تعدد دام در کهگیلویه و بویراحمد سبب فقر مراتع این استان شده است # یاسوج ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 13/12/84 داخلی.اقتصادی.دام. کهگیلویه و بویراحمد با توجه به موقعیت جغرافیایی و طبیعت کوهستانی و ضعیف بودن بخشهای صنعتی و کشاورزی از دیر باز منطقه مناسبی برای پرورش دام عشایر کوچنده و روستاییان بوده است. وجود این شرایط اقلیمی در دامنه های زاگرس، قشلاق و ییلاق عشایر و نیز مراتع مناسب باعث شده است که این استان یکی از قطبهای مهم دامداری کشور در گذشته باشد و دامپروری بطور چشمگیری رشد یابد. مدیر کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد معتقد است: با گذشت زمان و نبود شاخصه های درآمدزا، گرایش بیشتر روستاییان و عشایر به شغل دامپروری و درنهایت گسترس و توسعه این بخش به صورت تک قطبی و نامتوازن شده است. مهندس منصور صفرپورافزود: دامپروری که از ارکان اصلی تامین معیشت عشایر و روستاییان است، با ازدیاد جمعیت عشایری و تقسیم مرتع بین افراد بیشتر و ازدیاد دام به کاهش غنای مراتع و فقر منابع طبیعی منجر شد. صفرپور گفت: هم اکنون دامهایی که در مراتع این استان تعلیف می کند نزدیک به چهار برابر ظرفیت مراتع استان است که این امر سبب تخریب و نابودی منابع طبیعی و مرتع شده است. مدیرکل امور عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد هم گفت: افزایش تعداد دام بیش از ظرفیت مراتع، استفاده نامطلوب ازچراگاهها، نبود برنامه ریزی اصولی و زیربنایی در زمینه نگهداری دام، پایین بودن سطح آگاهیهای علمی و فنی دامداران، ناآشنایی آنان با روشهای نوین مدیریتی و پرورش دام مشکلات اساسی دامدار و مرتع شده است. سید نورمحمد موسوی افزود: کمبوداعتبارات و تسهیلات بانکی در بخش دام های سبک و سنگین، محدودیتها و قوانین دست وپاگیربانکی برای دامداران متقاضی تسهیلات از دیگر مشکلات فرا روی دامداری در این استان از گذشته بوده و هست.
وی اظهار داشت: وجوداین مشکلات باعث شده تا برخی از عشایر و روستاییان که در دامداری نقش تعیین کننده ای داشته اند از این حرفه دست بردارند وخود به مصرف کننده ای در حاشیه شهرها تبدیل شوند. وی گفت: باتوجه به میزان بیکاری دراین استان و برگشت پذیری سریع سرمایه درامر دامداری، مردم این استان به این شغل روی آورده بودند. موسوی افزود: واحدهای دامی دراین استان افزایش یافت که این امر، کاهش علوفه در مراتع استان را به دنبال داشت. او گفت: علوفه تولیدی حاصل از مراتع کهگیلویه و بویراحمد اعم از ییلاق و قشلاق با میزان 543 هزار تن که تنها توانایی تعلیف یک سوم واحدهای دامی این استان را دارد و این کاهش کم کم به بنیه ضعیف اقتصادی دام دار و کاهش انبوهی مراتع منجر شد. وی افزود: دراین راستا طرح ده ساله تعادل دام و مرتع با هدف احیاو اصلاح مراتع در این استان به اجرا در آمد. موسوی گفت: دراین طرح تلاش می شود با همکاری و مشارکت جامعه های روستایی و عشایری بعنوان بهره برداران، جمعیت دام ثابت بماند و استفاده از شیوه های مناسب علمی و اجرایی، کمبود علوفه جبران گردد. دبیر شورای معاونین منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد هم گفت: طرح تعادل دام و مرتع در قالب پروژه های مدیریت چرای دام مرتع، تاکنون در بیش ازنصف مراتع این استان اجرا شده است. سعید نظری افزود: بیش از 5/2 میلیون واحد دامی دراین استان وجود دارد که مراتع 724 هزارو 100 هکتاری استان کمتر از 700 هزار واحد دامی ظرفیت دارد. وی چرای بی رویه مراتع در زمان بارش را که باعث لگد مال شدن بوته های می شود و یا زمانی که مراتع در حال گل ریزی است از مهمترین عوامل تخریب کننده منابع طبیعی ذکر کرد. وی گفت: قدمت چندین هزار ساله زندگی عشایری دردامنه های زاگرس بخصوص این منطقه، کهگیلویه و بویراحمد را بعنوان یکی از قطبهای عمده عشایری کشور مطرح کرد که زیر بنای اقتصاد این قشر بر اساس دامداری استوار شد و امروز معضلی برای خود دامدار و مراتع شده است. مسوول هماهنگی و تعاون عشایر کهگیلویه و بویراحمد هم گفت : عشایر این استان بر اساس آمار نزدیک به 13 هزار و 479 خانوار با جمعیتی معادل 92 هزار و 951 نفر و قریب به 17 درصد جمعیت استان است که دو میلیون و 700 هزار دام استان را در اختیار دارند. محمد رزمجو افزود: میانگین دام هر خانوار 149 واحد و میانگین سرانه دام 22 واحد دامی است. وی گفت:بالا بودن هزینه های نگهداری دام، فقدان سیستم بازاریابی مشخص جهت خرید وفروش دامهای مازادوفرآورده های دامی عشایر،استفاده ناصحیح از مراتع، تلاقی ایل راهها و جاده های اصلی از مسایلی هستند که معیشت عشایر این استان را با مشکل جدی روبرو نموده وباعث کناره گیری برخی از دامداران به این حرفه هستند. وی گفت: در صورت ادامه این روند بی شک در آینده شاهد دست برداشتن این قشر از حرفه دامداری خواهیم بود که در نهایت به مصرف کننده تبدیل می شوند.
رزمجو افزود: برای ساماندهی به زندگی عشایری این استان تاکنون 14 زیست بوم، شناسایی و مطالعه شده است و طرح جامع اسکان عشایر نزدیک به یک هزار خانوار را در هفت کانون فراهم کرده است. وی گفت: برگزاری کلاسهای آموزشی ترویجی تاثیرات بسزایی را در پی داشته که از آن جمله کاهش تعداد دام کوچک عشایر وتبدیل آن به دام بزرک ، آزاد سازی بخش عظیمی از مراتع تحت تعلیف عشایر در مناطق ییلاقی و قشلاقی و ایجاد صنایع دستی در بین عشایر بوده است. وی ادامه داد: نزدیک به 43 هزار خانوار استان که بیش از 40 درصد جمعیت استان را تشکیل می دهند، دامدارهستند. وی گفت: نزدیک به سه میلیون واحد دامی دراین استان است و سالانه بیشتراز 700 هزار واحد دامی آن قابل کشتار می باشد. وی افزود: نبود سردخانه ، کشتارگاه ، تعاونیهای حمایتی ، سیستم منظم خرید دام و دسترسی نداشتن عشایر به جایگاهی که دام مازاد خود را بفروشند بر کثرت دامها افزوده است. 2755/670/675