نگاهی به سنن مردم افغانستان در نخستین روز فصل بهار

نگاهی به سنن مردم افغانستان در نخستین روز فصل بهار ..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 89/01/01 اجتماعی.خارجی.افغانستان.نوروز کابل- افغانستان کنونی با تاریخ پنج هزار ساله بخشی از سرزمین آریانای بزرگ را تشکیل می دهد که شامل ایران، تاجیکستان و افغانستان فعلی است، افغان ها همانند ایرانیان و شماری از ملل و اقوام دیگر نخستین روز سال نو را به طرز با شکوهی گرامی می دارند.
به گزارش روز یکشنبه ایرنا، به همین مناسبت در تقویم این کشور دو روز تعطیل رسمی است و افغان ها در نخستین روز سال نو که نوروز نام دارد، به اتفاق اعضای خانواده، دوستان و آشنایان خود راهی طبیعت می شوند.
آنان این روز را در دامن زیبای طبیعت کشور که اغلب کوهستانی است، سپری می کنند، در این روز، باغهای اطراف، بوستان های داخل شهرها، اطراف سدهای غرقه نغلو و ماهی پر در کابل مملو از جمعیت است.
شماری از مردم نیز در این روز ترجیح می دهند، در منزل میزبان مهمانان نوروزی خود که از راه های دور و نزدیک می آیند، باشند.
همه ساله در چنین روزی شهر پنج میلیون نفری کابل خلوت و از ترافیک سنگین دیگر روزها در آن خبری نیست.
در سال جاری وزارت کشور افغانستان برای تامین امنیت شهرهای ولایت کابل،13 هزار نیروی پلیس را در مناطق مختلف شهرها، تپه های مشرف به محل های استقرار پرجمعیت مستقر کرده است.
مردم با حضور در دامن طبیعت به شادمانی می پردازند و این روز را به فال نیک می گیرند و سال جدید را سال خوشبختی می نامند.
شماری زیادی از مردم و شهروندان کشورهای همسایه همانند سال های قبل به شهر مزارشریف مرکز ولایت بلخ که در آن به اعتقاد افغان ها بارگاه منسوب به حضرت علی (ع) در آن واقع است، از چند روز قبل عازم مزارشریف در شمال کشور می شوند.
مردم کابل، شهرهای جنوبی و نیز شرقی افغانستان برای رسیدن به مزارشریف باید از شاهراه کابل به مزارشریف که ارتباط مرکز و جنوب کشور را با 9 ولایت شمالی برقرار می کنند، باید از منطقه کوهستانی سالنگکه یکی از سخت ترین گذرگاه ها در قاره آسیا بشمار می رود، عبور کنند.
برای رفاه مردم ده ها تیم امداد و نجات و نیروهای پلیس در مسیر این گذرگاه و نیز در دو سوی سالنگ شمالی و جنوبی از یک هفته قبل در ولایت پروان مستقر شده اند.
مقامات محلی مزارشریف در ولایت بلخ نیز با تشکیل کمیته های مختلف و با حضور مقامات وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان امسال تدابیر ویژه ای را برای نخستین روز سال جدید پیش بینی کرده اند.
عطا محمد نور والی بلخ از اتخاذ تدابیر شدید امنیتی و از ایجاد 15کمربند امنیتی برای نخستین روز سال 1389هجری شمسی در مرکز این ولایت خبر داد و تاکید کرد که مخالفان مسلح دولت در صدد هستند، تا در برپایی نوروز در این شهر، اخلال ایجاد کنند، که تاکنون موفق به این کار نشدند.
وی تاکید کرد: تدابیر لازم برای حضور مقامات دولتی برای شرکت در مراسم برپایی پرچم مرتضی علی (ع) و نیز جشن گل سرخ اتخاذ شده است و تمامی مسوولان موظف هستند، بدون سلاح در مراسم شرکت کنند و باید هنگام ورود به شهر سلاح خود را در کمربندهای امنیتی شهر تحویل و رسید دریافت کنند.
وی اظهار داشت: علاوه بر حضور شش هزار پلیس، بالگردهای ارتش افغانستان، وزارت کشور و نیروهای خارجی در بلخ در تامین امنیت همکاری دارند.
به گفته نور، والی بلخ ،مراسم نخستین روز سال جدید در مزارشریف همه ساله با حضور بیش از یک میلیون نفر در این شهر که از امنیت نسبی خوبی برخوردار است، برگزار می شود.
در سال جاری جشنواره موسیقی با شرکت گروه های هنری افغانستان، آمریکا، تاجیکستان و چند کشور دیگر در مزارشریف به مناسبت حلول سال نو پیش بینی شده است.
نوروز یا نخستین روز سال جدید ، که در تقویم هجری شمسی برابر با اولین روز فصل بهار است، یکی از کهن ترین جشن های برجای مانده از دوران باستان است که علاوه بر مردم فارسی زبان شماری از غیرفارسی زبانان این روز را جشن می گیرند و در این روز به استقبال بهار که فصل رویش دوباره طبیعت است، می روند.
زمان پیدایش نوروز به درستی مشخص نیست و در برخی متون قدیمی مانند شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری به جمشید و در برخی دیگر متون به کیومرث نسبت می دهند ، در برخی روایت های تاریخی هم نوروز را به مردم بابل و یا به زرتشت نسبت داده اند.
در شهر کابل نیز جشن های نوروزی در مناطق خواجه صفا، شاه شهید، دامنه سخی ، کاریز میر و تپه استالف برگزار می شود.
نوروز در افغانستان هر سال نسبت به سال قبل با شکوه تربرگزار می شود، مردم مناطق مرزی این کشور که در مجاورت با شهرهای ایران زندگی می کنند، همانند ایرانیان نوروز را گرامی می دارند.
در شهر هرات، مردم اولین روز سال جدید، اولین چهارشنبه سال و نیز سیزدهمین روز از سال جدید راهی طبیعت می شوند.
از جمله آیین های سنتی در نوروز پخت سمنک یا سمنو است که در شب اول نوروز همراه با سرور و شادمانی پخته می شود و تهیه آب هفت میوه به جای هفت سین در ایران است که شامل هفت نوع میوه خشک است.
هفت میوه شامل کشمش، گردو، بادام،پسته ، فندوق، برگه زردآلو و سنجد است.
از دیگر سنت های نوروز در این کشور که بیش از سه دهه درگیر جنگ های داخلی است بر افراشتن علم پوشیده از پارچه های سبز رنگ در مزارشریف و کابل است که به جهنده سخی معروف است، و از قداست خاصی برخوردار است و علاوه بر مردم ، شماری از مقامات عالی رتبه سیاسی و نظامی ، چهره های مطرح علمی و اقتصادی کشور ترجیح می دهند که هنگام بر افراشتن علم در مزارشریف و یا کابل حضور داشته باشند، این علم به مدت 40روز برپا است و پس از آن طی مراسم خاصی مجددا به پایین کشیده می شود.
همچنین از دیگر مراسم نوروز در افغانستان تجلیل از روز دهقان است که در دومین روز از ماه فروردین برگزار می شود، حکومت های وقت خود را موظف می دانستند، در مراسم تجلیل از نوروز و روز دهقان شرکت کنند.
با روی کارآمدن رژیم پنج ساله طالبان در کابل در سال 1996میلادی تجلیل از نوروز ممنوع شد و طالبان تجلیل از نوروز را مظهر شرک می پنداشتند و از برگزاری آن جلوگیری می کردند.
نوروز، ریشه در فرهنگ و اعتقادات مردم افغانستان دارد و طالبان به رغم سخت گیری های خود موفق نشدند، این فرهنگ باستانی را همانند بسیاری از آداب و رسوم تاریخی در این سرزمین کهن نابود کنند.
همچنین به مناسبت حلول سال جدید، مسابقات مختلف از جمله مسابقه معروف بزکشی در کابل و تعدادی از شهرهای شمالی افغانستان نیز برگزار می شود.
امسال مجمع عمومی سازمان ملل نیز نوروز را به عنوان یک روز بین المللی به رسمیت شناخت و به این ترتیب اهمیت و جایگاه آن در کشورهایی که نوروز را جشن می گیرند بیش از گذشته مطرح شد.
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در پیامی نخستین روز بین المللی نوروز را تبریک گفت و در پیام وی آمده است: برای هزاران سال است هنگامی که خورشید از خط استوا عبور می کند، و بهار در نیمکره شمالی آغاز می شود، مردم مناطق بالکان، حوزه دریای سیاه، آسیای میانه، خاورمیانه و سایر مناطق مراسم ویژه خود را برای جشن نوروز برگزار می کنند.
وی با بیان اینکه این آیین همراه با خانه تکانی، دید و بازدید است، ابراز امیدواری کرد که کشورها و مردم سراسر جهان با تکیه بر تاریخ و مراسم این جشن ، برای ارتقای هماهنگی با جهان طبیعت توجه کنند و حسن نیت و صلح جهانی را نیز ترویج کنند.
به مناسبت حلول سال نو به همت سفارت ایران در کابل نیز مراسم تجلیل و استقبال از سال نو، با حضور شماری از ایرانیان مقیم پایتخت افغانستان و فداحسین مالکی سفیر ایران برگزار شد.
آساق 1515**332**331** شماره 014 ساعت 11:51 تمام