تهران - راديو به عنوان رسانه اي فراگير كه در عصر فناوري اطلاعات تلاش مي كند تا سهم خود را از بازار پر زرق و برق رسانه حفظ كند، سال 90 را با تولد دو شبكه جديد آغاز كرد.

نامگذاری سال 90 به عنوان 'جهاد اقتصادی'، سبب شد تا رادیو تجارت پس از سه سال فعالیت به رادیو اقتصاد ارتقا یابد و با 18 ساعت برنامه در روز، عملكرد ارگان های اقتصادی كشور را در این سال زیر ذره بین قرار دهد.

این سال برای اهالی رادیو بویژه دست اندركاران بخش نمایش، سال خوش یمنی بود زیرا آنان پس از سال ها تولد رادیو نمایش را جشن گرفتند و این شبكه به عنوان بیستمین شبكه رادیویی صدای جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسید.

ششم تیر ماه رادیو نمایش بطور رسمی افتتاح شد و به این كار یك شبكه رادیویی بطور كامل به پخش نمایش های رادیویی اختصاص یافت كه بخش های مختلفی از جمله پخش نمایش‌های تك قسمتی، نمایش‌های كوتاه رادیویی، شاهنامه‌خوانی، موسیقی فیلم، نمایش‌های سریالی و گزارش و تحلیل از نمایش‌ها و فیلم های را پوشش می دهد.



**تحول در نویسندگی رادیویی

توجه به متن و نویسندگی برای اهالی رادیو از سوی 'محمدحسین صوفی' معاون صدای سازمان صدا و سیما سبب شد تا نویسندگان جوان رادیویی در گردهمایی نویسندگان جوان كه شبكه جوان بانی آن بود، مشكلات موجود در حوزه نگارش متن را با معاون صدا در میان گذارند.

برگزاری دوره های آموزشی نمایشنامه نویسی، یكی دیگر از دستاوردهای سال 90 برای اهالی رادیو بود؛ دست اندركاران رادیو نمایش دوره های آموزشی 'نمایش نامه نویسی برای رادیو' را برگزار كردند كه با هدف افزایش كیفیت متون نمایشی و تربیت نیروهای خلاق صورت گرفت.

دست اندركاران برگزاری این دوره های آموزشی بر این باور بودند كه بسیاری از نویسندگان مطرح امروز، كار خود را از رادیو آغاز كرده اند كه از این میان می توان به هوشنگ مرادی كرمانی اشاره كرد.



** تحولات در شبكه های رادیویی

تحولات در شبكه های رادیویی به ایجاد دو شبكه جدید محدود نشد بلكه شبكه رادیویی تهران كه از شبكه های پیشكسوت به شمار می رود، امسال برای نخستین بار از نیمه دوم سال جدول پخش برنامه های خود را تغییر داد؛ البته در این خانه تكانی برخی برنامه ها فقط اسامی خود را تغییر دادند و برخی نیز علاوه بر نام، محتوای خود را نیز عوض كردند.

رادیو ایران نیز با ایجاد گروه اقتصاد، به پیشواز سال جهاد اقتصادی رفت تا بهتر از گذشته بتواند تحولات اقتصادی كشور را رصد كند.

حضور گزارشگران زن در رادیو، دیگر اتفاق خوش یمن در رادیو بود كه در سال 90 و در رادیو ورزش روی داد و شنوندگان رادیو، گزارش مسابقات هندبال بانوان را این بار با صدای یك گزارشگر زن یعنی 'اعظم حبیبی' شنیدند.

بدنبال این تحول، مدیر رادیو ورزش از برنامه ریزی این شبكه برای آموزش 10 گزارشگر زن دیگر در رادیو ورزش خبر داد كه قرار است ورزش بانوان را برای علاقه مندان گزارش كنند.

البته مسوولان این شبكه كه در سال جاری به 13 سالگی رسید، تلاش كردند تا محتوای برنامه های خود را به سمت مردمی شدن ورزش پیش ببرند و به همین خاطر خروج از استودیو و حضور در بین مردم را در دستور كار فعالیت سال 90 خود قرار دادند.

رادیو سلامت نیز در این سال مدت زمان پخش برنامه های خود را به 18 ساعت در روز افزایش داد؛ این شبكه همچنین یك ایستگاه رادیویی در مشهد راه اندازی كرد تا فركانس های این شبكه سراسری در استان های شرقی كشور قابل دریافت باشد.



** كتاب های صوتی و رادیو فیلم

شبكه رادیویی ایران صدا كه برنامه های خود را از طریق اینترنت به مخاطبان عرضه می كند، در دهه فجر امسال تمام 10 شبكه خود را 24 ساعته كرد و ضمن رونمایی از سایت جدید این شبكه رادیویی، تارنمایی را به مخاطبان عرضه كرد كه 'كتاب گویا' نام داشت و كتاب های مختلف را به صورت صوتی در اختیار مخاطبان قرار می داد.

با راه اندازی این تارنما بیش از سه هزار جلد كتاب به صورت صوتی در اختیار مخاطبان قرار گرفت.

البته رادیو نمایش نیز با راه اندازی بخش 'رادیو فیلم'، گام جدیدی را برای ارتباط بهتر با مخاطبان برداشتند؛ این برنامه امكان شنیدن فیلم های سینمایی را برای آن دسته از شنوندگان این شبكه بویژه نابینایان فراهم می كرد.

'رادیو فیلم' ابتدا با كسب اجازه از صاحبان فیلم های سینمایی،‌ صداهای این فیلم ها را برای شنیده شدن در رادیو مورد پردازش قرار می داد و سپس به صورت هفتگی آن را برای علاقه مندان پخش می كرد.

مجید مجیدی، ابراهیم حاتمی كیا و اصغر فرهادی از جمله سینماگرانی بودند كه اجازه دادند آثار آنان برای شنوندگان، رادیویی شود.



** برگزاری جشنواره های رادیویی مختلف

سال 90 با برگزاری جشنواره های مختلف رادیویی همراه بود؛ شبكه جوان، برپایی جشنواره 'جوانه' را با هدف تعامل با مخاطب، ترسیم نگاه واقع‌بینانه از نیاز او و شناسایی افراد مستعد در حوزه برنامه سازی برتامه ریزی كرد و رادیو فرهنگ نیز برای دومین سال، هم اندیشی طنز رادیویی را با عنوان ' شادیانه های فرهنگ مردم' جشن گرفت كه تقدیر از 68 سال تلاش های هنری مرتضی احمدی از مهمترین برنامه های این هم اندیشی بود.

رادیو اقتصاد نیز در سال 90، بانی برگزاری جشنواره رادیو و اقتصاد بود كه در راستای سال جهاد اقتصادی برگزار شد و برنامه سازان رادیویی در حوزه اقتصاد آثار خود را در این جشنواره در بوته نقد و بررسی قرار دادند.



** بازسازی ساختمان رادیو ارگ

در سالی كه گذشت، دست اندركاران رادیو، كار بازسازی و مرمت ساختمان رادیو را در میدان تاریخی ارگ تهران كلید زدند تا حال و هوای معماری این محدوده را متناسب با بافت تاریخی منطقه كنند.

بازسازی دیوارها، سردر ورودی و ساختمان های رادیو ارگ كه محل تولد رادیو و خبرگزاری جمهوری اسلامی (پارس) است، علت اصلی بازسازی این ساختمان است.

در این بازسازی استودیوهای قدیمی رادیو نیز مرمت شدند و اكنون برای ضبط نمایش های كوتاه و بلند رادیو نمایش مورد استفاده قرار می گیرند.



** رادیو و انتخابات

برگزاری نهمین دوره مجلس شورای اسلامی سبب شد تا تمامی شبكه های رادیویی برای تشویق حضور مردم در انتخابات و افزایش اطلاعات عمومی درباره نقش و كاركرد مجلس در نظام سیاسی كشور بسیج شوند.

معاون صدای سازمان صدا و سیما ایجاد جذابیت را خط مشی اصلی این ویژه برنامه ها ترسیم كرد و بدنبال آن شبكه های رادیویی تلاش كردند تا در فضایی شاد و مفرح، مردم را به حضورر گسترده در این دوره از انتخابات تشویق كنند.

تمامی شبكه های رادیویی برای پوشش اخبار انتخابات در روز 12 اسفند ماه بسیج شدند و با استقرار واحدهای سیار رادیویی از مراكز اخذ رای و گفت وگو با مردم، حضور پرشور مردمی را در تاریخ ثبت كردند.



** وعده های كه عملی نشد

هرچند معاون صدا در ابتدای سال 90 از راه اندازی دو شبكه رادیویی با محوریت كودك و آگهی های بازرگانی خبر داده بود، اما این وعده در سال 90 عملی نشد و انتظار می رود كه گام های اجرایی موثرب برای راه اندازی دو شبكه جدید و تخصصی در سال 91 برداشته شود.

فراهنگ ** 2025 ** 1071