سيد محمد حسين بهجت تبريزي متخلص به شهريار، در سال 1285 هجري شمسي در روستاي زيباي «خوشكناب» در خانواده اي متدين و اهل فضل در آذربايجان متولد شد.
27 شهريور ماه روز بزرگداشت شاعر بي همتا سيد محمد حسين شهريار و روز شعر و ادبيات فارسي نامگذاري شده است.
شهريار را بايد شاعري سكني گزيده در قلوب مردم ايران بخصوص آذربايجاني ها دانست كه با گذشت زمان هر چه بيشتر در دلها نفوذ مي كند.
شهريار با سروده هاي زيباي آذري و فارسي توانسته است پل ارتباطي شعر را در ميان همه آحاد جامعه ترويج دهد و بخصوص بين فارسي زبانان و آذري ها بيان مشترك شعر را به وجود آورد.
شهريار دوران كودكي را در ميان روستاييان صميمي و كنار كوه 'حيدربابا' گذراند و خاطرات زيباي روستا و مردم مهربان را به ذهن خود سپرد.
پدر شهريار حاجي مير آقاي خوشكنابي از وكلا و خوشنويسان تواناي عصر خويش بود.
شهريار، در اوايل شاعري با عنوان (بهجت) تخلص مي‌كرد، ولي بعد از مدتي به فال حافظ تخلص پيدا كرد كه دو بيت زير شاهد از ديوان حافظ آمد و خواجه تخلص خود را (شهريار) تعيين كرد.
كه چرخ سكه دولت به نام شهرياران زد روم به شهر خود و شهريار خود باشم.
شهريار برخلاف ديگر شعرا، نخستين شعر خود را در كودكي و سن چهار سالگي به زبان تركي (آذري) سرود.
طبع تواناي شهريار در ميانسالي باعث خلق اثر بديع 'حيدر بابايه سلام' به زبان مادريش (تركي) شد.
مهم‌ترين اثر شهريار منظومه حيدربابايه سلام (سلام به حيدربابا) است كه از شاهكارهاي ادبيات تركي آذربايجاني به شمار مي‌رود و شاعر در آن از اصالت و زيبايي‌هاي روستا ياد كرده است.
اين منظومه نخستين شعري است كه وي به زبان مادري خود سروده و در سرودن اين منظومه از ادبيات ملي آذربايجان الهام گرفته است.
اين مجموعه در ميان اشعار مدرن قرار گرفته و به بيش از 80 زبان زنده دنيا ترجمه شده است.
منظومه حيدربابا تجلي شور و خروش جوشيده از عشق شهريار به مردم آذربايجان است و از جمله بهترين آثار ادبي در زبان تركي آذري كه در اكثر دانشگاههاي جهان از جمله دانشگاه كلمبيا در ايالات متحده‌آمريكا مورد بحث رساله دكترا قرار گرفته و برخي از موسيقي دانان همانند 'هاژاك' آهنگساز معروف ارمنستان، آهنگ جالبي براي آن تنظيم كرده است.
'حـيـدر بابا' نـه فقط در روستاهاي آذربايجان، بلكه به قـفـقاز، تركـيه و جـمهـوري آذربايجان نيز راه يافته و چـنـدين بار چاپ شده است.
شهريار در سرودن انواع گونه‌هاي شعر فارسي مانند قصيده، مثنوي، غزل، قطعه، رباعي و شعر نيمايي نيز تبحرخاصي داشت.
از غزل‌هاي معروف او مي‌توان به «علي اي هماي رحمت» و «آمدي جانم به قربانت» اشاره كرد. شهريار نسبت به پيشواي امامان حضرت علي بن ابيطالب(ع) ارادتي ويژه و همچنين علاقه بسياري نسبت به اشعار حافظ داشت.
* اشعار ولايي سروده شده شهريار
عمق تعلقات ديني و توجهات مذهبي خانواده و نيز شخص استاد شهريار بحدي است كه عشق به ائمه اطهار (ع) در بسياري از اشعارش به طور كامل هويداست.
اشعار شهريار در ستايش امام اول شيعيان، جهان سرآمد سلسله مداحان اهل بيت عصمت و طهارت(ع) است.
علي اي هماي رحمت توچه آيتي خدارا كه به ما سوا فكندي همه سايه هما را
دل اگرخداشناسي همه در رخ علي بين به علي شناختم من به خدا قسم خدا را
برو اي گداي مسكين در خانه علي زن كه نگين پادشاهي دهد از كرم گدا را ...
شهريار جانسوزترين اشعار خود را تقديم حضرت سيد الشهداء عليه‌السلام و حماسه ابدي او كرده است:
شيعيان ديگر هواي نينوا دارد حسين روي دل با كاروان كربلا دارد حسين
شهريار روح بسيار حساسي داشت و سنگ صبور غم هاي انسان وهمچنين اشعار شهريار تجلي دردهاي بشري است.
شهريار شاعر سه زبانه (تركي آذربايجاني، فارسي و عربي) وبه همه زبانها و ملتها احترام مي گذارد و در اشعار او بر خلاف برخي از شعراي قومگرا نه فقط توهيني به هيچ يك از ملل نكرده، بلكه در اشعارش كوشيده است تا با هر نحو ممكن سبب انس زبانهاي مختلف را فراهم كند.
محمد جواد آخوندي از شعراي دماوندي در باره شهريار گفت: شهريار به سبب بيان موضوعات متنوع و در و مشكلات مردم در بين اقشار مختلف جامعه جايگاه ويژه اي دارد.
وي افزود: واژه هاي بكار برده شده در اشعار اين شاعر بسيار زيبا ، صادق، پرمعنا، لطيف و عرفاني است و به همين دليل در ميان مردم محبوبيت روزافزوني دارد.
'حسين ناصري' مسوول دفتر انجمن شعر و ادب شهرستان دماوند نيز در باره شهريار معتقد است: شهريار شاعري مردمي است كه از عمق دلهاي مردم اشعارش را مي سرايد و به همين سبب است كه در دل مردم جا دارد زيرا سخني كه از دل برآيد لاجرم بر دل نشيند.
وي شهريار را شاهكار همه قرون توصيف كرد كه مردم هر روز با گذشت زمان بر محبوبيت و بيان بي همتاي وي هر چه بيشتر پي مي برند.
استاد شهريار سرانجام پس از 83 سال زندگي شاعرانه پربار در 27 شهريور ماه 1367 خورشيـدي در بـيـمارستان مهـر تهـران بدرود حيات گـفت و بـنا به وصيـتـش در زادگـاه خود در مقـبرةالشعـرا سرخاب تـبـريـز با شركت قاطبه مـلت و احـترام كم نظير به خاك سپـرده شد و اين روز روز شعر و ادب فارسي نام گرفت و چه نيك فرمود:
براي ما شعـرا نـيـست مـردني در كـار كـه شعـرا را ابـديـت نوشـته اند شعـار
يادش براي هميشه گرامي باد
تهرام/8128/1457/591
تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۲:۱۷
دماوند - تهران بزرگ - سيد محمد حسين بهجت تبريزي(شهريار) شاعر چيره دست و عارف نامي ايراني بود كه در اشعارش روح حساس و تخيل پويا موج مي زند و بايد او را شاعري براي همه اعصار دانست.