پيشنهاد چاپ ديوان دهلوي به خط سيريليك از سوي سفير ايران در تاجيكستان

به گزاش ایرنا از شهر دوشنبه، ' علی اصغر شعر دوست ' روز پنجشنبه در همایش بین المللی موسوم به ' سهم امیر خسرو دهلوی در فرهنگ آسیای مركزی ' كه با حضور اندیشمندان آلمان، هندوستان، پاكستان، جمهوری آذربایجان ، ایران ، افغانستان و تاجیكستان برگزار شد، افزود: جایگاه ویژه دهلوی در منطقه آنچنان بالاست كه لازم است این دیوان به خط سیریلیك برای مردم تاجیكستان نیز چاپ شود.

وی گفت: این شاعر و متفكر بزرگ در قلمرو هند با اسم سعدی معروف بوده است.

وی با بیان اینكه سرزمین ماوراء النهر از قدیمی ترین ایام تاریخ ، مهد تمدن ، علم و فرهنگ و خاستگاه بزرگترین عالمان و نوابغ علم و سخنوران ادبیات درخشان فارسی بود، اظهار داشت: به همین خاطر بسیاری از دستاوردهای مهم قاره پهناور آسیا و بلكه جهان در این منطقه فرهنگ خیز ریشه دارد.

سفیر ایران به حوادث تاریخی منطقه بزرگ ماوراء النهر از جمله هجوم ویرانگر مغول پرداخت و اظهار داشت: محیط تیره و تار ، قتل و كشتار ، هرج و مرج و غارتی كه مردمان آسیای مركزی را در وحشت و هراس فرو برده بود باعث شد تعداد زیادی از مردم برای نجات خود به قلمرو هند مهاجرت كنند.

وی تصریح كرد: از جمله افرادی كه به هند مهاجرت كرد پدر دهلوی ، 'امیر سیف الدین محمود' بود كه در پتیالی هند ساكن شد و امیر خسرو در این منطقه چشم به جهان هستی گشود.

وی اظهار داشت: چون از نظر جغرافیایی دهلوی شاعر سرزمین هندوستان محسوب می شد ، آثار این متفكر برجسته قبلا در ایران تا مدت ها مورد بررسی قرار نگرفته بود و شاید به همین دلیل است كه هنوز هم با گذشت سالها و آشكار شدن اهمیت او ، انتشار مجموعه آثار امیر خسرو دهلوی در ایران محدود بوده است.

وی تاكید كرد: همین دلایل كافی است تا بار دیگر به ادبیات فارسی در هند با دیدی دقیق تر توجه شود و بدون هیچ تردیدی دهلوی در این خطه از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

سفیر ایران یادآور شد كه اولین بار دیوان این شاعر معروف در سال 1983 به چاپ رسید.

شعردوست افزود: دهلوی مسلط به زبان های فارسی ، عربی و هندی ، ادبیات این زبان ها را در سطح عالی می دانست و در ایجاد قصیده ، غزل و رباعی مهارت بالایی داشت بطوریكه آثار نثر و نظم او در این قلمرو بزرگ محبوبیت ویژه ای كسب كرده بود.

رییس پژوهشگاه بین المللی تحقیقات آسیای مركزی نیز در این همایش گفت: آثار تالیف شده امیرخسرو دهلوی نشان می دهد این شاعر و متفكر در ردیف بزرگترین سخنوران فارسی سرای قلمرو هند قرار دارد.

مصطفی شاهین مجیداف افزود: در سالجاری در برخی از كشورهای جهان 760 سالگی این شاعر بزرگ تجلیل می شود و پژوهشگاه ما نیر در این زمینه كار هایی را انجام خواهد داد.

در این همایش عبدالغفار آرزو سفیر افغانستان و عباس علی حسن اف سفیر جمهویی آذربایجان نیز در مورد این شاعر بزرگ منطقه ای سخنانی بیان كردند.

عبدالغفار آرزو گفت: امیر خسرو دهلوی در تصوف پیرو نظام الدین اولیا غیاث پوری بود و اشعاری عارفانه ، ساده و روان می سرود بطوریكه بدون هیچ مشكلی فهم آن راحت بود.

مریم عثمان آوا محقق تاجیك و ادیب شناس هند نیز گفت: تجلیل از 760 سالگی این متفكر برای مردم فارسی زبان دارای اهمیت زیادی است برای اینكه دهلوی توانست در دوران زندگی خود برای رشد و نمو علم و فرهنگ اقوام خویش كارهای شایسته ای انجام دهد.

وی افزود: شاعران فراوانی از سبك و شیوه به‌ خصوص ابداعات و نوآوری‌های امیرخسرو دهلوی پیروی كرده‌اند.

مریم عثمان تصریح كرد: دهلوی در میان شعرای ایران نیز نفوذ داشت و بسیاری از آ‌نها بخصوص در حكایات و مثنویات سبك او را تقلید كرده‌اند.

وی گفت: با توجه به بعضی از غزل‌های حافظ، مشخص می‌شود كه وی با اشعار و غزل خسرو آشنایی داشته و تا حدی تحت تأثیر او بوده ‌است.

وی اظهار داشت: نورالدین عبدالرحمان جامی بیش از دیگر شاعران ایرانی، با امیرخسرو دهلوی و آثار او انس و الفت داشته بطوریكه همیشه آرزوی جامی آن بوده ‌است كه به پای او برسد.

در این همایش مقامات و اندیشمندانی از ایران ، آلمان ، تاجیكستان ، هندوستان ، پاكستان ، افغانستان و جمهوری آذربایجان حضور دارند.

این همایش كه تا روز جمعه در شهر دوشنبه برپاست به ابتكار پژوهشگاه زبان ، ادبیات ، شرق شناسی و میراث خطی فرهنگستان علوم تاجیكستان و پژوهشگاه بین المللی تحقیقات آسیای مركزی ' یونسكو' برگزار شده است.

ابوالحسن امیرخسرو دهلوی شاعر و عارف نامدار پارسی‌زبان هندوستان در سال 632 خورشیدی (651قمری) در پتیالی هند زاده شد و درسال 603 خورشیدی (725 قمری) در دهلی درگذشت.

مقبره دهلوی در مجموعه درگاه نظام‌الدین اولیاء در دهلی قرار دارد.

**ه.ص**1663 **2047**3404