ظرفيت بالاي مراتع كويري بافق در پرورش شتر

' حمید عسكری باقر آبادی' روز شنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا افزود: از این تعداد 1600 نفر شتر به صورت داشتی در سطح مراتع شترداری نگهداری و مابقی در واحد های پروار بندی به روش سنتی، پرورش داده می شوند.

مدیر جهاد كشاورزی بافق با بیان اینكه سالانه افزون بر 74 تن گوشت شتر در این شهرستان تولید می شود، گفت: گوشت این حیوان مرغوب، با كیفیت و عاری از هرگونه آنتی بیوتیك و داروهای شیمیایی است.

وی بیشتر شتران این منطقه را از نژاد توده مركزی ایران یعنی كَله كوهی خواند و ادامه داد : گود گوار، حسن آباد، آریز، حاشیه رودخانه چای گور و رودخانه شور، صادق آباد لرد دیزه و كلوت سرخاب از مهمترین مناطق پرورش شتر در بافق هستند.

عسكری با اشاره به اینكه شتران این منطقه از نژاد قهوه ای تیره و گوشتی هستند، تصریح كرد: شیر این حیوان در شهرستان بافق به ندرت مورد استفاد قرار می گیرد لیكن گوشت این حیوان مخصوصا در فصل سرد سال مشتریان و مصرف كنندگان زیادی دارد.

وی اقدامات تخصصی برای پرورش شتر و استفاده از گوشت و كرك آن را ناچیز عنوان كرد و افزود: بازار مصرف گوشت این حیوان به خاطر مزاج گرمی كه دارد در زمستان افزایش می یابد و از كرك شتر نیز بومیان منطقه برای تهیه شال ، كلاه ، لباس گرم استفاده می كنند و اعتقاد دارند البسه بافته شده از كرك شتر برای دردهای مفصلی مفید است .

مدیر جهاد كشاورزی بافق تعداد واحدهای پرورش شتر در شهرستان بافق را 55 واحد سنتی اعلام كرد و گفت: این واحد ها جمعا با ظرفیت نگهداری بالغ بر 2500 نفر شتر فعال هستند.

وی همچنین بیشتر بیماری این حیوان را پوستیِ موسوم به گری و جَرَب كه در گویش محلی به آن آردكی می گویند خواند و خاطرنشان كرد: برای پیشگیری از این نوع بیماری ها واكسنی تهیه شده كه سالی یك نوبت تزریق می شود .

عسكری موضوع تخریب مراتع و كنترل پوشش گیاهی توسط این حیوان را نیز یادآور شد و گفت: با توجه به اینكه شتر از گیاهان مراتع شور از قبیل تاغ ، گز، اُشنا و غیره استفاده می كند، چَرای این حیوان باعث هرس درختچه های مرتعی و كود آن نیز سبب تقویت گیاهان می شود و از طرفی چون شتر در یكجا ساكن نیست و روزانه مسافت طولانی را برای دستیابی به علوفه طی می كند موجب تخریب مرتع نخواهد شد.

وی به طرح هایی كه برای رونق صنعت پرورش شتر و تامین مواد پروتئنی و كرك اجرا شد و یا در حال اجراست هم اشاره كرد و یادآور شد: با توجه به اینكه مركز تحقیقات شتر استان یزد در بافق مستقر است تاكنون سه طرح از قبیل رونق پرورش شتر شیری و نگهداری آن به صورت مزرعه ای ، تلاقی دادن شتر دوكوهانه با تك كوهان یعنی دورگه گیری برای افزایش كمی و كیفیی گوشت این حیوان همراه طرح جیره بندی فشرده و كمكی برای تغذیه بیشتر شترانِ مرتع پیشنهاد شده است كه در صورت تصویب در بافق اجرایی خواهد شد.

مدیر جهادكشاورزی بافق تغییر تیپ و ژنتیك، افزایش كمی و كیفی گوشت شتر و بالابردن راندمان جیره های غذایی این حیوان را از فعالیتهای موفق مركز تحقیقات شتر در این شهرستان عنوان كرد.

وی درباره اهمیت و نقش شتر در اقتصاد كشاورزی استان یزد و شهرستان بافق نیز گفت: از آنجایی كه بخش عظیمی از مراتع شهرستان بافق فقیر بوده و از طرفی آب چاها و چشمه های مالداری بسیار شور و نزدیك به تلخ است لذا پرورش بهترین نوع دام در این شهرستان ، شتر است.

عسكری به تفاوت های میان چرای دام های سبك و شتر در مراتع اشاره و تصریح كرد : شتر از مراتع فقیر و گرم و خشك كویری و آب و گیاه شور بخوبی استفاده می كند در حالی كه دام های سبك در چنین شرایط آب و هوایی قادر به چَرا در مراتع نبوده و صرفه اقتصادی هم ندارند .

دو شتردار هم در گفت و گو با خبرنگار ما نگهداری و پرورش این حیوان را بسیار كم خرج و پر منفعت و داری صرفه اقتصادی عنوان كردند .

'محمدرضا كریمی' گفت: بیش از 100 نفر شتر دارم كه تمام فصل سال در مرتع چَرا می كنند و هیچ خطری از ناحیه جانوران وحشی آنها را تهدید نمی كند.

وی تصریح كرد: شترانم در بیابان و مراتع با تغذیه از گونه های گیاهی منطقه كویر فربه می شوند و فروش آنها در همان مرتع انجام و برای ذبح به كشتارگاه حمل می شوند.

كریمی با بیان اینكه این حیوان در مرتع زاد و ولد می كند، افزود: هر از گاهی كه به شتران خود سر می زنم شاهد تولد چند هاشی (بچه شتر) هستم كه كنار مادرش در حال چرا و بزرگ شدن است .

شتردار دیگر بافقی نیز گفت : با داشتن 55 نفر شتر در كنار مختصر كار كشاورزی امرار معاش می كنم و درآمدم نسبتا خوب است چون شتر بدون هیچگونه هزینه ای، درمرتع ضمن تولیدمثل، پروار و آماده ذبح می شود.

'رمضان خالقدای' تصریح كرد: شتر تنها حیوان اهلی است كه می تواند در برابر جانوران درنده ازخود دفاع كند و تا كنون تلفاتی در این زمینه نداشتیم.

وی مقاومت این حیوان را در مقابل گرسنگی و تشنگی مهم دانست و افزود: به لحاظ ذخیره سازی آب و غذا در كوهان خود چند روز می تواند به زندگی خود ادامه دهد تا به آب و گیاه برسد.

این شتردار همچنین به استفاده از این حیوان در حمل و نقل بار و مسافر در نیم قرن گذشته و قبل از آن اشاره كرد و گفت: همزمان با توسعه شهرنشینی و ایجاد زیرساخت های جدید در صنعت حمل و نقل و با افزایش مصرف سوخت های فسیلی تا حدودی از نقش شتر در زندگی انسان های حاشیه كویر كاسته شده است.

خالقدادی خاطرنشان كرد: هم اینك به غیر از استفاده از گوشت و كرك شتر ، تنها در مسابقات ، تعزیه اباعبدا...الحسین (ع) و تهیه فیلم های تاریخی، از این حیوان استفاده مقطعی می شود. ك4

7543/1968