واردات رسمی و غیررسمی میوه/ اثر آن بر بازار تولید داخلی # مشهد، خبرگزاری جمهوری اسلامی 14/08/84 داخلی.اقتصادی.بازار.میوه. نارنگی و پرتقال پاکستانی، سیب لبنانی، آناناس ، انبه ، موز و نارگیل خارجی و... مغازه های میوه فروشی مملو از میوه های مختلف با رنک های بسیار جذاب و نورپردازی های متفاوت و چینشی زیبا چشم هر رهگذر را می گیرد. البته جز مقطعی خاص که بازار خالی از هر گونه میوه شده بود همیشه و در همه فصول همه نوع میوه اعم از سردسیری و گرمسیری ، تابستانی و زمستانی در میوه فروشی ها وجود دارد. چنانکه اکنون که پاییز است از موز ، انبه و نارگیل که میوه های گرمسیری است تا سیب و پرتقال و نارنگی در بازار وجود دارد. تولیدکنندگان و بارفروشان معتقدند: امروز بازار میوه در اختیار میوه های وارداتی و قاچاق است و همین امر به تولید داخلی لطمات جدی تاکنون وارد کرده و می کند. به اعتقاد دست اندرکاران بازار میوه ، این میوه ها در شرایطی وارد بازار می شود که در داخل کشور تولید اکثر آن حتی بیش از حد نیاز داخلی و در حد صادرات هم هست. به گفته آنها ورود این میوه هابه بازار داخلی قیمت ها را شکسته و موجب شد محصول روی دست تولیدکننده داخل بماند و هر ساله به کشاورزان ما از این محل خسارات و ضررهای بسیار وارد شود. چنانکه سال گذشته بیش از یک سوم مرکبات تولید شده در استانهای شمالی کشور بر روی درختان خشکید و از بین رفت زیرا برای کشاورز برداشت و چینش آن از درخت توجیه اقتصادی نداشت. در آن زمان قیمتهای بازار بسیار پایین بود و چون امکان انبارداری نبود، کشاورزان ترجیح دادند که در کنار همه هزینه هایی که صرف کرده بودند میوه ها بر درختها بماند و بخشکد. در واقع در کنار بی برنامگی تولید و نداشتن الگوی مناسب کشت و نداشتن انبار مناسب و ذخیره سازی و فقدان صنایع تبدیلی لازم ،این واردات خود به شدت بر معضلات این بخش افزوده است. دست اندرکاران بازار میوه و نیز تولیدکنندگان که عمده این خسارت ناشی از واردات بر آنان وارد می شود، معتقدند: پشت بحث واردات میوه مافیاست. چنانکه حتی در میوه هایی چون سیب و پرتقال و نارنگی که به وفور در کشور تولید می شود هم واردات داریم. این در حالی است که همزمان با ایام نوروز که اعلام شد تعرفه واردات موز 50 درصد کاهش می یابد نه تنها این کاهش تعرفه، کاهش قیمتها را در پی نداشت که موجب افزایش بیش از دو برابری قیمت موز شد. به گونه ای که قیمت موز به یکباره از حدود شش، هفت هزار ریال به 16 و 17 هزار ریال رسید. و یا بسته های تمبر هندی که تقریبا اکثر مردم با آن نا آشنا بودند امسال به یکباره در ویترین مغازه های میوه فروشی نمایان شد آن هم با قیمت های بسیار گران عرضه گردید. اوایل هر بسته 250 گرمی آن 25 تا30 هزار ریال به فروشنده های خرد داده می شد و با گذشت چند ماه به یکباره شاهد آن بودیم که قیمت هر بسته به حدود 10 هزار ریال کاهش یافت و فروشنده خرد همچنان در آن سود داشت. یکی از این فروشنده های خرد می گوید: میزان سود ما در این فروش فرقی نکرده آن زمان به ما با قیمت بالاتری می دادند و امروز پایین تر و سود ما همان 20 تا 25 درصد است. مهدی سرداری می گوید: در واقع فروشندگان کلان و واردکنندگان در هردو نرخ این کالا سود خود را دیده اند فقط خریدار متضرر می شد که این تفاوت قیمت به عدم نظارت دقیق بر واردات و تعیین قیمت های آن برمی گردد. وی افزود: چرا باید آنها بیش از 10 هزار ریال در یک بسته 250 گرمی تمبر هندی سود ببرند. در این میان بحث نظارتی بر این واردات ، قیمتهای آن و حجم واردات آنها، خود جای ابهام دارد. اما رییس صنف بارفروشان میادین میوه و تره بار مشهد هم معتقد است : میوه های خارجی بازار داخلی را کساد کرده است. قدرت الله احمدی مدعی شد:امروز حتی وزارت بازرگانی که متولی مباحث مربوط به قیمتها در کشور است از نرخ میوه خارجی اطلاعی ندارد ، زیرا کنترل بازار برخی میوه هانظیر موز،پرتقال و آناناس دردست تعداد معدودی واردکننده است، که هرگونه که بخواهند بازار را شکل داده و با هر قیمتی که تشخیص دهند، میوه می فروشند. وی افزود : طی ایام نوروز امسال دولت اعلام کرد، تعرفه موز را 50 درصد کاهش داده و به تبع این اقدام باید قیمت این محصول به شدت افت می کرد اما نه تنها اینگونه نشد بلکه قیمت موز افزایش یافت. او گفت : با این وضعیت آب از آب تکان نخورد و هیچکس دنبال علت و عوامل این قضیه نرفت. وی بیان کرد: در واقع هیچ نظارتی بر روی اینگونه میوه ها، واردات و قیمت هایی که عرضه می شود نیست. او افزود: حال آنکه وقتی باغدار محصولی را در سردخانه نگهداری و یک فصل بعد وارد بازار می کند او را تحت فشار می گذارند که چرا ذخیره کردی ، به چه قیمت می فروشی ، قیمت تمام شده چقدر بوده و مانند آن، اما برای میوه های وارداتی چون موز و پرتقال اینگونه نیست. وی گفت: موز در سایر کشورها ارزانترین میوه است اما در کشور ما اینگونه نیست زیرا دست مافیایی افتاده که سود و قیمتها دست آنان است و هیچ نظارتی هم برکارشان نمی شود و نرخ گذاری هم صورت نمی گیرد. رییس صنف بارفروشان میادین میوه و تره بار مشهد ادامه داد : اصلا چرا ارز باید از کشور خارج شود چه دلیلی دارد که واردات، آنهم اینگونه شود چه سودی برای دولت و کشور دارد. در این رابطه معاون توسعه تجارت خارجی سازمان بازرگانی خراسان رضوی توضیح داد که دولت در واردات میوه هایی چون موز ، آناناس ، نارگیل، سیب، پرتقال، نارنگی، انبه ، گیلاس، آلبالو و زرد آلو مجوز دارد که بدون دریافت هر گونه سود بازرگانی وارد کشور شود. منوچهر سلطانی با بیان این که در برخی اقلام چون موز و آناناس تولیدات داخلی ما جوابگو نیست و پیش از این هم واردات آنها را داشته ایم افزود: الان هم برای تامین نیاز داخلی نیازمند واردات هستیم. وی اظهار داشت: اما امروز چون فرآیند ثبت سفارش در کشورهای مبدا و مقصد تشریفات زیادی دارد چنانکه به عنوان مثال برای ورود نارنگی از پاکستان حتما باید قرنطینه نباتی و گمرکی و مانند آن را طی کنند ، و تعرفه ها را بپردازند برخی از تجار و دست اندرکاران امر واردات ممکن است تمایل نداشته باشند که از مجاری رسمی اقدام به واردات کنند. وی گفت: در واقع بدون هیچ تعرفه و قرنطینه ای برخی به طریق غیرقانونی این میوه ها را وارد می کنند. وی افزود : در این میان چون میوه فاسد شدنی است و بحث واردات غیررسمی مشکلات خاص خود را دارد ، در استان فقط دو، سه قلم از این کالاها چون موز ،نارنگی ، نارگیل ، انبه و پرتقال از پاکستان که همجوار ماست ممکن است به صورت غیر رسمی وارد شود. سلطانی ادامه داد: این در حالیست که نهادهای دست اندرکار و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز وقت زیادی روی این مساله گذاشته و به طور جدی برخورد می کنند. وی کل میوه وارداتی استان را بطور رسمی در خراسان رضوی از ابتدای امسال فقط 500 تن نارنگی عنوان کرد و گفت : تاکنون فقط همین میزان ثبت سفارش داشته و اجازه ورود دادیم. وی اظهار داشت : آنچه از میوه های وارداتی در بازار دیده می شود ممکن است از سایر مبادی رسمی و یا غیر رسمی کشور وارد و به استان منتقل شده باشد. معاون توسعه تجارت خارجی بازرگانی خراسان رضوی افزود: ما براساس چارچوب هایی که به ما اعلام می کنند مجوز واردات می دهیم و مسوول قاچاق آن نیستیم، اما اینکه پشت پرده قضایا چیست تا الان ورود نیافته ایم. وی گفت : امروز ما در بسیاری از اقلام شاهد پدیده قاچاق هستیم که به دو طریق می شود با این قضیه برخورد کرد که برخورد فیزیکی صرف و قهرآمیز که تاکنون چندان جواب نداده یکی از آنها است. وی مقابله با ریشه های اقتصادی آن را هم راه دیگر دانست و افزود : باید راه حل بینابینی بیابیم که در کوتاه مدت با آن مقابله کرده و بعد برنامه ریزی بلندمدتی کنیم تا جلوی قاچاق را بگیریم. به اعتقاد وی، باید راه های اقتصادی راچه در بخش تعرفه ای و چه غیرتعرفه ای بررسی کنیم. وی گفت : به طور قطع وجود برخی تعرفه ها از جمله برنج که برای حمایت از بازار داخلی انجام می شود عده ای را وسوسه می کند که به بحث قاچاق آن دامن بزنند و ایجاد انگیزه برای عده ای سودجو می کند و بدون پرداخت تعرفه ها و سود قاچاق می کنند. به گفته وی ، قیمت گذاری میوه ها را گمرک انجام می دهد گمرک براساس پرداخت استنباطی با توجه به قیمت در بازار داخلی و جهانی و هزینه های حمل و سایر حقوق و عوارض این بحث ر روی کلیه اقلام نه تنها میوه اعمال می کند. وی افزود : بحث توزیع داخلی هم از طریق عمده فروشی و خرده فروشی هم اتحادیه ها و مجامع امور صنفی و اداره بازرسی ونظارت بازرگانی کنترل می کند اما وزیر جهاد کشاورزی هم با بیان اینکه در تنظیم بازار میوه بحث بسیار داریم با انتقاد از وضعیت حاکم بر بازار گفت: به شدت با واردات میوه مخالف بوده و هستیم . محمد اسکندری افزود : ما نه تنها میوه به اندازه کافی داریم که بخشی از تولید ما مازاد بر نیاز است. وی با بیان اینکه در برخی میوه های خاص هم که تولید نداریم ، چون موز و انبه هم اینک کارهایی در استان سیستان و بلوچستان در جهت تولید آن آغاز شده افزود : اما این تولید هنوز تامین کننده نیاز کشور نیست. وی در عین حال گفت : اما هیچ دلیلی ندارد سیب درختی و پرتقال که ما در تولید آن مازاد بسیار هم داریم وارد شود. وی بیان کرد: هم اینک مصوب شده برخی تولیدات داخلی از جمله مرکبات را به فصل آن بشکل تضمینی برای تنظیم بازار خرید کنیم و تلاش شده جلوی این نوسانات بازار را بگیریم اما این اقدام مقطعی است و در پی برنامه ریزی بلند مدت برای این قضیه هستیم. 2713/662/659