاز به همدلی و تلاش برای رفع دشواری های خود دارد. وی اضافه کرد: در کنار تمامی تغییرات ، انسان ها خصوصیات تغییر ناپذیر دارند و یکی از راه های پی بردن به نیازهای فطری، آثاری است که از انسان به جای مانده است، مانند آثار بزرگانی نظیر فردوسی و سعدی و دیگر بزرگان که چون به نیازهای همیشگی انسان ها پرداخته اند کهنه شدنی نیستند. این کارشناس ادامه داد: تصاویر و نشانه ها در دوره های مختلف به ما ارائه و ابزارهایی که برای این نیازها به کار می رود متفاوت می شود و تفاوت بین نسل ها نه تنها نقطه ضعف و یا قوت نبوده که واقعیت همیشگی و پایدار زندگی است. وی گفت: نویسندگان کودک و نوجوان به ویژه آنهایی که در حوزه ادبیات فعال هستند باید از حافظه قوی برخوردار باشند، یکی از خصوصیات این ها و هنرمندان فعال در این عرصه باید داشتن حافظه ای قوی از دوران کودکی باشد که با توجه به این ، میزان پایداری آنها در این عرصه ماندگارتر خواهد بود وی گفت: وقتی می گوییم نیازهای کودکان تغییر کرده فضای فکری و رسانه ای هم تغییر یافته و کودکان هر موقع بخواهند می توانند بسیاری از فیلم ها را ارزان از بازار تهیه و تماشا کنند. میرکیانی اظهار داشت: اگر برنامه ای با اقبال روبه رو می شود از ارزش های درونی بالایی برخوردار است و بسیاری از تولیدات فرهنگی و آثار سینمایی و تصویری امروزه به آسانی در اختیار بچه ها قرار می گیرد و بچه ها ساعت ها منتظر تماشای تلویزیون برای دیدن برنامه مورد علاقه خود می نشینند. وی اضافه کرد: در گذشته ارتباط مجری با مخاطب رسمی و تعریف شده بود و بخش عمده وقت به اعلام برنامه ها منجر می شد ولی امروز خود مجری برنامه محور بوده و برنامه با حضور او اجرا می شود. وی ضرب آهنک و ریتم زندگی به ویژه در کلان شهارها را افزایش یافته دانست و گفت: مردم امروز دلمشغول زندگی رنگارنک خودشان هستند و آنچه امروز اتفاق می افتد نبود ارتباط انسان ها با یکدیگر است و بچه ها به شدت در تمامی گروه های سنی به مجریان علاقه دارند و می گویند چرا این ها حرف نمی زنند. وی اضافه کرد: اگر بخواهیم رسانه و تاثیرات آن بر تربیت و اخلاق کودکان و نوجوانان بررسی شود باید در وهله نخست خودمان را با خودمان مقایسه کنیم. میرکیانی اضافه کرد: آنچه به عنوان ظرفیت فرهنگی رسانه ما در ارتباط با کودکان و نوجوانان وجود دارد این است که بخش عمده مخاطبان ما کودک و نوجوان هستند. وی در پاسخ به سوال انسیه شاه حسینی که پرسید با وجود پتانسیل های فراوان چرا برنامه های کودک و نوجوان در سیما محتوای غنی ندارد؟ گفت: در برنامه های تلویزیونی مجری تنها قاب برنامه و به عنوان لیدر و وسیله ارتباطی بین عوامل برنامه ساز با مخاطب است و بین صحبت های مجری برنامه های زنده و ظبط شده پخش می شود. وی همچنین افزود: برای این که از نظر فنی سیگنال مجزایی برای تبدیل شبکه نداشتیم، شبکه دو شبکه کودک، خانواده، اقتصاد و اجتماعی بود بنابر این تصمیم گرفته شد به دو باکس برای کودک و درباره کودک تقسیم شود که از یک سال گذشته کلید آن زده شد. وی افزود: با این کار تمامی برنامه های کودک از یک شبکه پخش می شود تا مدیران گریزگاهی نداشته باشند تا مشکلات خود را گردن دیگران بیاندازند. مصطفی جمشیدی، مجری و کارشناس نیز گفت: رشته فیلم سازی کودک باید در دانشگاه ایجاد و مبانی تولید فیلم جدی گرفته شود، فیلم های کودک به روز باشد چرا که امروز فیلم های کودکان و نوجوانان پرفروش ترین هستند. 564/645