عرفان حقيقي در نگاه آيت الله بهاء الديني

ششم بهمن مصادف با 13 ربیع الاول سالروز ارتحال استاد اخلاق و مرجع تقلید، آیت الله بهاءالدینی بود؛ عارف وارسته ای كه در چنین روزی با عروج خود سالكان عرفان و معنویت را عزادار كرد.

این عارف و سالك الی الله به جویندگان حقیقت سفارش كرد: برای آدم شدن و ورود به وادی سیر و سلوك، سیره عملی ائمه دین (ع) را نصب العین خود قرار دهید كه غیر از در خانه این خانواده، هیچ كجا خبری و چیزی نیست و هر كجا جای پای عرفان و شناخت را دیدید، بدانید كه ارتباط با ائمه (ع) آنجا بود؛ گرچه شهرت به خلاف آن باشد و بدون ارتباط با ائمه معصومین عرفان دروغ است.

بارها می فرمود: همه چیز در سیره و روش ائمه معصومین (ع)است. ما چیزی نداریم، دیگران هم چیزی ندارند؛ بروید در خانه اهل بیت، اگر ما چیزی داشته باشیم از بركت آنها است. تمام مراحلی كه برای سالك الی الله ذكر شد و آنچه به نظر دیگران نرسیده است؛ همه را حضرت امیر، امام السالكین و معراج العارفین بدان اشاره فرموده است.

به دیده وی، سالك الی الله عقل خود را زنده كرده و نفس خود را میرانده است، تا آنجا كه این مراقبت و ریاضت شرعی نازكش كرده و این گوشت ها را تا اندازه ای از تنش آب كرده است، غلظت روحش را تبدیل به لطف كرده و روحش رقیق شده است و در آن حالت یك مرتبه یك برقی از دورن در او می جهد؛ پس راه را برایش روشن می كند. از این در، به آن در و از این منزل، به آن منزل می رود تا به آخرین منزل كه منزل سعادت است و نهایت راه اوست، می رسد كه آنجا را باب و در سلامت گویند.

آیت الله بهاءالدینی درباره خودسازی می گوید: اگر شخص، خود را بسازد و الهی شود، بدون این گونه روابط -منظور تكیه كردن به روابط انسانی است-، افراد مانند یك مامور كارهای او را انجام می دهند.

این را خیال نكنید حرف است. ما تجربه كرده ایم و دیدیم چنین است. آن روزی كه آدمی مرد خدا بشود، علومی كه در غیر دستگاه الهی نیست نصیب انسان می شود. فقط دستگاه خداوند است كه توان چنین كاری را دارد.

وی در ارتباط با اصلاح خود، خانواده و جامعه نیز می گوید: مرحله اول اخلاق اسلامی، تهذیب نفس خود است كه انسان به واسطه آن، آتش را از خود دور می كند. آن گاه نوبت به تدبیر منزل می رسد و مرحله سوم تهذیب، اداره و تطهیر جامعه و دور كردن آن از آتش است. انسان كامل كسی است كه این سه مرحله را طی كند. كسی صلاحیت اداره جامعه را دارد كه این سه منزل را طی كرده باشد.

وی تاكید می كند كه وظیفه حكومت اسلامی، سوق دادن مردم به سوی ماورای طبیعت و دوری از جهان حس است. كار انبیا و سیاسیون الهی، اداره جامعه و سوق دادن مردم به سوی توحید بوده و بسط بندگی و تفسیر جهان و انسان بر مبنای توحید است.

بهاءالدینی می افزاید: انبیاء علیهم صلوات الله تهذیب و سازندگی را از خود شروع می كردند، آنگاه به محیط خانواده می پرداختند و سپس به جامعه روی می آوردند و درصدد تهذیب و تطهیر و تربیت جامعه برمی آمدند، انبیا و اولیای الهی در اثر تهذیب و ریاضت نفس، چون خورشید تابان می درخشیدند و اطراف خود را روشن و نورانی می كردند و هر كس مستعد بود بر اثر نورانیت شمس نبوت و قمر ولایت، هدایت می یافت.

وی در بیانی دیگر می گوید: نمی دانید انسان ساخته شده، چقدر به درد می خورد. خلاصه این كه همه احتیاج به سازندگی دارند. اگر خودتان را ساختید، مردم هم ساخته می شوند. مردم اگر بدانند دروغ نمی گوئید، غارت نمی كنید، همین خودش سازنده مردم است. خدای تعالی همه را موفق كند كه به فكر خود باشید، یعنی همین طور كه به فكر دنیا و اقتصاد هستید، به فكر خانه و كاشانه هستید، به فكر این هم

باشید كه خودتان نیز ساخته شوید.

به اعتقاد وی، اگر خود را ساختید همه چیز همراه آن می آید. اگر انسان ساخته شد، خدا اقتصاد را هم برایش فراهم می كند.

آیت الله بهاءالدینی در عید غدیر خم سال 1327 هجری قمری مصادف با 9 فروردین 1267 در شهر قم و جوار بارگاره حضرت معصومه(س) دیده به جهان گشود.

وی در كنار تحصیل به تدریس مقدمات و سطوح روي آورد و شاگردان فراواني را تربیت كرد. سپس خارج فقه و اصول را آغاز كرد و در مدت بیست سال، چند كتاب فقهي و چند دوره اصول را تدریس نمود و مجموع سال هاي تدریس وي، شصت سال به طول انجامید.

آیت‏الله بهاءالدیني در جنب تحصیل و تدریس به اقامه جماعت و تالیف نیز پرداخت و نوشتارهایي پیرامون قرآن مجید، نهج‏البلاغه و صحیفه سجادیه از او به یادگار ماند و این همه خمیرمایه درس هاي اخلاقي وي در حوزه‏ علمیه‏ قم را تشكیل داد.

آیت الله بهاءالدینی پس از فراگیری علوم دینی در محضر بزرگان، فقط 19 سال داشت كه در درس خارج فقه و اصول آیت‏الله العظمي 'حاج شیخ عبدالكریم حائري یزدي' حاضر می شد و در بیست و پنج سالگي از آیت‏الله خوانساري اجازه اجتهاد دریافت كرد.

كتاب 'آیت بصیرت' شرح حال زندگی این عالم فرزانه است كه نتیجه سمیناری بود كه در اسفند 1375 در حوزه علمیه قم به پاس تجلیل از وی برگزار شد.

این مرجع تقلید در 13 ربیع الاول سال 1418 هجری قمری مصادف با 28 تیر سال 1376 در سن 90 سالگی به دیدار حق شتافت و پیكرش در مسجد بالا سر حضرت فاطمه معصومه (س) به خاك سپرده شد.

فراهنگ(2) **1003**