مرگ زير تيغ جراحي زيبايي؛ دروغ يا واقعيت؟

زیباترشدن و افزایش حس اعتماد به نفس از عواملی است كه افراد را به انجام جراحی های زیبایی ترغیب می كند از سوی دیگر برخی كارشناسان، ایران را پایتخت عمل‌های جراحی زیبایی به ویژه جراحی زیبایی بینی و صورت می دانند.

شاید به همین دلیل هم باشد كه برخی از آمار حكایت از آن دارد كه حدود 50 درصد شكایات پزشكی كشور مربوط به زیبایی است كه شامل جراحی پلاستیك، ترمیمی، افزایش قد، لاغری و چاقی، گونه گذاری و جراحی می شود.

همچنین چندی پیش دكتر 'عبدالجلیل كلانتر هرمز' رئیس بیمارستان فوق تخصص جراحی پلاستیك 15 خرداد اعلام كرده بود كه سالانه سه تا چهار مورد جراحی زیبایی در كشور منجر به مرگ می شود هرچند برخی آمارهای غیررسمی اعداد بیشتری را برای این مورد ذكر می كنند.

این آمار و ارقام نشان می دهد كه لازم است در خصوص اینگونه جراحی ها اطلاعات لازم به بیماران ارایه شود تا این جراحی ها با موفقیت انجام شود.





**بیمارانی كه زیرتیغ جراحی دیگر به هوش نمی آیند

همین چند هفته پیش بود كه برخی رسانه ها از مرگ عجیب یك جوان پس از انجام جراحی بینی خبر دادند، مشابه این مورد هر از گاهی تكرار می شود و در اذهان عمومی این تصور را به وجود می آورد كه جراحی هایی پلاستیك می توانند به قیمت جان انسان تمام شود.

مدیر گروه بیهوشی دانشگاه علوم پزشكی تهران درباره اینگونه موارد به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: بیهوشی ، عوارضی دارد كه عوارض آن در افراد دارای بیماری های زمینه ای مانند بیماری های مغزی ، كلیوی، قلبی، تنفسی، متابولیك (سوخت و ساز) و بیماری های اندوكرین (بیماری های غدد درون ریز) از جمله دیابت ، بیش از سایر افراد بروز می كند.

دكتر 'اتابك نجفی' می افزاید: اینگونه بیماران قبل از بیهوشی باید تحت بررسی بیشتری قرار گیرند و داروهای بیهوشی نیز در مورد آنان با مراقبت بیشتری استفاده شود.

وی تصریح می كند البته افراد عادی نیز می توانند دچار عوارض بیهوشی شوند و به طور مثال نسبت به داروهای بیهوشی ، حساسیت نشان دهند.

مدیر گروه بیهوشی دانشگاه علوم پزشكی تهران ادامه می دهد: استفاده مقادیر زیاد داروهای بیهوشی، تجویز ناخواسته مقادیر زیادی از گازهای بیهوشی، مراقبت و پایش نامناسب بیمار حین بیهوشی و اختلال عملكرد تجهیزات و دستگاه های بیهوشی مانند نرسیدن اكسیژن و اختلال در عملكرد سیستم تهویه بیهوشی می تواند موجب ایجاد عوارض و مرگ و میر شود.

نجفی تاكید می كند البته امروزه با توجه به پیشرفت داروهای استنشاقی و داروهای وریدی مورد استفاده در بیهوشی، دیگر این داروها خطرات زیادی ندارد و از سوی دیگر امكانات مانیتورینگ و پایش بیماران نسبت به گذشته پیشرفت داشته است.

وی یادآور می شود: در گذشته آمار مرگ و میر حین بیهوشی (50 سال پیش ) حدود 10 درصد بوده اما درحال حاضر آمار آن در كشورهای پیشرفته حدود یك دهم درصد است.

مدیر گروه بیهوشی دانشگاه علوم پزشكی تهران با تاكید بر بروز عوارض در بیماران دارای سابقه بیماری های قبلی، اضافه می كند: كاهش خونرسانی به اعضای مختلف بدن ، حین بیهوشی موجب تشدید آن بیماری می شود و از سوی دیگر داروهای بیهوشی موجب افت فشار خون و تضعیف عملكرد قلبی، ریوی و تنفسی می شود بنابراین افراد دارای بیماری های زمینه ای (مانند داشتن كم كاری كلیه) حین عمل جراحی ، دچار عوارضی می شوند.

نجفی مشكل عمده بروز عوارض حین جراحی های زیبایی را هنگام ریكاوری (مكانی حد واسط اتاق عمل و بخش معمولی بیمارستان برای به هوش آمدن بیمار) می داند و تاكید می كند پایش بیمار در ریكاوری باید دقیق باشد چون بیمار بعد از اتاق عمل ، حالت نیمه بیهوش دارد و علایم حیاتی او مانند فشار خون، اكسیژن و تنفس و پایش قلبی و عروقی باید به دقت كنترل شود.



**مقصران در مرگ و میرهای جراحی های زیبایی

برغم تمام اعداد و ارقام مربوط به مرگ و میرهای منتسب به جراحی زیبایی، رییس انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران معتقد است كه جراحی زیبایی منجر به مرگ و میر افراد نمی شود.

دكتر 'سیدكمال فروتن' در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا با بیان اینكه جراحی زیبایی باید منجر به زیبا شدن افراد شود، می گوید: جراحی های بخش اندام مانند قلب و مغز ممكن است منجر به مرگ و میر شود اما عمده جراحی های زیبایی روی پوست انجام می شود پس نباید مشكلی ایجاد كند.

وی تصریح می كند تمام موارد مرگ و میری كه طی انجام جراحی های زیبایی اتفاق می افتد از سوی غیرمتخصصان است همچنانكه تاكنون موردی از مرگ و میر از سوی متخصصان جراحان پلاستیك ، گزارش نشده است.

فروتن، انجام چند عمل زیبایی با هم را یكی از عوامل مرگ و میر در جراحی های زیبایی توسط غیرمتخصصان عنوان می كند و می افزاید: بطور مثال اگر چند عمل جراحی زیبایی رینوپلاستی (بینی) و شكم با هم انجام شود ، بیمار ممكن است آمادگی جراحی 9 تا 10 ساعت را نداشته باشد و جان خود را از دست بدهد.



**غیرمتصصان و امكان بروز عوارض جراحی های زیبایی غیرقابل برگشت

رییس انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران می گوید: هرچند جراحی زیبایی منجر به مرگ و میر نمی شود اما ممكن است عارضه ایجاد كند اما این عوارض بد و خطرناك نیستند و می توان آنها را اصلاح كرد.

فروتن می افزاید: بطوركلی پنج تا 15 درصد جراحی های زیبایی می تواند عوارض ایجاد كند كه البته مرگ و میر ندارد.

وی اضافه می كند : با این وجود اگر جراحی زیبایی از سوی غیرمتخصصان (هر تخصصی غیر از جراحی پلاستیك) انجام شود ممكن است عوارض غیرقابل برگشت مانند نكروز (مردگی بافت و سیاه شدن پوست) بروز كنند كه نمی توان به سادگی آنها را اصلاح كرد.

رییس انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران ادامه می دهد : همچنین برخی از غیرمتخصصان در عمل های بینی تمام استخوان بینی را برمی دارند و موجب ظاهر نازیبای آن می شوند كه دیگر نمی توان برای آن كاری كرد.

فروتن می گوید: اینگونه عوارض بیمار را نیازمند جراحی های متعدد دیگری می كند.



**پیشگیری از انجام جراحی های زیبایی پرمخاطره

رییس انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران به بیماران توصیه می كند كه برای انجام جراحی های زیبایی حتما به مكان های معتبر و نزد جراحان پلاستیك ، مراجعه كرده و از مراجعه به تخصص های دیگر خودداری كنند.

فروتن اضافه می كند : مردم نباید به سادگی برای انجام جراحی به متخصصان متعدد مراجعه كنند بلكه باید با چند مشاور معتمد در این زمینه مشورت كرده و جوانب امر را بسنجند.

وی می گوید: اگر هم به متخصصانی غیر از جراحان پلاستیك مراجعه شود باید مطمئن شد كه این متخصص ، دوره جراحی پلاستیك را نیز گذرانده است.

به نظر می رسد اطلاع‌رسانی مناسب از طرف انجمن های تخصصی، ارایه برنامه های آموزشی صحیح و رعایت موازین اخلاقی و قانونی در كنار رعایت استانداردهای علمی می تواند نقش قابل ملاحظه ای در كاهش عوارض و مرگ و میرهای منتسب به جراحی های پلاستیك و زیبایی داشته باشد.

اجتمام(5)* *9185 **1569