نگاهی به سنتها و آداب و رسوم محرم الحرام

نگاهی به سنتها و آداب و رسوم محرم الحرام ...............................................
کرمان ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 19/10/86 داخلی.اجتماعی.فرهنگی.
محرم به عنوان نخستین ماه از سال قمری و ماه سالگرد شهادت سومین امام معصوم حضرت امام حسین (ع) در بین مردم ایران زمین از منزلت و جایگاه ویژه ای برخوردار است.
در استان کرمان نیز چند روز قبل از آغاز این ماه سر در مغازه ها، ادارات دولتی و مووسسات و شرکتهای خصوصی و به خصوص تکایا و مساجد با پارچه ها و بیرقهای سیاه که نمودی از عزاداری قلبی مسلمانان شیفته حضرت امام حسین (ع) می باشد پوشانده می شود.
کارشناس مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در همین خصوص به ایرنا گفت: در این ایام شهروندان، دسته ها یا گروهها در حد امکان و توان خود سعی در برگزاری هر چه مطلوبتر ایام سوگواری محرم را دارند.
فاطمه رضاپور افزود: در مبادی ورودی هر محله یا جلو برخی مغازه ها و منازل تعدادی از ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت (ع) بشکه هایی پر از آب و یا شربت قرار می دهند و به یاد لبهای تشنه یگانه مظلوم عالم از عابرین پذیرایی می کنند.
وی گفت: روی بشکه ها با پارچه مشکی پوشانده و جمله "سلام بر حسین، لعنت بر یزید" نوشته می شود.
او افزود: با شروع ماه محرم در گوشه و کنار شهر و در مکانهای مذهبی یا منازل شخصی، اشخاص مختلف اقدام به برپایی مجالس روضه خوانی و زیارت عاشورا می کنند.
وی گفت: در پایان زیارت عاشورا که معمولا صبحهای زود برگزار می شود از شرکت کنندگان در مجلس با نان و پنیر و چای پذیرایی به عمل می آید.
او اضافه کرد: در صورتی که برنامه قرائت زیارت عاشورا در زمانهای دیگر برگزار شود پذیرایی با کیک و کلمپه (شیرینی محلی کرمان ) انجام می شود.
این کارشناس مردمشناسی افزود: روضه خوانی معمولا بگونه ای برنامه ریزی می شود که تا ظهر و یا نیمه های شب خاتمه پیدا کند لذا صاحبان مجلس از افراد حاضر با غذایی که معمولا آبگوشت مخصوص (آبگوشت امام حسینی ) و یا چلوخورشت است پذیرایی می کنند.
وی گفت: کیفیت و نوع غذا بستگی به وضعیت مالی بانی جلسه و یا میزان مشارکت افراد خیر و افرادی که مبلغی به عنوان نذر اهدا می کنند دارد.
او افزود: معمولا در اکثر نقاط استان کرمان پختن و توزیع آبگوشت ه قدمت و رواج بیشتری دارد.
وی بیان کرد: آبگوشت امام حسینی شامل گوشت بره، حبوبات از قبیل نخود و لوبیا، سبزیجات خشک از قبیل ترخون، شنبلیله، ادویه از قبیل زردچوبه، دارچین، زعفران، فلفل، رب گوجه فرنگی، پیاز، برگه زردآلو که در کرمان به ترشاله معروف است و چربی و گوشت گوسفند است.
این کارشناس گفت: با آماده شدن غذا و پس از خاتمه مراسم عزاداری و روضه خوانی در بین جمعیت و عزاداران سفره هایی پهن می شود و آبگوشت که قبلا با پیمانه هایی داخل ظروف معمولا مسی ریخته اند نزد میهمانها می آورند.
او افزود: شرکت کنندگان در مجلس نیز آبگوشت را با نان محلی مطبوعی که مخصوص این روزها می باشد مخلوط کرده و می خورند و با کلمات التماس دعا و اجر شما بر امام حسین (ع) منزل یا محل برگزاری روضه و عزاداری را ترک می کنند.
وی اضافه کرد: در بیشتر شهرها و روستاهای استان کرمان مرسوم است از اول تا هفتم ماه محرم "عاشوری" که یک نوع بلغور می باشد و همچنین شله زرد در بین مردم و همسایه ها توزیع می کنند.
بگفته این کارشناس مردمشناسی همچنین انتخاب روز پخت و توزیع بلغور و شله زرد محرم به موضوع فوت عزیزی از فرد نذرکننده نیز بستگی دارد.
او افزود: اگر از فوت وابسته آنها مدت کوتاهی گذشته باشد سعی می کنند توزیع بلغور و شله زرد را در روزهای اولیه محرم به انجام برسانند و چنانچه از زمان درگذشت وی مدت طولانی گذشته باشد پخت و توزیع عاشوری را در ایام بعدی نیز جایز می دانند.
وی گفت: افرادی هم که از عاشوری میل می کنند برای رفتگان و به ویژه فرد مورد نظر فاتحه ای قرائت و برای بازماندگان آرزوی طول عمر و سلامتی می کنند.
در ایام محرم علاوه بر برگزاری مراسم روضه خوانی حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) مردم هر محله بطور خودجوش در تکیه ها و مسجدها تجمع و نسبت به تشکیل هیات های سینه زنی یا زنجیرزنی اقدام می کنند.
در کرمان به هیاتهای سینه زنی "دسته سینه زنی" می گویند.
دسته سینه زنی هر محله نوحه یا نوحه هایی را متناسب هر روز بوسیله مداح یا مداحان خود تهیه و در مجالس مختلفی که دعوت می شوند می خوانند و عزاداری می کنند.
مثلا در روزهای هفتم ماه محرم در مجالس مختلف نوحه حضرت قاسم بن الحسن و روز هشتم هم نوحه حضرت علی اکبر(ع) خوانده می شود.
در روز نهم ماه محرم که روز تاسوعا می باشد نوحه حضرت ابوالفضل العباس (ع) برادر گرامی و سردار لشگر امام حسین (ع) خوانده می شود. ک/4 657/507/660 شماره 053 ساعت 10:16 تمام