به رشد و تكثير بي رويه و خارج از كنترل تعدادي از سلول هاي بدن سرطان گفته مي شود ، علت اين بيماري ناشناخته است اما عواملي از جمله رژيم غذايي و تغذيه ، كمبود فعاليت فيزيكي ، استرس شغلي ، سيگار ، الكل ، عفونت ، نور آفتاب ، ژنتيك و چاقي موجب افزايش احتمال ابتلا به سرطان مي شود .
در رابطه با عوامل موثر بر ايجاد سرطان مي توان گفت كه يك سري از اين عوامل شامل جنس ، سن و ژنتيك قابل تغيير نيستند اما عوامل ديگر موثر بر ايجاد سرطان شامل مصرف توتون و تنباكو ، رژيم غذايي ، الكل ، عفونت ، هپاتيت B و استرس شغلي قابل تغييرند .
به گفته پزشكان ، 90 درصد سرطان ريه ناشي از مصرف توتون و تنباكو است ، همچنين مصرف اين مواد در ايجاد سرطان هاي حنجره ، حلق ، مري ، مثانه ، پانكراس ، كليه و دهانه رحم نيز تاثير دارد .
پزشكان مي گويند : مطالعات نشان مي دهد بيش از 20 نوع سرطان به نوعي با مصرف سيگار ارتباط دارد كه سرطان ريه ، حجنجره ، مري ، مثانه ، كليه، دهان ، حلق ، لوزالمعده ، معده ، خون ، دهانه رحم ، روده و كبد از جمله اين سرطان ها است .
'از دخانيات پرهيز كنيد، اگر سيگار نمي كشيد هرگز نكشيد، اگر مي كشيد همين امروز ترك كنيد موثرترين توصيه ها براي پيشگيري از سرطان از سوي پزشكان است .'
به گفته آنان ، 30 درصد سرطان نيز به رژيم غذايي مربوط است ، غذاهاي پر چرب موجب افزايش ابتلا به سرطان روده بزرگ و پستان ، غذاهاي دودي و نمك سود شده ، ترشيجات و غذاهاي كنسروي حاوي مواد نگهدارنده نيتراتي موجب افزايش سرطان مري ، معده و حلق مي شود .
به گفته پزشكان و كارشناسان مبارزه با بيماري ها ، الكل موحب افزايش سرطان دهان ، حلق ، مري و كبد ، عفونت و هپاتيت B باعث افزايش سرطان كبد مي شود .
اجتناب از سيگار كشيدن ، جلوگيري از چاقي ، فعاليت بدني روزانه ، مصرف زياد ميوه و سبزيجات ، عدم مصرف الكل و واكسيناسيون عليه هپاتيت B توصيه هاي پزشكان در رابطه با كاهش خطر ابتلا به انواع سرطان ها است .
در اين رابطه مدير گروه پيشگيري و مبارزه با بيماري هاي مركز بهداشت استان گيلان گفت : در زمان حاضر سرطان در كشورهاي پيشرفته دومين و در كشورهاي جهان سوم سومين علت مرگ و مير است .
دكتر 'سيد محمود رضواني' در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود : سرطان پوست ، پستان ، معده ، ريه، روده بزرگ ، دهانه رحم ، مري ، پروستات ، دهان ، حلق و كبد از شايع ترين سرطان ها هستند .
وي اظهار كرد : توده غير طبيعي در سينه يا هر قسمت بدن ، خال جديد يا تغيير شكل خال هاي قديمي ، زخمي كه بهبود نمي يابد ، خشونت صدا يا سرفه هاي طولاني ، تغيير در اجابت مزاج يا دفع ادرار ، گيركردن غذا در گلو ، كاهش وزن بدون توجيه و خونريزي و ترشحات غير طبيعي از علايم سرطان است .
وي خاطر نشان كرد : افزايش سن به ويژه ' سن بالاي 65 سال '، سيگار ، نور خورشيد ، اشعه هاي يونيزه كننده ، مواد شيميايي خاص ' موادي كه در زنگرزي ، نقاشي و ساختمان سازي استفاده مي شود در طولاني مدت و در صورت عدم احتياط مضرند ' ، تغذيه بد ، كم تحريكي و چاقي 'رژيم پر چرب احتمال ابتلا به سرطان هاي پروستات ، روده بزرگ و رحم را افزايش مي دهد ' ، سابقه فاميلي و مصرف مشربات الكلي 'به ويژه اگر همراه با كشيدن سيگار باشد خطر ابتلا به سرطان چندين برابر مي شود' از جمله عوامل خطرساز سرطان ها است .
دكتر رضواني به پيشگيري از سرطان با تغذيه صحيح اشاره و بيان كرد : تغذيه سالم و بهداشتي علاوه بر پيشگيري از سرطان ها ، خطر ساير بيماري ها ي مهم شامل فشار خون بالا ، بيماري هاي قلبي و عروقي و ديابت را نيز كاهش مي دهند .
وي پرخوري و چاقي را از عوامل موثر در بروز بسياري از سرطان ها از جمله سرطان دستگاه گوارش ، پستان و رحم دانست و يادآور شد : گوشت قرمز و چربي ها بايد كم مصرف شود زيرا اين غذاها علاوه بر چاقي خطر بروز سرطان هايي مثل سرطان پستان ، پروستات و روده بزرگ را زياد مي كند .
وي خاطر نشان كرد : سبزي ها و ميوه ها به دليل داشتن انواع ويتامين ها ، مواد معدني مفيد و مواد ضد سرطان بسيار مفيد هستند و از بروز بسياري از سرطان ها جلوگيري مي كنند .
وي اظهار داشت : نگهداري غذاها در خارج از يخچال و برخي از روش هاي انباركردن و نگهداري غيربهداشتي موجب آلودگي ميكروبي و قارچي غذاها مي شود و سموم توليد شده در اين موارد مي تواند سرطان هاي خطرناكي شامل سرطان كبد را موجب شود .
وي با بيان اين كه به جاي سرخ كردن مواد غذايي در روغن از غذاهاي آب پز استفاده شود ، تصريح كرد : از مصرف غذاهاي دودي ، نمك سود و انواع شوري ها ، نوشانه و آب ميوه هاي غيرطبيعي نيز بايد خودداري شود .
وي در رابطه با درمان بيماري سرطان تصريح كرد : تخمين زده شده كه حدود يك سوم از تمام موارد سرطان قابل پيشگيري و يك سوم ديگر نيز به شرط تشخيص سريع و زودهنگام قابل درمان و يك سوم باقيمانده نيز در صورت وجود تيم هاي درماني و مراقبتي استاندارد مي توانند طول عمر زيادي داشته باشند .
رضواني با بيان اين كه سرطان ها نيز در صورت وجود برنامه مدون قابل پيشگيري است ، ادامه داد : شوك و استرس ناشي از بيماري معمولا قدرت تصميم گيري افراد را در اين موارد مختل مي كند بنابراين مهمترين و مطمئن ترين كار اعتماد به پزشكان و پذيرش تصمميات آنها است .
مدير گروه پيشگيري و مبارزه با بيماري هاي مركز بهداشت استان گيلان با بيان اين كه هر نوع سرطان درمان خاص خود را دارد ، خاطر نشان كرد : جراحي ، شيمي درماني ، ژن درماني ، راديوتراپي و هورمون درماني از روش هاي اصلي درمان سرطان است .
وي با تاكيد بر اين كه برخي از باورها بايستي براي مبارزه با سرطان تغيير كند ، خاطر نشان كرد : بيمار مبتلا به سرطان ، سرنوشت غم انگيزي دارد ، در مصرف كنندگان قليان به علت عبور دود از آب خطري براي بروز سرطان وجود ندارد ، اگر در خانواده سابقه سرطان وجود ندارد ، شما نيز مبتلا نخواهيد شد و جراحي موجب انتشار سرطان در بدن مي شود از جمله اين باورهاي غلط است .
وي ياد آور شد : يك توده كوچك جاي نگراني ندارد ، مي توان توده را تحت نظر گرفت و رفتن نزد دكتر را به بعد واگذار كرد ، باور نادرستي است زيرا توده سرطاني ممكن است در ابتداي ظهورش خيلي كوچك باشد .
دكتر رضواني خاطر نشان كرد : اگر بيمار از تشخيص سرطان مطلع شود ، بيماري اش وخيم مي شود ، نيز از باورهاي نادرست ديگر است زيرا اطلاع به موقع فرد از بيماري ، نه تنها موجب بدتر شدن آن نمي شود بلكه موجب تسريع در بهبودي مي شود .
در پايان توصيه هاي بهداشتي منشر شده از سوي كميته كنترل سرطان معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي استان گيلان آورده شده كه بنا به تاكيد اين كميته در صورت وجود موارد زير حتما بايد به پزشك مراجعه كرد .
' زخمي كه بهبود نيابد ، تغيير رنگ پيدا كند ، زخمي شود و يا خونريزي نمايد ، خونريزي يا ترشح غير عادي از هر منفذي از بدن به طور مثال خون در ادرار ، مدفوع و يا عادت ماهانه مكرر ، يك توده يا تورمي كه به طور پيشرونده بزرگ شود كه ممكن است همراه با درد يا بدون درد باشد .
سوء هاضمه يا مشكل در بلعيدن غذا ، تغيير در عادت اجابت مزاج براي دو تا سه ماه ، تغيير واضح در اندازه يا ساختار زگيل يا خال، سرفه در فرد غير سيگاري يا خشونت صدا كه بيش از دو هفته طول بكشد و تشديد سرفه در فرد سيگاري .
خستگي غير قابل توجيه و يا كاهش وزن بيشتر از 10 درصد از وزن بدن در يك دوره سه تا شش ماهه، درد دائمي يا احساس مشكلي در ناحيه شكم و تب غير قابل توجيه . '
در همايش سرطان كه از سوي دانشگاه علوم پزشكي گيلان در سالن اجتماعات مركز بهداشت استان برگزار شده بود اعلام شد كه سالانه يك هزار و 700 نفر به دليل انواع سرطان ها در گيلان جانشان را از دست مي دهند و آمار مبتلايان به سرطان نيز رو به افزايش است بنابراين با رعايت موارد پيشگيرانه مي توان از بروز انواع سرطان ها جلوگيري كرد .
اصلاح باورها ، راه مبارزه با سرطان شعار هفته سرطان سال 1392 است .
هشتم تا پانزدهم بهمن ماه هفته مبارزه با سرطان نامگذاري شده است . ك / 4.
7286/604
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۰:۴۱
رشت – ايرنا – سرطان بيماري نام آشنا و صعب العلاجي كه از قرن ها پيش وجود داشته و علي رغم پيشرفت هاي قابل توجه علم پزشكي ، همچنان به عنوان يكي از بيماري هاي قرن حاضر مطرح است ، بنابراين دانستن عوامل بروز انواع سرطان ها و راههاي پيشگيري از اين بيماري بسيار مهم و با اهميت است .