روز جهانی گرافیك؛ تحقق آرمانی انسانی

به گزارش خبرنگار حوزه هنرهای تجسمی ایرنا ، روز جهانی گرافیك در حقیقت فرصتی است برای آشنایی بیشتر با مقوله گرافیك به عنوان ابزار و هنری برای ارتباط و فهم عمیق تر مسائل و از میان برداشتن فاصله میان انسان ها. در این روز طراحان گرافیك جهان با برگزاری مراسم های گوناگون مردم را با گرافیك بیشتر آشنا می كنند.

اولین بار در دهه 40 و 50 بود كه در پی تلاش و درخشش طراحان گرافیك ایران در مجامع جهانی ، زنده یاد مرتضی ممیز و تنی چند از همكارانش از جمله علی اصغر معصومی، فرشید مثقالی، آیدین آغداشلو و قباد شیوا به فكر تاسیس اتحادیه گرافیك ایران افتادند.

برگزاری نمایشگاه 50سال گرافیك ایران در سال 1355 را می توان از پیامدهای این جریان و از مهمترین رویدادهای گرافیك ایران در پیش از انقلاب به شمار آورد.

تلاش های این جمع از طراحان منجر به شكل گیری اولین سالانه گرافیك ایران در سال 1366 شد كه از آن می توان به اولین گردهمایی طراحان گرافیك پس از انقلاب نام برد، برگزاری دومین سالانه و سومین دو سالانه آثار طراحان گرافیك لزوم تشكیل نهاد صنفی را دوباره در اذهان زنده كرد.

ابتدا تعاونی تهیه ملزومات گرافیك شكل گرفت و آرام آرام گرافیك به جایگاه واقعی خود در جامعه نزدیك شد، تدریس گرافیك در دانشگاه های مختلف، رشد كمی و كیفی آن و تلاش های هیات موسس تعاونی همراه با جلب نظر جمعیت قابل توجهی از طراحان گرافیك و یافتن راهكار رسمی و قانونی باعث شد انجمن صنفی طراحان گرافیك ایران را در مهر ماه ١٣٧٦ به ثبت رسانده و تاسیس كنند.



** گرافیك به زبان ساده

گرافیك یا ارتباط تصویری حیطه‌ ای از هنرهای تجسمی است كه دارای كاربردهای متنوع و گسترده‌ای است. گرافیك یا به عبارت كامل تر طراحی گرافیك (Graphic design)، به كارگیری تكنیك های مختلف خلق آثار دو بعدی بر روی سطوح مختلف نظیر كاغذ، دیوار، بوم، فلز، چوب، پارچه، پلاستیك، سنگ و نمایشگر رایانه است كه در جهت رساندن پیامی خاص به بیننده انجام بپذیرد.

از جملهٔ این تكنیك ها می‌توان به عكاسی، كانسپ، نقاشی و روش های مختلف چاپ اشاره كرد. در هنر طراحی گرافیك از عكس، تكنیك های مختلف طراحی (مداد، كنته، ذغال، پاستل گچی، پاستل روغنی، قلم و مركب، مداد رنگی)، تكنیك های مختلف نقاشی (رنگ و روغن، آبرنگ، گواش، رنگهای آكریلیك)، كلاژ، انواع روش های چاپ دستی (سیلك اسكرین و باتیك) و هرنوع روش خلق تصویر استفاده می‌شود.

شاید بهترین تعریف از گرافیك را بتوان ساده سازی اجزا و عناصر تصاویر، همگون كردن ارتباط بین عناصر جهت یك ارتباط هدفمند با مخاطب دانست و یا به زبانی ساده تر گفت گرافیك یك اثر هنری است كه می خواهد پیامی را از طریق بصری در كوتاه ترین زمان ممكن به مخاطب برساند.



** گرافیك معاصر ایران

سوالی كه همه ساله و به بهانه روز جهانی گرافیك به شكل عمومی پرسیده می شود متوجه این نكته است كه آیا با وجود پیشینه كهن هنرهای تجسمی و مفهوم متجلی گرافیك به عنوان خوانش مدرن این هنر، آیا هنر گرافیك توانسته مفهوم درستی از انتقال تعالی هنر به واسطه یك تصویر مجرد را با رویكرد از میان برداشتن فاصله میان انسان ها به جامعه منتقل كند؟

باید بداینم كه هنر گرافیك تعاملات مردم را در مقوله های مختلف سهل تر می كند. اگر یك جامعه به چنین مساله ای بی اعتنایی كرده ، حتی با آن عناد داشته باشد و به صورت خصمانه با این موضوع برخورد كند، بی تردید تأثیر گرافیك و هر هنر دیگر بسیار كم و سطحی خواهد بود.

با آغاز جنبش انقلابی مردم ایران و همچنین وقوع جنگ تحمیلی، طراحی گرافیك ایران نیز بی تاثیر نبود و امروز بخشی از تاریخ گرافیك ایران را پوسترهای دفاع مقدس و انقلاب شامل می شوند.

توجه طراحان در این سال ها معطوف به موضوعات انقلاب، جنگ تحمیلی و دیگر مسائل داخلی كشور بود، تا اینكه در سال 1364 اولین تعرفه نرخ های طراحی گرافیك در تیراژی محدود چاپ شد تا نشانگر تلاشی باشد كه برای انسجام و نظم دادن به این صنف صورت گرفته است.

متاسفانه گرافیك معاصر ایران در موقعیت بحرانی قرار گرفته به طوری كه در كنار گرافیست هایی كه از هنرهای تجسمی و به صورت كاملا تخصصی به این كار اشتغال دارند، خیل عظیم گرافیست ها از جاهای دیگر وارد این كار شده اند. مثلا كسانی كه از رشته های مهندسی و یا فیزیك وارد این كار شده اند با كمك گرفتن از امكاناتی مانند كامپیوتر آثاری را خلق می كنند كه ظاهر بصری قانع كننده ای دارد ولی باطنا ارزش هنری ندارند.

حال با همین گفته ها و به بهانه روز جهانی گرافیك می توان امیدوار بود كه مسوولان امر به این موضوع توجه كرده و حمایت بیشتری از این صنف به عمل بیاورند.

فراهنگ(5)**9266**1601**