تهران-هنرمجسمه سازی در سال های اخیر با تحولات بسیاری در فرم،شیوه ساخت و مفهوم روبرو شده است،یكی از تحولات آن را می توان در ایران و در پایه گذاری شیوه ساخت مجسمه به روش معكوس توسط پرویز تناولی دانست.

با گرایش به ساخت فیگور در مجسمه‌ سازی ،رفته رفته قرن بیستم زمانی برای گذر از مدرن به پسا مدرن شد كه به دنبال آن ما شاهد تحول مولفه‌ های‌ زیبایی ‌شناختی از ابتدا تا انتهای قرن بیستم بودیم.

سمت و سوی عمده این تحولات، این دهه را به عنوان گذار قطعی نگرش از جریان‌ های ساخت‌ گرای مدرن به جریان بعد از مدرنیته، چه به عنوان كنكاش‌ های هنر آوانگارد و چه به عنوان هنر مردمی مطرح می ‌كند.

شیوه ‌های رایج در قرن بیست و یكم بیشتر به اندیشه و احساس آزادانه و سوای از قیود و وابستگی‌ های سبكی گرایش پیدا كرد.

در دهه اخیر هنر مجمسه سازی مثل سایررشته های هنری با تحولات و تغییرات بسیاری روبرو شده است.

یكی از راه های جدید در ساخت مجسمه شیوه معكوس (ریخته گری معكوس) است كه از روش های ابداعی استاد «پرویز تناولی» هنرمند برجسته مجسمه ساز است.این اصطلاح درمقابل مجسمه سازی «مستقیم» (روش معمول) به كار می رود.

این روش نه تنها شیوه جدید كار بلكه دیدگاه نوینی در هنر مجسمه سازی است كه امروزه هنرمندان جوان بسیاری كه تعدادی از آنها شاگردان تناولی بوده اند،رواج پیدا كرده است.

در واقع آثار این هنرمندان جوان با همه تنوعی كه در رویكردشان نسبت به ساختار فرم و ادراك حجمی دیده می شود، در به كار گیری یك تكنیك واحد مشترك هستند.در این روش ابداعی، اثر هنری در اصل در همان مرحله قالب گیری ساخته شده و بنابراین محصول نهایی ضمن آنكه با سرعت به مراتب بیشتری پدیدار می شود، حاصل فرآیند ذهنی پیچیده تری است كه لذت و هیجان آفرینش هنری را مضاعف می سازد.

درشیوه معكوس،ابتدا قالب مجسمه (فضای منفی اطراف مجسمه) ساخته می‌شود. دلیل نام گذاری این روش هم بر همین اساس است.دراین روش بر خلاف ساخت مجسمه به روش ‌های معمول، به نبودهای مجسمه (فضاهای منفی) هم فكر می شود و اینكه چه نداشته هایی، داشته‌ های ارزشمند هنرمند را تشكیل می دهد.

در واقع مجسمه معكوس، مجسمه ‌ای یكپارچه است و در طول ساخت قالب از تعامل ابزار و ماسه بر دل قالب و بر سطح مجسمه نگاه و باور هنرمند به یادگار می نشیند.این یادگار بافتی است كه در هیچ روش دیگری نمی‌ توان به آن دست یافت.

چندین نفر از شاگردان تناولی شامل مونا پاد، فرزانه حسینی، لیلا خرازی پاكدل، مینا سرلك، نسترن صفایی،علی موسوی‌ زاده و ...پس از گذارندن تعالیم استاد تناولی در سال 85 گروهی را با عنوان «معكوس» تشكیل دادند كه نام گروه بر گرفته از تكنیك منحصر به فرد این هنرمند پیشكسوت است.

این گروه چندین نمایشگاه جمعی از كارهایشان با متریال ها و موضوعات مختلف برگزار كرده اند.آنها فیگور انسان ،اعضای بدن، پرنده و ماهی و آثار آبستره دیگر را به شیوه معكوس خلق و به معرض نمایش گذاشته اند.

«مونا پاد» از شاگردان تناولی مهرماه سال جاری نیز نمایشگاهی انفرادی از مجسمه های خود با عنوان «وجود و ناوجود»در گالری اعتماد برگزار كرد كه به همین شیوه ابداعی تولید شده بودند.

فراهنگ**9173** 1418