ايدز؛ بيماري مهلكي كه سال ها پنهان مي ماند

در این مدت فرد آلوده به ویروس ایدز به ظاهر سالم است ولی می تواند عامل انتقال ویروس HIV به عنوان ناقل این بیماری به دیگران باشد؛ این مدت را دوره بدون علامت بیماری ایدز می نامند.

ظهور علایم بیماری ایدز با كاهش تدریجی نیروی دفاعی بدن همراه است. یكی از این علایم این بیماری بزرگ شدن غدد لنفاوی به ابعاد نیم تا دو سانتیمتر است. تورم این غدد، بدون درد و تدریجی است و حدود سه ماه به طول می انجامد.

اسهال و تبی كه بیشتر از یك ماه به طول انجامد، كاهش وزن بدن به میزان 10 درصد، تعریق شبانه روزی و خستگی و بی حالی از دیگر علایم این بیماری است.

در برخی از بیماران یكی دو هفته پس از ورود ویروس به بدن علایم مرحله حاد مانند تب، گلو درد، بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل، سردرد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی، اسهال و استفراغ ظاهر می شود كه پس از یك تا دو هفته خود به خود از بین می رود.

این علایم شباهت زیادی به بسیاری از بیماری های ویروسی دیگر دارد و به همین خاطر بیماری ایدز با ظهور این علایم تشخیص داده نمی شود.

ایجاد دانه های سیاه رنگ در داخل دهان و بدن و بروز عفونت های تنفسی مانند سل از مهم ترین علایم ابتلا به بیماری ایدز در افراد به شمار می رود.

در نهایت به دلیل نقص كامل نیروی دفاعی بدن، عفونت ها و سرطان های فرصت طلب ظاهر شده و فرد مبتلا جان خود را از دست می دهد.

آلودگی به ویروس ایدز، تنها با آزمایش خون تشخیص داده می شود.از زمان ورود ویروس به بدن انسان تا زمانی كه شواهد آزمایشگاهی ظهور كند، بین 2 تا 16 ماه طول می كشد. در این دوره نیز فرد مبتلا،‌ آلوده كننده است ولی هیچ یك از علایم بالینی و آزمایشگاهی ندارد.

به طور كلی تماس جنسی، خون و فرآورده های خونی آلوده و انتقال از طریق مادر به جنین از جمله عمده ترین راه های انتقال ویروس ایدز عنوان شده است.

رییس بخش عفونی بیمارستان امام خمینی (ره) در باره ایدز در ایران می گوید: حدود 69 درصد از بیماران مبتلا به ایدز در ایران از طریق استفاده از سوزن مشترك، 10 درصد از طریق تماس جنسی، كمتر از یك درصد از طریق انتقال مادر به كودك به این بیماری مبتلا شده اند و 20 درصد باقی مانده نیز هنوز ناشناخته است.

طبق آمار 80 درصد افراد مبتلا به بیماری ایدز در دنیا به دلیل برقراری روابط جنسی با افراد آلوده به این بیماری مبتلا و 5 درصد نیز از افراد آلوده به ویروس ایدز از راه انتقال خون و فرآورده های خونی آلوده شده اند.

همچنین مادر مبتلا به ایدز می تواند این ویروس را به جنین خود منتقل كند؛ حتی ثابت شده است كه شیر مادر آلوده نیز می تواند سبب انتقال ویروس از مادر به فرزند باشد.

'محبوبه حاج عبدالباقی' در مورد شمار مبتلایان به ایدز در ایران گفت: طبق آمار رسمی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی حدود 4 هزار نفر در ایران به این بیماری مبتلا هستند.

وی افزود: از آنجایی كه یكی از عوامل اصلی این بیماری تماس های جنسی است و آمار دقیقی از این موضوع در دست نیست،‌ احتمال داده می شود كه حدود 100 تا 180 هزار نفر در كشور ما به این بیماری مبتلا باشند.

واكسن و درمان قطعی برای بیماری ایدز وجود ندارد؛ بلكه رفتارهای پرخطر احتمال ابتلا به ایدز را در افراد ایجاد می كند، بنابراین افراد می توانند با دوری از این رفتارها و پیشگیری و مراقبت خود را در برابر این ویروس محافظت كنند.

به گفته حاج عبدالباقی، دو نمونه داروی ایرانی با نام های 'وی دو ووی دی' و 'لامی وودی' برای بیماران مبتلا به ایدز در كشور تجویز می شود كه همپای نمونه های خارجی آن است و تاثیر خوبی بر بیماران داشته است.

این متخصص بیماری های عفونی گفت: دارویی ایرانی دیگری نیز به نام 'آی مد' ساخته شده كه گیاهی است و دارای قابلیت بالابردن سلول های CD4 است كه نقش بسیار مهمی در مبارزه با میكروب ها را دارد.

حاج عبدالباقی با بیان اینكه این دارو می تواند طول عمر بیماران مبتلا به ایدز را افزایش دهد اما تاثیری بر ویروس ایدز ندارد، افزود: این دارو به همراه داروهای ضد ویروس ایدز بر 60 درصد بیماران تاثیر داشته است.

داروهای ضدویروس دیگری نیز برای این دسته از بیماران تجویز می شود كه باعث افزایش تعداد گلبول های سفید در بدن و افزایش طول عمر و كیفیت زندگی آنها می شود.

رییس بخش عفونی بیمارستان امام خمینی (ره) گفت: حدود 26 دارو در جهان برای این بیماری تولید و مصرف می شود كه از این تعداد 14 نمونه در كشور ما به بیماران داده می شود.

طبق آمار،‌‌ طول عمر افراد مبتلا از زمان ورود ویروس HIV به بدن آنها با توجه به سیستم ایمنی هر فرد، بین 10 تا 20 سال متفاوت است.

حاج عبدالباقی در مورد اقدامات پیشگیرانه در ایران گفت: حدود 70 مركز مشاوره بیماری های رفتاری در كشور راه اندازی شده است.

به گفته عبدالباقی،‌ در مراكز مشاوره بیماری های رفتاری از سوی وزارت بهداشت داروهای مورد نیاز به صورت رایگان در اختیار بیماران مبتلا به ایدز گذاشته می شود.

نخستین مورد ابتلا به ویروس HIV در جهان در سال 1981 میلادی مشاهده شد و طبق آمار اعلام شده، هر ساله 3 میلیون و 600 هزار نفر به شمار مبتلایان به این بیماری در جهان افزوده می شود و از این تعداد 1 میلیون و 800 هزار نفر از سالانه جان خود را از دست می دهند.

هم اكنون بیش از 68 میلیون نفر در جهان به این ویروس آلوده شده اند. به علت دسترسی به امكانات درمان موقت یا افزایش دهنده عمر، تعداد مبتلایان به این ویروس امروزه در جهان و ایران درحال كاهش است.

با این حال به دلیل تغییر الگوی ابتلا به این بیماری، نگرانی های زیادی در میان جامعه پزشكی به وجود آمده است.

در ابتدای شناخت این ویروس، اعتیاد تزریقی عمده ترین علت ابتلا به ایدز به شمار می رفت، درحالی كه امروزه، این الگو به سمت تماس جنسی نامطمئن درحال تغییر است.

به دلیل اهمیت این موضوع، از سال 1988 اول دسامبر به عنوان روز جهانی ایدز نام گذاری شد.

هدف از نام گذاری این روز،‌ توجه دادن عموم مردم به این بیماری مهم و لزوم مراقبت و محافظت تك تك افراد جامعه نسبت به ابتلا به این بیماری عنوان شده است.

گزارش از: ناهید شفیعی

علمی(5)1834**1544