تهران-رييس كلينيك سلامت مادر، جنين و نوزاد پژوهشگاه ابن سينا گفت: با تشخيص به موقع به طريق سونوگرافي هاي دوره اي مي توان از بروز بسياري از ناهنجاري ها و بيماري هاي دوران جنيني پيشگيري و هزينه هاي درمان بعدي بيماران احتمالي را حذف كرد.

دكتر 'سعیدرضا غفاری' روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت: لازم است زوج هایی كه در مورد تولد نوزاد ناهنجار نگران اند مانند زوج هایی كه سابقه ازدواج فامیلی یا سابقه حاملگی های قبلی با جنین ناهنجار داشته اند، همچنین زنانی كه حاملگی های پرخطر دارند مانند زنانی كه بعد از چند بار سقط باردار شده اند یا چندین نوبت عدم موفقیت در روش های كمك باروری داشته اند و اكنون باردار شده اند، مراقبت های تخصصی زنان و زایمان و سونوگرافی های دوره ای را انجام دهند.

وی افزود: به منظور انجام مراقبت های تخصصی یك حاملگی سالم و بدون مشكل ناشی از باروری طبیعی یا استفاده از روش های كمك باروری نیز نیاز به انجام سونوگرافی های مخصوص است.

غفاری گفت: به طوركلی مادران باردار در سه دوره بارداری (سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری) به منظور انجام مراقبت ها و ارزیابی های مربوط به هر دوره باید سونوگرافی های لازم را انجام دهند.

وی ادامه داد: تشخیص و درمان مشكلات احتمالی در این سه دوره زمانی از بارداری از طریق روش های سونوگرافی داپلر، بیوفیزیكال پروفایل، آمنیوسنتز (نمونه گیری از مایع آمنیوتیك)، CVS (نمونه گیری از جفت) و كوردوسنتز (نمونه گیری از خون بند ناف) انجام می شود و با استفاده از این روش‌ها، جنین مورد ارزیابی قرار می گیرد.



** سونوگرافی در سه ماهه اول بارداری

عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا در این باره توضیح داد: سونوگرافی در سه ماهه اول بین هفته های 12 تا 14 بارداری انجام می شود و با این روش می توان تصویر كلی جنین، حركات جنین، ضربان قلب و گاه، ناهنجاری های احتمالی جنین را مشاهده كرد.

غفاری گفت: همچنین با استفاده از سونوگرافی و اندازه گیری مایع آمنیوتیك در پشت گردن جنین (NT) در این دوره از بارداری می توان احتمال داشتن سندرم داون (منگولیسم) را در جنین ها بررسی كرد.



** سونوگرافی در سه ماهه دوم بارداری

متخصص ژنتیك پزشكی با بیان اینكه سونوگرافی در سه ماهه دوم بین هفته های 18 تا 22 بارداری انجام می شود، افزود: با این سونوگرافی بسیاری از اجزای بدن جنین و میزان مایع دور جنین بررسی می شود بنابراین انجام این سونوگرافی برای تمام مادران باردار ضروری است.



** سونوگرافی در سه ماهه سوم بارداری

غفاری گفت: با سونوگرافی در سه ماهه سوم و اندازه گیری سر، شكم و استخوان ران، وزن جنین تخمین زده می شود و به این ترتیب می توان جنین هایی راكه به علل مختلف رشد ناكافی در رحم دارند، شناسایی كرد.

وی افزود: بیوفیزیكال پروفایل روش تشخیصی دیگری است كه در سه ماهه سوم، برای بررسی دقیق تر جنین به كار می رود؛ در این روش با سونوگرافی، حركات جنین بررسی و میزان مایع دور جنین اندازه‌گیری می شود.

عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا در مورد روش های نمونه گیری و تشخیص ناهنجاری های جنین، توضیح داد: هنگامی كه در روش های غربالگری افزایش خطر گزارش شود، بررسی بر روی نمونه های جنین از طریق آمنیوسنتز یا CVS انجام می گیرد.

غفاری گفت: با انجام آزمایش آمنیوسنتز كه گرفتن مقداری از مایع دور جنین توسط یك سوزن بسیار نازك از راه شكم مادر است، می توان سلول های جنین را كشت داد و كروموزوم های آن را بررسی كرد.

وی زمان انجام CVS را از حدود هفته دهم بارداری به بعد و آمنیوسنتز را حدود هفته 15 بارداری عنوان كرد و افزود: آمنیوسنتز مانند انجام یك آزمایش خون معمولی است، بیش از چند دقیقه طول نمی كشد و احتیاج به بستری شدن ندارد. اما در هر حال والدین باید قبل از انجام آن مورد مشاوره قرار گیرند.



** چندقلوزایی

متخصص ژنتیك پزشكی در مورد چندقلوزایی ناشی از استفاده از روش های كمك باروری گفت: به دنبال استفاده از روش های پیشرفته كمك باروری احتمال بروز بارداری چند قلویی 3 درصد بیش از میزان بروز این نوع بارداری در حاملگی به صورت طبیعی است.

غفاری افزود: به منظور حفظ و ارتقای سلامت مادر و كودك و پیشگیری از بروز خطرها و عوارض حاصل از بارداری های چندقلویی ازجمله زایمان زودرس، تاخیر رشد داخل رحمی، اتساع بیش از حد رحم، آنمی شدید، پره اكلامپسی، ترومبوفلبیت لگنی و تولد نوزادان با وزن پایین، لگنی و تولد نوزادان با وزن پایین، مراقبت های دقیق زیرنظر متخصصین زنان توصیه می شود.

علمی(4)1834**1599