كالینینگراد، آوردگاه موشكی روسیه و غرب

به گزارش ایرنا با وجود اینكه تهدیدهای موشكی روسیه و غرب علیه هم دیگر پیشینه ای 70 ساله دارد و ریشه های آن به دوران جنگ سرد میان بلوك شرق و غرب باز می گردد، اما بن بست مذاكرات مسكو و ناتو بر سر استقرار سپر دفاع موشكی آمریكا در قاره سبز در یك سال اخیر مناقشه موشكی دو طرف را وارد مرحله تازه ای كرده است.

كارشناسان مسایل نظامی در تبیین اهمیت استقرار موشك های بالستیك اسكندر می گویند كه این سامانه به دو عدد موشك كوتاه برد مجهز است كه هركدام می تواند به طرف هدف مجزا شلیك شود. حداقل برد موشك های این سیستم كه قادر است به دلیل اصلاح پذیر بودن مسیر موشك در حین پرواز اهداف متحرك را مورد حمله قرار دهد، 50 كیلومتر و حداكثر برد آن 400 كیلومتر می‌باشد.

بنابر ادعای مقام های نظامی روسیه، موشك اسكندر هیچ دفاع قابل توجهی در میان تسلیحات غربی ندارد و شكار آن تقریبا غیرممكن است. ظاهرا در جنگ 2008 روسیه از این موشك علیه اهدافی در خاك گرجستان استفاده شده و گفته می شود كه در یك مورد، اصابت یكی از این موشك ها باعث نابودی 28 تانك ارتش گرجستان در یك مكان شده است.

بعد جدید رقابت موشكی روسیه و غرب اواخر سال 2012 و به دنبال اعلام رسمی شكست مذاكرات دو طرف درباره اجرای طرح آمریكایی جهان شمول 'استقرار سپر دفاع موشكی' در مجاورت مرزهای غربی روسیه و در پهنه كشورهای بلوك شرق سابق آغاز شد.

به دنبال این اتفاق كه بازتاب گسترده ای در محافل نظامی- سیاسی و رسانه های خبری جهان داشت، دیمیتری مدودیف رییس جمهوری وقت روسیه در سفری غافلگیركننده و اعلام نشده به منطقه برونگان كالینینگراد این كشور در مرز لهستان، ایستگاه ردیابی پیشرفته ای را افتتاح كرد كه برد آن به شش هزار كیلومتر می رسد.

مدودیف رییس جمهوری وقت روسیه همان زمان تهدید كرد كه كشورش در صورت خودداری آمریكا و متحدان اروپایی اش از متوقف كردن استقرار اجزای سپر دفاع موشكی در خاك كشورهای رومانی، لهستان و چك، موشك های تاكتیكی اسكندر را در كالنینگراد مستقر خواهد كرد.

حال روزنامه بیلد آلمان با استناد به تصاویر ماهواره ای گرفته شده و به نقل از منابع آگاه در نهادهای تصمیم گیری اتحادیه اروپا اعلام كرده كه روسیه گردان های متعددی از موشك های تاكتیكی اسكندر را در منطقه راهبردی كالنینگراد مستقر كرده است.

كالینینگراد نام استانی از استان های روسیه با حدود 940 هزار نفر جمعیت است كه از بقیه خاك روسیه جدا بوده و توسط لیتوانی و لهستان و دریای بالتیك محاصره شده است. مركز این استان به نام كالینینگراد شهری است كه پیشتر كونیگسبرگ (به معنی شاهكوه) نام داشت و مركز استان آلمانی پروس شرقی بود.

در هر حال افشای خبر استقرار موشك های تاكتیكی اسكندر با توانمندی بالای نابود كردن اهداف هوایی و زمینی حساسیت و نگرانی اعضای ناتو به ویژه كشورهای مجاور كالینینگراد را برانگیخته است و آنان اعلام كرده اند كه این اقدام مسكو در تضاد با حسن همجواری و قوانین و مقررات بین المللی است.

روزنامه مترو چاپ مسكو روز دوشنبه نوشت كه روسیه حداقل10 فروند موشك تاكتیكی اسكندر در منطقه برونگان كالینینگراد هم مرز با لهستان مستقر كرده است.

بر پایه گزارش این روزنامه، موشك های مستقر شده می توانند اهداف مختلف در لهستان و آلمان را هدف قرار دهند.

رادیو دولتی صدای روسیه نیز با اشاره به اخبار رسانه های خبری مبنی بر استقرار موشك های اسكندر در منطقه كالینینگراد روسیه اعلام كرد: به احتمال زیاد سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در جریان سفر خود به بروكسل كه امروز انجام می گیرد، باید به پرسش های مربوط به استقرار موشك های تاكتیكی اسكندر در كالینینگراد پاسخ دهد.

در این بین آنچه اهمیت استقرار موشك های اسكندر در منطقه كالینینگراد روسیه را دو چندان كرده است، توانمندی آنها در هدف قرار دادن سامانه های پدافند موشكی و پدافند هوایی است و همین امر نیز نگرانی جدی ناتو به ویژه واشنگتن را از تضعیف سپر دفاع موشكی در حال استقرار دامن زده است.

كارشناسان مسایل نظامی می گویند كه با استقرار گردان های موشكی اسكندر در كالینینگراد، كاركرد سپر دفاع موشكی آمریكا برای تضعیف توانمندی های بازدارنده نیروهای هسته ای راهبردی روسیه مختل می شود و غرب دیگر به راحتی نخواهد توانست نگاه بالا به پایین به پتانسیل های موشكی هسته ای روس ها داشته باشد.

اهمیت افشای خبر استقرار موشك های اسكندر در منطقه برونگان روسیه به حدی بود كه رسانه های خبری این كشور اعلام كردند بدون شك مذاكره در این باره یكی از محورهای اصلی سفر لاوروف وزیر امور خارجه روس ها به بروكسل برای دیدار با همتایان اروپایی اش خواهد بود.

هر چند خبرگزاری دولتی ایتارتاس امروز به نقل از لاوروف خبر داد كه دیپلمات كهنه كار روس در این باره با وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا مذاكره ای نداشته است، اما اظهارات مقام های ارشد جمهوری های شوروی سابق در شرق اروپا عمق حساسیت آنها به استقرار موشك های اسكندر و اهمیت این رویداد در موضوع تلاش مسكو برای حفظ موازنه موشكی در قاره سبز را تداعی می كند.

در این راستا اورماس رینسال وزیر دفاع استونی با اعلام اینكه استقرار موشك های اسكندر و افزایش توانمندی نظامی روسیه در منطقه بالتیك نگران كننده است، اظهار داشت: استقرار موشك های اسكندر در كالینینگراد موضوع تازه ای نیست و در رزمایش ماه سپتامبر گذشته در غرب روسیه، در نزدیكی مرزهای استونی موشك هایی از نوع اسكندر پرتاب شد.

رینسال با بیان این كه افزایش توانمندی روسیه در منطقه ما نگران كننده است، افزود: در رزمایش 'زاپاد2013' روسیه در ماه سپتامبر گذشته نیز بیش از 100 هزار نیرو شركت داشتند.

استقرار موشك های اسكندر در منطقه برونگان روسیه به عنوان واكنشی به خودداری آمریكا از متوقف كردن طرح استقرار سپر دفاع موشكی خود در شرق و مركز اروپا، نگرانی لتونی دیگر جمهوری كوچك حوزه بالتیك را نیز برانگیخت و آتریكس پابریكس وزیر دفاع این كشور اعلام كرد كه این اتفاق یك علامت هشدار دهنده است كه امنیت منطقه را تضعیف می كند.

ژوزاس اولكاس وزیر دفاع استونی نیز با ابراز نگرانی نسبت به اقدام روسیه در استقرار موشك های تاكتیكی اسكندر در كالینینگراد از مشاوره با ناتو در این باره خبر داد و از این اتفاق به عنوان نشانه نظامی شدن هر چه بیشتر غرب روسیه و تغییر وضعیت نام برد.

هر چند وزرای دفاع هر سه جمهوری حوزه بالتیك از اقدامات متقابل احتمالی ناتو نسبت به استقرار موشك های اسكندر توسط روسیه در مجاورت مرزهای خود خبر دادند، اما با توجه به اتكای اعضای اروپایی ناتو به طرح آمریكایی سپر دفاع موشكی در مقابله با تهدیدهای موشكی روسیه انتظار نمی رود كه ناتو بتواند گام مشخصی در این خصوص بردارد.

اظهارات وزرای دفاع جمهوری های بالتیك به عنوان اعضای ناتو واكنش مسوولان ارشد نظامی روس را به دنبال داشت و ژنرال ایگور كوناشنكوف رییس روابط عمومی وزارت دفاع روسیه به خبرنگاران گفت: مجموعه های موشكی اسكندر در محدوده نظامی غرب روسیه مستقر شده است.

وی با بیان این كه یك لشكر موشكی اسكندر در منطقه برونگان كالینینگراد روسیه مستقر شده است، افزود: استقرار این مجموعه های موشكی در غرب روسیه هیچ گونه مغایرتی با توافقنامه های بین المللی ندارد.

در نهایت می توان گفت كه منطقه برونگان كالینینگراد روسیه كه نماد وسعت سرزمینی و قدرت نظامی روس ها در تقابل با اروپا در سال های پس از جنگ دوم جهانی بوده است، این روزها به آوردگاه موشكی میان مسكو و ناتو به سركردگی آمریكا تبدیل شده و تنش در روابط شیشه ای روس ها با غربی ها را وارد مرحله تازه ای كرده است.

اروپام/518** 1337