به گزارش ايرنا، چلنگري آهنگري سبك و محلي مي باشد كه در آن اشياء سبك‌وزني مانند ميخ طويله، ميخ سركج، نيم ذرع بزازي، انبر و سيخ و سه‌پايه‌ي آهني، زنجير و سيخانك، قلم، سنبه، منقل آهني، چفت و ريزه، تمليك، اسكنه، مقار، درفش، جوالدوز مي‌ساختند.
براي انجام كار چلنگر ي فلز بريده شده يا قطع شده به شكل مورد نظر را در كوره نهاده تا داغ و كمي نرم شود سپس تكه آهن را با انبر گرفته و با چكش روي آن مي كوبند تا شكل افزار مورد نظر را بگيرد .
در صورت لزوم بارها تكه ي فلز را در كوره مي نهند تا دوباره نرم شده و روي آن مي كوبند تا بالاخره به شكل مورد نظر و دلخواه در آيد .
براي محكم تر شدن قطعه فلز آن را در حالي كه داغ است در آب مي نهند و به اصطلاح آن را آبديده مي كنند.
در گذشته چلنگرها با استفاده از كوره و كربن و نيتروژن، انواع آهن آلاتي كه از مقاومت كمتري برخوردار بودند مقاوم مي كردند و از آنها ابزارهاي مورد نياز مردم نظير داس ، قپان ، چكش ، قندچين ، انبرنانوايي ، كلنگ ، تيشه و تبر مي ساختند.
چلنگري يا به اصطلاح علمي،متولوژي سطح در گذشته يكي از شغل هاي پررونق در شهر تاريخي ميبد بوده هر چند اين هنر در پيچ وتاب،تكنولوژي امروزي از رونق افتاده اما هنوز بخش مهمي از جامعه براي رفع نيازهاي خود سراغ چلينگرها را مي گيرند.
به سراغ حاج حسن كه يكي از چلنگرهاي خوشنام ميبدي است رفتيم كه وي به خاطر بي توجهي به چلنگران گله مند است و مي گويد:اكثر چلنگرها يا به علت كهولت سن چلنگري نمي كنند و يا از دنيا رفته اند و ديگر كسي به دنبال اين هنر صنعت تاريخي نيست .
اين روزها هر چند حاج حسن در ميدان رقابت چلنگري خود نمايي مي كند و بازار چلنگريش داغ داغه اما به علت تنهايي پاسخگوي مشتريان فراواني كه به او مراجعه مي كنند نيست .
جهت احياي اين هنر صنعت به سراغ رئيس ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري شهرستان رفتيم تا با راههاي احياء اين هنرصنعت و آموزش آن به نسل جوان ، شايد بتوان چلنگري را در محلات با رنگ و لعاب امروزي به يك صنعت پاك تبديل و از آن بهره برد .
مهدي جماليان در گفتگو با خبرنگار ايرنا در خصوص وضعيت اين هنر صنعت در ميبد گفت: چلنگري جزء رشته هاي صنايع دستي است و از رشته هايي است كه جهت بيمه،ارائه تسهيلات وصدور كارت و كليه حمايتهاي ميراث فرهنگي در الويت هستند.
رئيس ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري شهرستان ميبد گفت:در قديم چلنگري در ميبد رونق زيادي داشته است هم اكنون فقط در دومحله محمودآباد و مهرجرد دو كارگاه چلنگري وجود دارد كه به علت سختي اين شغل توسط افراد قديمي اداره مي شود.
وي افزود:هنرمندان انگشت شماري در حال حاضر در شهرستان ميبد مشغول به فعاليت در اين حرفه مي باشند كه به علت كهولت سن وضعيت چلنگري در ميبد كمرنگ و به علت عدم گرايش جوانان اين حرفه رو به فراموشي است.
وي تصريح كرد:شرايط اجتماعي و فرصتهاي شغلي جوانان در ميبد باعث شده جوانان كمتر به سراغ اين شغل هدايت شوند .
جماليان در خصوص اقدامات انجام شده براي چلنگران ميبدي از سوي ميراث فرهنگي گفت: تا كنون هنر مند چلنگري در ميبد به ما مراجعه نكرده است تا براي اين حرفه در ميبد كاري انجام شود.
وي افزود:افرادي كه در اين حوزه فعاليت مي كنند با مراجعه به ميراث مي توانند در حوزه صنايع دستي ميراث قرار گرفته تا ازآنان حمايت شود.
حال با توجه به اينكه افرادي كه در اين رشته فعاليت مي كنند مسن هستند و اطلاعي در خصوص مراجعه به ميراث ندارند تا از حمايتهاي كافي برخوردار شوند رئيس ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري ميبد قول داد ظرف چند هفته آينده به سراغ چلنگرهاي ميبدي برود آنان را در حوزه صنايع دستي و زير چتر حمايت ميراث قرار دهد.ك/4
1968
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۳۹۲ - ۰۸:۳۸
يزد-چلنگري ميبد هنري ارزشمند كه در گذشته يكي ازشغل هاي پر رونق در شهر تاريخي ميبد بوده كه هم اكنون مورد بي مهري قرار گرفته است.