راهبرد داعش در عراق؛ دامن زدن به جنگ مذهبی

روزنامه «الاخبار» لبنان بیستم خرداد نوشت: یك روز پس از سقوط شهر «سامرا» به دست گروه دهشت افكن «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) و آزادی آن به دست ارتش عراق، این گروه به تاكتیك تازه ای دست زده است تا شهرهای عراق را به اشغال خود در آورد.

این گروه عملیات خود را از شهر مرزی «موصل» كه دارای مرزهای پهناور با سوریه است آغاز كرده و سبب شده است تا هزاران خانواده از مرزهای شرقی پا به فرار گذارند و آب آشامیدنی در شهر موصل به دست دهشت افكنان داعش قطع شده است.

به نوشته روزنامه الاخبار در شرایطی كه نیروهای ارتش عراق در شهر موصل به نبرد سنگینی با داعش سرگرم هستند، «نوری مالكی» نخست وزیر این كشور هم از مردم خواست تا اختلاف های سیاسی را كنار گذاشته و با همكاری و همدلی، گروه های دهشت افكن را از خاك عراق بیرون كنند.

پس از ماجراجویی های گروه داعش در عراق، اوضاع امنیتی در بسیاری از مناطق عراق متشنج شده و شهر موصل به سبب درگیری نیروهای امنیتی عراق با گروه داعش بیشترین زیان ها را متحمل شده است.

به نوشته روزنامه الاخبار لبنان ائمه جماعت و خطبای مساجد موصل هم از مردم این شهر خواسته اند با به دست گرفتن اسلحه به كمك نیروهای ارتش بشتابند.

همچنین روزنامه الاخبار بیستم خرداد در گزارشی به قلم «مصطفی ناصر» نوشت: مردم عراق در فضای دشواری به سر می برند و تلاش های نفس گیر گروه تروریستی داعش در این كشور ادامه دارد و این گروه قصد دارد تا جای پای خود را شهرهای داخل عراق ثابت و مستحكم كند.

نیروهای عراقی هم با این گروه به نبرد تن داده اند تا مانع از این شوند كه گروه تروریستی داعش بتواند طرح های خود را در عراق پیش ببرد.

** تلاش داعش برای سرپوش نهادن بر شكست ها

شكست دهشت افكنان در سوریه سبب شده است كه حلقه محاصره بر آنها تنگ تر شود. از سوی دیگر حضور مردم سوریه در عرصه انتخابات هم این گروه ها را ناكام و ناامید كرده است. این گروه ها كه اكنون به خاطر اختلاف با دیگر گروه های دهشت افكن در سوریه در بغرنج ترین شرایط به سر می برند تلاش می كنند تا بر شكست خود از ارتش سوریه در این كشور سرپوش نهند. بنابر این آنها شهرهای عراق را هدف قرار داده اند.

به باور ناظران، گروه داعش با یورش های پی در پی در عراق تلاش می كند تا روحیه اعضای خود را كه در نبرد سوریه شكست خورده اند، بالا برد.

در این پیوند، «احسان الشمری» تحلیلگر سیاسی، هفدهم خرداد در گفت و گو با تارنمای «المدی پرس» عراق گفت: تنش های سوریه از برجسته ترین عامل خشونت ها در عراق هستند. به ویژه پس از پیروزی های ارتش سوریه بر گروه های دهشت افكن در این كشور این گروه ها بار دیگر شهرهای عراق را محیطی مناسب برای فعالیت خود یافته اند.

** تلاش برای سنگ اندازی در روند سیاسی عراق

از سوی دیگر ارتش عراق در شهر «الانبار» و «الفلوجه» هم گروه های تروریستی را محاصره كرده است. بنابراین عناصر داعش در دیگر شهرهای عراق به تكاپو افتاده اند تا در روند سیاسی عراق مانع به وجود آورند و امنیت این كشور را به چالش كشند.

در این پیوند، «خالد الاسدی» یكی از رهبران ائتلاف دولت قانون، هفدهم خرداد در گفت و گو با تارنمای المدی پرس عراق گفت: گروه های تروریستی در میدان نبرد الفلوجه در شرایط بغرنجی قرار گرفتند به همین دلیل این گروه ها تلاش می كنند در دیگر استان ها عناصر خود را فعال سازند تا با تبدیل این شهرها به كانون تنش در روند سیاسی عراق چالش به وجود آورند.

به گفته خالد الاسدی اقدام های گروه های دهشت افكنی در شرایطی به اوج خود رسیده كه گفت و گوها و مشورت ها برای تشكیل دولت جدید در عراق در جریان است و این گروه ها تلاش می كنند با بحران آفرینی اوضاع سیاسی عراق را در شرایط ناگواری قرار دهند.

همچنین روزنامه «السفیر» لبنان بیستم خرداد در گزارشی به قلم «محمد جمال» نوشت: اوضاع امنیتی عراق با افزایش دامنه یورش های گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام در بسیاری از استان های عراق نگران كننده است.

یورش های گروه داعش در شرایطی صورت می گیرد كه احزاب سیاسی این كشور برای رسیدن به توافق نظر بر سر تشكیل دولت با یكدیگر سرگرم گفت و گو هستند.

این گروه تروریستی یورش های هماهنگ خود را در شهرهای این كشور ادامه می دهد. به طوری كه در نوزدهم خرداد این گروه با هدف قرار دادن دفتر حزب «اتحاد میهنی كردستان» در شهر «طوزماخو» 30 نفر را كشته و 180 نفر دیگر را مجروح كرده است.

** استفاده بد دهشت افكنان از خلا های موجود در ارتش عراق

برخی از تحلیلگران بر این باورند كه نبود نیروهای اطلاعاتی پر قدرت در عراق سبب شده است تا گروه تروریستی داعش بتواند در این كشور زمینه تكاپو داشته باشد.

با توجه به اینكه نهادهای امنیتی عراق نوپا و كم تجربه هستند گروه های دهشت افكن در برخی از مناطق این كشور از خلا موجود بد استفاده می كنند و امنیت شهرهای این كشور را با چالش روبرو می سازند.

در تحلیل رخدادهای امنیتی تازه عراق «مرتضی جابر» كارشناس مسائل گروه های دهشت افكن، بیستم خرداد در گفت و گو با روزنامه «السفیر» عراق گفت: قدرت یابی گروه داعش در عراق از روی تصادف نبوده است، بلكه این گروه به خوبی خلا وجود نیروهای اطلاعاتی قدرتمند را در این كشور درك كرده و این مساله باعث شده است كه داعش با برنامه ریزی هر وقت كه می خواهد دست به اقدام های تروریستی می زند و نخستین مساله در قدرت یابی این گروه، شكست دولت عراق در برنامه ریزی برای نابودی داعش است.

وی بر این باور است كه اگر این گروه در عراق از بین نرود، در این كشور ثبات برقرار نخواهد شد.

همچنین «باسم الشرع» تحلیلگر كارهای سیاسی، بیستم خرداد در گفت و گو با روزنامه السفیر گفت: با وجود دستگاه های امنیتی ناكارامد و كم تجربه در عراق انتظار می رفت كه دهشت افكنان در این كشور فرصت قدرت نمایی داشته باشند. ارتش عراق ثابت كرده است كه نیاز به بازسازی دارد تا بتواند با دهشت افكنی به نبرد بپردازد.

«سرمد الطائی» تحلیلگر امور سیاسی نیز، بیستم خرداد در گفت و گو با روزنامه السفیر گفت: گروه های دهشت افكن كه از سال 1387 تا سال1392 خورشیدی ناتوان بودند به خاطر سیاست های دولت عراق درباره اهل تسنن دوباره فرصت قدرت نمایی یافته اند. وی بر این ادعا است كه سیاست های دولت نوری مالكی سبب شده است كه گروهی از شهروندان استان های سنی نشین عراق دچار ناامیدی شوند.

برخی از اهل تسنن عراق همواره از سیاست های دولت نوری مالكی انتقاد می كنند. آنها مدعی هستند كه وی آنها را به حاشیه رانده است.

همچنین روزنامه «العرب» چاپ لندن هجدهم خرداد نوشت: ناظران بر این باورند كه تكرار یورش های داعش در شهرهای عراق تلاشی از سوی این گروه تندور است تا از ضعف نیروهای عراق استفاده و جای پای خود را در این كشور محكم كند.

** راهبردهای داعش در عراق

گروه های دهشت افكن برای بر هم زدن امنیت عراق همه توان خود را به كار گرفته اند. دهشت افكنان تلاش می كنند با دامن زدن به جنگ های مذهبی در این كشور قدرت عراق را به فرسایش برند. این گروه ها برای زمین گیر كردن دولت این كشور از تاكتیك های گوناگونی استفاده می كنند.

در این پیوند، تارنمای «رادیو عراق» بیست و یكم خرداد در گزارشی تحلیلی به قلم «محمد جاسم» پژوهشگر مسائل تروریستی، نوشت: دور از ذهن نیست كه هدف اصلی گروه داعش یورش به مرقد امام هادی (ع) و امام حسن عسكری(ع) باشد تا از این راهبرد فتنه مذهبی را در این كشور شعله ور سازد.

استفاده از موانع طبیعی و روانه كردن آب سدها از تاكتیك هایی است كه گروه داعش در عراق از آنها استفاده می كند.

داعش در فروردین ماه امسال سد فلوجه را در استان الانبار زیر كنترل خود در آورد و بخشی از آب این سد را راهی روستاهای پیرامون كرد تا آنها را غرق آب كند.

همچنین این گروه در بیست و هشتم فروردین امسال در منطقه «العلم» در نزدیكی استان «صلاح الدین» با منفجر كردن یك نفت كش سبب شد كه نفت در آب رود دجله نشت پیدا كند. سپس با روشن كردن آتش باعث شد تا آب های این منطقه آلوده تر شود و مردم از آب آشامیدنی نیز محروم شوند. داعش با این اقدام های خود خواسته است دولت عراق را در تنگنا قرار دهد و نقشه های خود را در این كشور پیش برد.

با توجه به اینكه راهبرد برجسته گروه های دهشت افكن در عراق دامن زدن به اختلاف های فرقه ای و مذهبی است مردم این كشور فقط در شرایطی می توانند ریشه تروریسم را بخشكانند كه همدلی داشته باشند و از هر گونه اختلافی كه زمینه را برای تكاپوی دهشت افكنان فراهم می كند، بپرهیزند.

تحلیلگران بر این باورند كه سبب برجسته یكه تازی های گروه داعش در عراق، پیروزی ائتلاف دولت قانون به ریاست نوری مالكی در انتخابات این كشور است. دهشت افكن ها با هدف قرار دادن شهرهای عراق تلاش می كنند نقش نخست وزیر و ائتلاف وی را در برقراری امنیت این كشور كم رنگ جلوه دهند.

از اصغر یوسفی - گروه تحقیق و تفسیر خبر

پژوهشم**9278**1358