دانشگاه كلمبیا تحقیقی در این زمینه انجام داده و جنبه‌های مختلف پیوند دولت تركیه با داعش را بررسی كرده است.
به گزارش «تابناك»، مؤسسه مطالعات حقوق بشر دانشگاه كلمبیا، به تازگی در پژوهشی به بررسی پیوندهای موجود میان دولت تركیه و گروه تروریستی داعش پرداخته كه نتایج آن در قالب گزارشی در روزنامه «هافینگتون پست» منتشر شده است. سرپرستی تیم پژوهشی این دانشگاه را در تحقیق مذكور، دیوید فیلیپس، مدیر «برنامه صلح و حقوق» در دانشگاه كلمبیا بر عهده داشته است.
متن این گزارش كه به دلیل مفصل بودن در دو بخش منتشر می‌شود، از این قرار است؛
آیا تركیه با داعش همكاری می‌كند؟ اتهاماتی كه در این زمینه متوجه تركیه است، طیفی گسترده از همكاری نظامی و انتقال اسلحه گرفته تا حمایت لجستیكی و مالی و تأمین خدمات درمانی را شامل می‌شود. چشم بستن بر حملات داعش علیه كوبانی، اتهام دیگری است كه علیه تركیه مطرح می‌شود.
برنامه صلح و حقوق دانشگاه كلمبیا، تیمی از محققان آمریكایی، اروپایی و تركیه‌ای را برگزید تا با بررسی رسانه‌های تركیه و جهان، اعتبار این اتهامات را بررسی كنند. این گزارش بر پایه منابع فراوانی تهیه شده و اتهامات موجود علیه تركیه در حوزه‌های مذكور را مورد بررسی قرار می‌دهد.
اتهام نخست: تركیه برای داعش تجهیزات نظامی فراهم می‌كند
1 ـ یك فرمانده داعش در دوازدهم اوت به روزنامه «واشنگتن پست» گفت: «بیشتر مبارزانی كه در ابتدای جنگ به ما پیوستند و همچنین ارسال تجهیزات برای ما، از تركیه بوده است».
2 ـ كمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب جمهوری خواه خلق تركیه (CHP) با استناد به یك بیانیه دفتر دادستانی آدانا متعلق به چهاردهم اكتبر 2014، اظهار داشت، تركیه برای گروه‌های تروریستی اسلحه فراهم می‌كند. وی همچنین متن مصاحبه‌های رانندگان كامیونی را كه از تركیه برای داعش اسلحه می‌برند، منتشر كرد. به گفته قلیچداراوغلو، دولت تركیه ادعا می‌كند كه كامیون‌های مذكور حامل كمك‌های انسان دوستانه برای تركمن‌ها بوده، اما تركمن‌ها می‌گویند هیچ كمكی به دست آن‌ها نرسیده است.
3 ـ به گفته بولنت تزجان، قائم مقام حزب جمهوری خواه خلق، سه كامیون در نوزدهم سپتامبر برای بازرسی در آدانا متوقف شدند. این كامیون‌ها در فرودگاه اسن بوغای آنكارا با بار اسلحه بارگیری شده بودند. رانندگان، كامیون‌ها را تا لب مرز آورده بودند و قرار بوده از آنجا، یك مأمور سازمان اطلاعات تركیه آن‌ها را تحویل گرفته و به داعش و دیگر گروه‌ها در سوریه تحویل دهد. این اتفاق بار‌ها رخ داده است. زمانی كه كامیون‌ها متوقف شدند، مأموران اطلاعاتی تلاش كردند جلو بازرسی آن‌ها را بگیرند؛ بازرسان در این كامیون‌ها موشك، اسلحه و مهمات پیدا كردند.
4 ـ روزنامه «جمهوریت» گزارش داده كه فؤاد آونی، یك فعال توئیتری كه گزارش تحقیق درباره فساد مالی در تركیه را نیز منتشر كرده بود، از وجود فایل‌های صوتی خبر داده كه تأیید می‌كند تركیه برای گروه‌های تروریستی وابسته به القاعده كمك‌های مالی و نظامی فرستاده است. در این فایل‌های صوتی، اردوغان به نیروهای مسلح تركیه فشار می‌آورد كه وارد جنگ با سوریه شوند. اردوغان درخواست می‌كند كه هاكان فیدان، رئیس سازمان اطلاعات تركیه، بهانه‌ای برای حمله به سوریه پیدا كند.
5 ـ هاكان فیدان به داود اوغلو، نخست وزیر تركیه، یاسر گولر، از مقامات ارشد وزارت دفاع و فریدون سینیراوغلو، از مقامات وزارت خارجه تركیه گفته: «اگر نیاز باشد، من چهار نفر را به سوریه خواهم فرستاد و از طریق شلیك هشت موشك به سمت خاك تركیه، بهانه ورود به جنگ را فراهم خواهد كرد. من آن‌ها را وامی دارم به مقبره سلیمان شاه حمله كنند».
6 ـ اسناد مربوط به نوزدهم سپتامبر نشان می‌دهد كه بندر بن سلطان، شاهزاده سعودی، منابع مالی لازم برای انتقال اسلحه به سوریه از تركیه را فراهم كرده است. یك هواپیمای آلمانی، محموله‌ای از سلاح را به فرودگاه اتی مسقوط در تركیه آورده و در آنجا، این محموله در سه كامیون قرار گرفته كه دو تای آن‌ها برای داعش ارسال شده است.
اتهام دوم: تركیه حمایت لجستیكی و مسیر حمل و نقل در اختیار داعش گذاشته است
1 ـ بر اساس گزارشی كه سیزدهم ژوئن در روزنامه «رادیكال» منتشر شده، معمر گولر، وزیر كشور تركیه فرمانی بدین مضمون امضا كرده است: «ما با در نظر گرفتن منافع منطقه‌ای خود، به شبه نظامیان جبهه النصره در مبارزه‌شان علیه PYD، شاخه سوری سازمان كارگران كرد تركیه (PKK) در داخل مرزهای خود یاری می‌رسانیم... هاتای یك منطقه راهبردی برای مبارزینی است كه از خاك ما به سوریه می‌روند. حمایت لجستیكی از گروه‌های اسلامی افزایش خواهد یافت و آموزش نظامی، خدمات بیمارستانی و عبور امن آن‌ها در هاتای رخ خواهد داد... سازمان اطلاعات و دفتر امور مذهبی، امور اقامت مبارزان در اقامتگاه‌های عمومی را هماهنگ خواهند كرد».
2 ـ روزنامه «دیلی میل» در 25 اوت 2014 گزارش داد، بسیاری از شبه نظامیان پس از عبور از تركیه، در سوریه و عراق به داعش پیوسته‌اند؛ اما تركیه برای متوقف كردن آن‌ها تلاشی نكرده است. این گزارش نشان می‌داد كه چگونه نظامیان خارجی، به ویژه از كشور انگلیس، از طریق خاك تركیه به سوریه و عراق می‌روند. آن‌ها مرز تركیه را «دروازه جهاد» می‌خوانند. سربازان تركیه یا عبور این افراد را نادیده می‌گیرند و یا افراد مذكور با پرداخت مبلغ ناچیز 10 دلار اجازه عبور از مرز را پیدا می‌كنند.
3 ـ شبكه خبری اسكای نیوز اسنادی به دست آورده كه نشان می‌دهد دولت تركیه پاسپورت شبه نظامیان خارجی را كه قصد دارند با عبور از مرز تركیه به سوریه رفته و به داعش ملحق شوند، مهر می‌كند.
4 ـ شبكه خبری بی‌بی سی با برخی روستانشینان ترك مصاحبه كرده كه می‌گویند اتوبوس‌هایی شبانه به روستاهای آن‌ها می‌آیند و شبه نظامیان را برای مبارزه علیه كرد‌ها در سوریه و عراق ـ و نه مبارزه با ارتش سوریه ـ به دو كشور مذكور انتقال می‌دهند.
5 ـ یك مقام ارشد مصری در نهم اكتبر 2014 اظهار داشت، سازمان اطلاعات تركیه، تصاویر ماهواره‌ای و دیگر انواع اطلاعات را در اختیار داعش می‌گذارد.
اتهام سوم: تركیه به تروریست‌های داعش آموزش نظامی داده است
1 ـ شبكه خبری «سی ان ان ترك» در 29 ژوئیه گزارش داد كه قلب تركیه، مناطقی همچون «دوزجه» و «آداپازاری» به مراكز تجمع تروریست‌ها تبدیل شده است. برخی ویدئوهای مربوط به این موضوع در یكی از سایت‌های طرفدار داعش در تركیه منتشر شده است. بنا بر گزارش سی ان ان ترك، در صورتی كه نیروهای امنیتی تركیه می‌خواستند، می‌توانستند جلو این تحولات را بگیرند.
2 ـ ترك‌هایی كه به یكی از گروه‌های وابسته به داعش پیوسته بودند، در 28 ژوئیه 2014 در استانبول یك گردهمایی برگزار كردند.
3 ـ یك فایل ویدئویی، افراد وابسته به داعش را نشان می‌دهد كه در اومرلی، محله‌ای از استانبول، نماز جماعت می‌خوانند. در واكنش به این ویدئو، تانریكولو، نماینده پارلمان تركیه و عضو ارشد حزب جمهوری خواه خلق، وزیر كشور را مورد سؤال قرار داد و پرسش‌های زیر را مطرح نمود: «آیا صحت دارد كه اردوگاه یا اردوگاه‌هایی در استانبول به یك گروه وابسته به داعش اختصاص داده شده است؟ ماهیت این گروه وابسته چیست؟ افراد تشكیل دهنده آن چه كسانی هستند؟ آیا این شایعه صحت دارد، همان مكانی كه به عنوان اردوگاه در اختیار آن‌ها قرار داده شده، برای آموزش نظامی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد؟».
4 ـ كمال قلیچداراوغلو در چهاردهم اكتبر به دولت تركیه هشدار داد كه منابع مالی در اختیار گروه‌های تروریستی نگذارد و این گروه‌ها را آموزش ندهد. وی گفت: «این درست نیست كه گروه‌های مسلح در خاك تركیه آموزش ببینند. شما جنگجویان خارجی را به تركیه می‌آورید، پول در جیبشان و اسلحه در دستشان می‌گذارید و از آن‌ها می‌خواهید در سوریه مسلمانان را بكشند. ما به آن‌ها (دولت) گفتیم كه كمك به داعش را متوقف كنند. احمد داوداوغلو از ما می‌خواهید سند ارائه دهیم. همه می‌دانند كه آن‌ها به داعش كمك می‌كنند».
5 ـ بر اساس گزارش سازمان اطلاعات اردن، تركیه تروریست‌های داعش را برای مأموریت‌های ویژه آموزش می‌دهد.
اتهام چهارم: تركیه خدمات درمانی در اختیار تروریست‌های داعش می‌گذارد
1 ـ یك فرمانده داعش در دوازدهم اوت 2014 به واشنگتن پست گفت: «ما به طور معمول، برخی مبارزان ـ حتی اعضای بلندمرتبه دولت اسلامی (داعش) ـ را برای درمان به بیمارستان‌های تركیه می‌فرستیم».
2 ـ روزنامه «طرف» در دوازدهم اكتبر 2014 گزارش داد كه دنگیر میر محمد فیرات، یكی از بنیانگذاران حزب عدالت و توسعه (حزب حاكم تركیه) گفته، تركیه از گروه‌های تروریستی حمایت می‌كرده و هنوز هم از آن‌ها حمایت می‌كند و در بیمارستان‌هایش آن‌ها را درمان می‌كند. وی اظهار داشته: «به منظور تضعیف تحولات جاری در روجاوا (كردستان سوریه) دولت تركیه گروه‌های افراط گرا را مسلح كرده و به آن‌ها امتیاز می‌دهد... دولت به زخمی‌ها كمك می‌كند. وزیر بهداشت جمله‌ای شبیه به این گفته كه مداوای زخمی‌های داعش یك وظیفه انسانی است».
3 ـ روزنامه طرف در گزارش دیگری می‌نویسد، یكی از فرماندهان ارشد داعش و دست راست البغدادی، به همراه تعدادی دیگر از اعضای این گروه در بیمارستان شانلی اورفای تركیه تحت درمان قرار گرفته و دولت تركیه هزینه درمان آن‌ها را پرداخت كرده است.
منابع مطلع به این روزنامه گفته‌اند، شبه نظامیان داعش در بیمارستان‌های سرتاسر جنوب شرقی تركیه تحت درمان قرار می‌گیرند. از زمان آغاز حملات هوایی ائتلاف علیه مواضع داعش، هر روز شمار بیشتری از شبه نظامیان برای درمان به این بیمارستان‌ها فرستاده می‌شوند. این روزنامه نام هشت تن از افرادی كه از مرز شانلی اورفا برای درمان وارد تركیه شده‌اند، نیز ذكر می‌كند.
ادامه دارد...
منبع/ تابناك
اول **
تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۳ - ۰۸:۳۸
تهران - ایرنا - سایت تابناك نوشت: از زمانی كه گروه داعش توانست با اقدامات تروریستی خود در سوریه و سپس عراق، توجه گسترده‌ای را در سطح بین المللی به خود جلب كند، بحث از ماهیت رویكرد دولت تركیه نسبت به این گروه، همواره یك مبحث بسیار جدی در محافل مختلف بوده است.