مركز بيوگاز توليد انرژي الكتريكي مشهد، نخستين نيروگاه توليد برق از زباله در خاورميانه است

به گزارش ایرنا، تغییرات آب و هوا و گرم شدن زمین یكی از معضلات بزرگ زیست محیطی است كه دنیا با آن مواجه بوده و امروزه به تهدید جدی برای كشورهای در حال توسعه مبدل شده است كه در این میان انتشار گازهای گلخانه ای به ویژه متان كه از مراكز دفن پسماندهای شهری متصاعد می شود نقش مهمی ایفا می كند.

به گفته كارشناسان، تركیبات آلی موجود در گاز مراكز دفن پسماندها، فراری هستند بطوری كه در تخریب اوزون سطح زمین شركت داشته و دارای سموم جوی می باشند كه اگر برای كنترل این گازها اقدامی صورت نگیرد، این گازهای آلاینده با تجزیه زباله ‌ها آزاد شده و وارد جو می‌شوند.

آنان می گویند: اگر گاز مراكز دفن پسماندها جمع آوری شده و در یك سیستم بازیافت انرژی سوزانده شوند، این آلاینده ‌های مضر از بین خواهند رفت.

براساس شواهد موجود بازیافت گاز مركز دفن زباله و تبدیل آن به انرژی علاوه بر آنكه به طور مستقیم از انتشار آلاینده ها جلوگیری می كند به طور غیرمستقیم نیز موجب كاهش انتشار آلاینده ها می شود زیرا در این روش گاز حاصله جایگزین نفت و زغال سنگ شده و از انتشار شماری از آلاینده ها مثل دی اكسید كربن و دی اكسید گوگرد می كاهد.

همچنین بازیافت انرژی موجود در گاز مراكز دفن این مزیت را دارد كه به طور قابل توجهی می تواند خطر تغییرات آب و هوا را كاهش دهد چرا كه این گاز بزرگترین منبع انتشار گاز متان ناشی از فعالیتهای انسان است و برآورد می شود هر تن گاز متان منتشر شده در هوا به اندازه 21 تن دی اكسید كربن در طول یك دوره زمانی صد ساله، بر گرمایش آب و هوای جهانی اثر بگذارد.

كارشناسان معتقدند: افزودن متان حدود 24 مرتبه سریعتر از دی اكسید كربن دوره تناوب و تغییرات خود را در هوا طی می كند و این به آن معنی است كه توقف تولید و انتشار متان می تواند روند كاهش تغییر آب و هوای جهانی را سریعتر كند.

با توجه به موارد یاد شده و دفن چندین هزار تن زباله در محل دفنگاه قدیمی شهر مشهد طی سالیان اخیر و تجزیه بی هوازی و صدمات احتمالی ناشی از آن موجب شد كه بر همین اساس قرارداد مطالعات استحصال گاز متان از محل دفنگاه زباله شهر مشهد جهت اجرایی شدن آن بین سازمان بازیافت و سازمان انرژی های نو ایران (سانا) منعقد گردیده و در اواخر سال 1384 مطالعات آن به پایان برسد.

علی نجفی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد در این باره گفت: از شش سال گذشته مطالعات این طرح با همكاری سازمان انرژیهای نو ایران (سانا) آغاز گردیده و بر اساس مطالعات مذكور عملیات ساخت نخستین نیروگاه بیوگازسوز در خاورمیانه در محل لندفیل زباله شهر مشهد آغاز شده و در سال 1388 به بهره برداری رسید.

وی افزود: تولید 600 كیلو وات برق در ساعت، هفت هزار و 500 ساعت كار مفید در سال، تولید برق سه فاز با ولتاژ 380 تا 400 ولت و فركانس 50 هرتز ، هزار متر مربع مساحت سایت اصلی بخشی از مشخصات این نیروگاه می باشد.

وی اعتبار ساخت این نیروگاه را 15 میلیارد ریال ذكر كرد و اظهار داشت: این طرح برای نخستین بار در خاورمیانه احداث شده است.

وی در رابطه با ظرفیت این نیروگاه گفت: ظرفیت الكتریكی نامی هر دستگاه موتور – ژنراتور نصب شده در این مكان 330 كیلو وات می باشد اما با توجه به ارتفاع محل دفن زباله شهر مشهد از سطح دریا و شرایط اقلیمی، توان خروجی موثر 300 كیلو وات در نظر گرفته شده است.

وی افزود: با توجه به بهره گیری از دو دستگاه موتور ژنراتور در طرح مذكور ظرفیت تولید انرژی الكتریكی در شرایط موجود حداقل 600 كیلو وات می باشد.

نجفی گفت: براساس مطالعات انجام شده در سال 1388 حداقل گاز قابل استحصال با شرایط فعلی 400 متر مكعب در ساعت بوده و در سال پایانی بهره برداری نیروگاه یعنی سال 1401 در صورتیكه گسترش شبكه جمع آوری گاز صورت نگیرد شدت جریان گاز دفنگاه به 290 متر مكعب در ساعت خواهد رسید لذا تولید برق در سال یاد شده 522 كیلو وات خواهد بود.

وی بخش های اصلی طرح را شامل شبكه جمع آوری و خط انتقال گاز دفنگاه به طول تقریبی هزار و 500 متر، ایستگاه تقویت فشار و پالایشگاه گاز ساخت شركت وندوریل هلند به ظرفیت 600 متر مكعب در ساعت و دو دستگاه موتور بیوگاز سوز به ظرفیت 660 كیلو وات ساعت ذكر كرد.

به گفته نجفی، دو دستگاه ژنراتور به ظرفیت 660 كیلو وات، تجهیزات سوزاندن گازهای اضافی به ظرفیت 600 متر مكعب در ساعت، سامانه اتصال نیروگاه به شبكه برق 20 كیلو ولت به همراه تمام تجهیزات حفاظتی و اندازه گیری، سایت اصلی به مساحت هزار متر مربع، دیگر بخشهای اصلی این طرح را تشكیل می دهند.

وی در زمینه شبكه جمع آوری و خط انتقال گاز دفنگاه نیز گفت: وظیفه شبكه جمع آوری ، استخراج بیوگاز از درون محل دفن و هدایت آن به خطوط انتقال، و وظیفه خط انتقال، رساندن گازهای جمع آوری شده به ایستگاه تقویت فشار و پالایش گاز است.

نجفی افزود: در این طرح در مجموع از 26 مسیر لوله گذاری (آتشدان قبلی) عملیات جمع آوری گاز با متراژ حدود هزار و 500 متر طول لوله صورت پذیرفته است كه جنس لوله های اصلی در خط انتقال از ماده پلی اتیلن چگالی بالا (حداكثر فشار مجاز شش اتمسفر) برگزیده شده است.

وی اظهار داشت: هم اكنون میزان جمع آوری گاز از محل حداقل 400 متر مكعب در ساعت می باشد و میزان درصد گاز متان موجود در گاز استحصال شده بین 50 تا 60 درصد می باشد كه عیار مناسبی برای استفاده در موتور بیوگاز است.

نجفی به درآمدزایی برق حاصل از این نیروگاه اشاره كرد و افزود: با توجه به انعقاد قرارداد خرید تضمینی برق حاصل از فعالیت نیروگاه بیوگاز سوز بین سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری مشهد و سازمان انرژیهای نو كشور (سانا) این مهم به نرخ آزاد به وزارت نیرو ارائه می شود.

به گفته وی بعد از گذشت حدود چهارسال از زمان بهره برداری این نیروگاه این واحد ضمن جبران هزینه های انجام شده درآمدزایی نیز خواهد داشت.

نجفی همچنین از ثبت جهانی استحصال بیوگاز و تولید برق در لندفیل زباله مشهد خبر داد و گفت: با توجه به عضویت ایران در پروتكل كیوتو، پیگیری ثبت مستندات این طرح در مراجع بین المللی توسط مشاور سازمان و به منظور استفاده از مزایای كاهش انتشار گازهای گلخانه ای بویژه co2 این طرح آغاز گردیده كه این فرآیند یك ماه گذشته پس از بازدیدها و ارزیابی های مكرر مراجع داخلی و خارجی از پروژه مذكور ، در نهایت منجر به ثبت رسمی پروژه با شماره 4561 در سایت مربوطه در سازمان ملل گردیده است./4

7491 /664