سینمای ایران نیز همواره میزبان خانواده های سینمایی زیادی بوده كه می توان به نمونه های از آنها همچون خانواده ارجمندها، خانواده فرجادها، خانواده امیرسلیمانی ها و خانواده شریفی نیاها اشاره كرد.
در این فهرست می توان نام 'آتیلا پسیانی' بازیگر سینما، (و كارگردان) تئاتر و تلویزیون را اضافه كرد كه بواسطه حضور درخشان و موفق مادرش مرحومه 'جمیله شیخی' در عرصه هنرهای نمایشی، پله های ترقی را سپری كرد.
آتیلا پسیانی 10 اردیبهشت سال 1336 در تهران به دنیا آمد و پس از تحصیلات متوسطه، وارد دانشگاه هنرهای زیبا شد و در سال 1361 مدرك كارشناسی خود را دریافت كرد.
او بواسطه حضور مادر خود در عرصه تئاتر، خیلی زود سر از سن تئاتر درآورد، و در یازده سالگی نخستین نقش خود را ایفا كرد.
پس از پیروزی انقلاب و كم رونق شدن سالن های نمایش در ابتدای دهه 60، بازیگران جوان تئاتر مانند پسیانی به سینما روی آوردند.
'مرگ سفید' ساخته حسین زندباف اولین تجربه سینمایی پسیانی بود كه دو دهه بعد تعداد فیلم های خود را به عدد 60 رساند.
نقش اول 'طلسم' ساخته داریوش فرهنگ نردبان ترقی پسیانی در سینما به عنوان بازیگر بود كه به خوبی توسط مخاطبان اعم از عام و خاص دیده شد.
'كشتی آنجلیكا' به كارگردانی محمدبزرگ نیا كه از فیلم های پرخرج و آبرومند سینمای ایران به حساب می آید، نقشی نه چندان بلند اما تاثیرگذار را نصیب این بازیگر جوان و با استعداد كرد.
صحنه مرگ پسر ناخدا با بازی آتیلا پسیانی بسیار خوب از كار درآمده و مخاطب را تحت تاثیر قرار می دهد.
'دو فیلم با یك بلیط' و 'مسافران' از دیگر فیلم های مطرح كارنامه او هستند كه در اولی نقش یك دستیار كارگردان و در دومی نقش كوتاه افسر پلیس راهنمایی را بازی كرد و در كنار آن به نوعی بازیگردانی فیلم را هم برعهده داشته است.
در واقعه او را می توان نخستین بازیگردان سینمای ایران به حساب آورد كه این رشته را تا حدودی جا انداخت.
پسیانی به موازات كار در سینما حضوری پررنگ در تلویزیون داشته و در مجموعه هایی ایفای نقش كرد كه در زمان پخش خود بسیار پربیننده بودند.
'محله بهداشت' و 'محله بروبیا' ساخته مسعود رسام و بیژن بیرنگ شاخص ترین كار پسیانی در قاب كوچك تلویزیون بودند كه با توجه به فضای شاد آن در روزهای سخت جنگ تحمیلی به شدت مورد توجه مردم قرار گرفت.
چهره كودكانه پسیانی با چشمانی مردد میان خندیدن و گریستن، از آن دسته تصویرهایی است كه هیچگاه از خاطر كودكان آن سال ها نمی رود.
با آغاز دهه 70، پسیانی در تلویزیون بسیار پركارتر از گذشته شد و به موازات آن نیز فعالیت های سینمایی خود را نیز ادامه داد؛ البته نباید از حضور دوباره او در عرصه تئاتر به عنوان كارگردان و بازیگر غافل شد.
'آپارتمان' ساخته اصغر هاشمی یكی از پربیننده ترین مجموعه های دهه هفتادی سیماست كه بازیگران بسیاری را از جمله پسیانی را با خود داشت كه بخشی از موفقیت كار هم بدان بازمی گشت.
شمایل یك ضد قهرمان اصیل با رگه هایی از سیاهی كه گاه قهرمان فیلم را هم تحت تاثیر خود قرار می داد، كاملا برازنده آتیلا پسیانی است كه متاسفانه در سال های بعد از فرط تكرار به كلیشه ای ثابت مبدل شد.
'روز شیطان' ساخته بهروز افخمی نقش 'میشل گنج بخش' را برای او به ارمغان آورد كه به جرات یكی از بهترین ضد قهرمان های تاریخ سینمای ایران به حساب می آید.
یك آدمكش و خرابكار خونسرد كه برای اجرای نقشه محول شده، از هیچ كاری رویگردان نبوده و تا به آخر سر حرف خود باقی می ماند.
پسیانی زوایای پیدا و پنهان این شخصیت پیچیده را عالی از كار درآورده و در كنار 'علی دهكردی' در نقش قهرمان داستان، تقابلی تماشایی را خلق كرده اند.
'دو زن' ساخته تهمینه میلانی یكی از بهترین فیلم های زنانه سه دهه اخیر است كه عملا جای كار چندانی برای بازیگران مردش باقی نگذاشته است.
اما پسیانی در نقش شوهر شكاك قهرمان فیلم، در همان لحظات كوتاه حضور، فیلم را تحت تاثیر بازی خود قرار داده و یك بیمار مبتلا به شك را با تمامی ریزه كاری ها به نمایش گذاشته است.
كاری كه سه سال بعد در 'شام آخر' ساخته فریدون جیرانی انجام داد، با این تفاوت كه دیگر از آن ریزه كاری های زیرپوستی خبری نبود و شخصیت مورد نظر، فقط به هیاهو و جنجال و كنش های غلو شده بسنده می كند.
پسیانی در دو فیلم 'هیوا' و 'نسل سوخته' هر دو از ساخته های مرحوم رسول ملاقلی پور، ضد قهرمان های كم نظیری را خلق كرد كه تا مدتی از ذهن مخاطبان خارج نمی شود.
در اولی رزمنده سابقی است كه قصد ازدواج با همسر همرزم شهید خود را دارد و در دومی راننده تاكسی بدخلق و بیماری است كه اپیزودهای اول و دوم را به یكدیگر وصل كرده و نسبت به زنان آلرژی دارد.
در دهه 80 پسیانی همچنان پركار بود اما فیلم های وی به لحاظ كیفی چندان چنگی به دل نمی زند و تنها نقش كوتاه فوق العاده او در فیلم 'چه كسی امیر را كشت' به كارگردانی مهدی كرم پور از یاد نمی رود.
این اتفاق به شكلی دیگر در تلویزیون برای او رخ داد و نقش های او در مجموعه های تلویزیونی هم از كیفیت چندان بالایی برخوردار نبوده اند.
البته حساب دو مجموعه 'زیر تیغ' اثر محمدرضا هنرمند و 'راه بی پایان' ساخته همایون اسعدیان از آنها جداست.
بویژه 'زیر تیغ' و نقش كارگر ساده دل كارخانه كه دوست قدیمی او - اوس محمود - ناخواسته به قتلش می رساند؛ نقشی نسبتا كوتاه اما به شدت تاثیرگذار كه بدون حضور آتیلا پسیانی به كیفیت نمی رسید.
پسیانی در دهه 70 یكی از موفق ترین و پركارترین گروه های تئاتری را با مشاركت همسر خود فاطمه نقوی و فرزندان خود ستاره و خسرو پسیانی به راه انداخت كه نمایش های موفقی را روی صحنه بردند، كه از مهمترین آنها می توان به 'قهوه قجری'، 'كالیگولا' و 'ریچارد سوم' اشاره كرد كه مخاطبان جدی تئاتر را به سالن های نمایش كشاند.
وی كه این روزها دو فیلم 'پل چوبی' و 'تلفن همراه رییس جمهور' را در نوبت اكران دارد، در آستانه میانسالی به درجه ای از پختگی و كمال در كار رسیده كه می تواند نقش های فوق العاده ای را در این رده سنی ایفا كند، مشروط بر آنكه نقش هایی از این دست در سینما و تلویزیون برای او نوشته شود
فراهنگ (5) ** 9252م.ج ** 1071
تاریخ انتشار: ۹ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۱۲:۳۰
تهران - موروثي بودن هنر بازيگري در يك خانواده، همواره از سوژه هاي پر بحث اين رشته جذاب در سينما بوده است.