به گزارش ایرنا،كشمیر مانند بسیاری از دیگر شهرهای شبه قاره هند آثار تاریخی و هنری فارسی دارد بخصوص در سبك معماری و خط فارسی، كشمیر آنقدر به فرهنگ ایرانی نزدیك است كه آن را ایران كوچك می نامند.
در هند 15هزار سنگ نوشته فارسی وجود دارد كه بعضی بطور كامل فارسی و بعضی با آیات قرانی و احادیث آمیخته اند بخصوص در آرامگاه ها و سنگ قبرها كه آیه الكرسی و شعر یا نوشته ای از فارسی همواره به چشم می خورد.
در كشمیر همه زیارتگاه ها و آرامگاه های عارفان و قبر بزرگان با خط و شعر فارسی تزئین است و هنوز هم این روش كم و بیش ادامه دارد.
یك نمونه سنگ نوشته های فارسی درمسجد جامع سرینگر قرار دارد كه از نظر بسیاری از كارشناسان ارزش بسیار بالایی دارد.
كلنگ مسجد بزرگ و زیبای جامع كشمیر در سال 1398میلادی( 801 قمری) بدست سلطان سكندر زدہ شد و برای ساخت و تعمیر آن یك استاد از خراسان بنام خواجه صدرالدین خراسانی به این منطقه در شمال هند دعوت شد و مسجد زیر نظر وی تكمیل گردیده است.
سنگ نوشته فارسی این بنا یك سنگ یكپارچه مرمر سیاه است كه فرمان شاه جهان بر آن نگارش شده است. شاه جهان ( 1592- 1666) مانند پدر بزرگش اكبرشاه عاشق هنر و معماری و شعر و ادب فارسی بود.
هیچ پادشاهی در طول تاریخ هند به اندازه شاه جهان از خود كارهای عظیم معماری و هنری برجای نگذاشته و دراین خصوص تنها كافی است به شاهكار تاج محل و آرامگاه آصف الدوله ، قلعه آگرا و قلعه سرخ دهلی و باغ شالیمار لاهور اشاره كرد كه شهرت جهانی دارند.
از او فرمان هایی زیادی باقی مانده كه همگی به زبان فارسی است اما فرمانش در مورد كشمیر كه بر روی سنگی در مسجد سرینگر نیز حك شده قابل توجه است زیرا از معدود فرمان های اوست كه دارای لوح سنگی است.
دراین لوح سنگی كه هنگام سفر شاه جهان به كشمیر برای عنایت به مردم منطقه و دستور لغو شدن مظالم حاكم محلی و اینكه از میوه و گوسفندان مالیات نگیرند و به زور مردم را برای چیدن زعفران نبرندو مردم را به بیگاری نكشند، فرمان صادر شده است.
این فرمان طولانی است ولی در مجموع سند بسیار با ارزشی از زبان و فرهنگ و ادب فارسی است.
نكته جالب كه ماه ها در این فرمان به سبك ماه های ساسانی یعنی اسفندارمز ماه و آذرماه نوشته شده در حالیكه سایر سنگ نوشته ها دارای تاریخ ماه ها قمری است یا با نامهایی مانند گاه شمار امروزی در افغانستان می باشد.
آساق ** 275 **
تاریخ انتشار: ۱۶ تیر ۱۳۹۳ - ۱۱:۵۵
دهلی نو - ایرنا - مسجد جامع شهر سرینگر مركز كشمیر هند لوح سنگی در خود جای داده كه سندی با ارزش از قدمت و اهمیت زبان، فرهنگ و ادب فارسی است.