تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۳۹۳ - ۰۹:۲۴

تهران- ايرنا- روزنامه «رسالت» در يادداشتي به شكاف موجود در روابط واشنگتن - آنكارا پرداخته و نوشته است: مقامات آنكارا همچنان نسبت به آينده بازي نامتوازن خود در خاورميانه نگران هستند. در اين ميان، آنكارا كه در جريان نبرد كوباني اتصال خود با داعش را بر همگان نمايان ساخته است، به شدت نسبت به رفتار واشنگتن(به عنوان اصلي ترين مولد داعش) خشمگين است. خشم رئيس جمهور تركيه از معاون رئيس جمهور ايالات متحده آمريكا تمامي ندارد!

چندي پيش «جو بايدن» در سخنراني خود در دانشگاه هاروارد در ايالت ماساچوست آمريكا گفت: «بزرگ ترين مشكل در جنگ سوريه هم پيمان هاي منطقه اي ماهستند. مثلا ترك ها، سعودي ها و اماراتي ها دوستان خوبي بودند اما آنها كاري از پيش نبردند چون تنها هدفشان سرنگوني بشار اسد بود. اين كشورها يك جنگ نيابتي بين اهل تسنن و شيعيان به راه انداختند و صدها ميليون دلار پول و دهها هزار تن سلاح براي كساني كه موافق جنگيدن با اسد بودند، هزينه كردند. كساني كه اين ميزان اسلحه و پول را دريافت كردند، اعضاي جبهه النصره و القاعده و ساير گروه هاي افراطي بودند كه از ساير مناطق دنيا به سوريه آمده بودند و اگر باور نداريد به نتيجه اين درگيري ها نگاه كنيد.هم پيمان هاي منطقه اي از كار خود پشيمان شده و براي جبران اشتباهشان به ائتلاف ضد داعش پيوسته اند!»

«حسين ياري» نويسنده يادداشت مي افزايد: بايدن در حالي اين سخنان را مطرح كرد كه ايالات متحده آمريكا خود به عنوان اصلي ترين حامي و مولد داعش و ديگر گروه هاي تروريستي در جهان شناخته مي شود. با اين حال بايدن به سبب عدم پيروي آنكارا از تاكتيك هاي تعريف شده از سوي ائتلاف تحت نظر آمريكا، ترجيح داد اردوغان را به صورت مستقيم هدف قرار دهد. اين اظهارات بايدن كافي بود كه خشم رئيس جمهور تركيه از كاخ سفيد دوچندان شود! عدم همسان سازي تاكتيكي آمريكا و تركيه بر سر تشكيل ائتلاف به اصطلاح ضد داعش از يك سو و تقابل اهداف كوتاه مدت آنكارا و واشنگتن در منطقه از همان ابتدا منجر به نارضايتي رجب طيب اردوغان از دولتمردان آمريكايي شده بود. در اين خصوص اردوغان و داوود اوغلو غرب و در راس آن ايالات متحده آمريكا را متهم به اتخاذ نگاه ابزاري نسبت به خود مي نمودند.

با اين حال اردوغان هرگز تصور نمي كرد كه روزي معاون رئيس جمهور ايالات متحده آمريكا در يك سخنراني عمومي از نقش پشت پرده آنكارا در تجهيز گروه هاي تكفيري، مخصوصا داعش پرده بردارد. نكته قابل تامل اينكه واشنگتن خود نيز در پروسه شكل دهي و حمايت از داعش نقش داشته است، اما در راستاي تغيير رفتار تركيه چاره اي جز ارسال يك سيگنال تهديد آميز عليه اردوغان نديده است! پس از ابراز خشم اردوغان و ديگر مقامات دولت آنكارا از بايدن، برخي منابع رسانه اي و حتي رسمي در وزارت امور خارجه آمريكا عنوان كردند كه بايدن پس از اين اظهارات از اردوغان عذرخواهي خواهد كرد تا اين سخنان منجر به نارضايتي اردوغان نشود! در هر حال اظهارات بايدن با واكنش سخت اردوغان مواجه شد تا جايي كه رئيس جمهور تركيه تهديد كرده بود در صورت واقعي بودن اين اظهارات ديگر روابط وي و بايدن را بايد تمام شده دانست! همين موضوع سبب شد تا بنابر ادعاي رسانه هاي آمريكايي، بايدن در تماسي تلفني با رجب طيب اردوغان، بابت اظهارنظرهايش از وي عذرخواهي كند.

اما پس از گذشت چند هفته ، بايدن در آستانه سفر خود به آنكارا و ديدار با مقامات تركيه اي، خبر عذرخواهي خود از اردوغان را رد كرد. نكته جالب توجه اينكه معاون رئيس جمهور ايالات متحده آمريكا قبل از اين و در هنگام انتشار خبر عذرخواهي خود از اردوغان چنين موضوعي را رد نكرده بود. همين سخنان بايدن در تاييد موضع گيري قبلي خود بر ضد اردوغان و آنكارا كافي بود تا خشم رئيس جمهور تركيه بار ديگر برانگيخته شود.

در اينجا لابي گري ديپلمات هاي آمريكايي و تركيه اي جهت ختم ماجرا و عدم استمرار موضوع نتوانست در كاهش خشم اردوغان موثر باشد. با اين حال اين موضع گيري منفعلانه وزارت امور خارجه تركيه نتوانست مانع از بروز خشم اردوغان عليه آمريكا شود. رئيس جمهور تركيه كه از اظهارات چندي پيش جو بايدن معاون رئيس جمهور آمريكا در خصوص « حمايت تركيه از داعش» به شدت عصباني بود، در سخناني بي سابقه، استراتژي و هدف آمريكا در مقابله با داعش را به چالش كشيد. رئيس‌جمهوري تركيه «وقاحت و گستاخي» آمريكا نسبت به جنگ سوريه را محكوم كرد.اردوغان در اين خصوص اظهار داشت :

« چرا شخصي از 12 هزار كيلومتر آن طرف‌تر بايد به اين منطقه بيايد؟ از شما مي‌خواهم كه بدانيد ما مخالف وقاحت و درخواست‌هاي گستاخانه و ناتمام هستيم. آمريكا قتل عام 300 هزار تن در سوريه را تنها تماشا كرد. در حال حاضر نسبت به كوباني نمايش «وجداني» به راه انداخته است! ما مشكلاتمان را نه با كمك «بالادستي‌ها» بلكه با كمك مردم‌مان حل مي‌كنيم.»

اين اظهارات نوعي انتقام جويي آنكارا از بايدن محسوب مي شد. همان گونه كه قبلا نيز اشاره شد، نقش منفي واشنگتن و آنكارا در خصوص تقويت گروههاي تروريستي در سوريه و عراق بر هيچ كس پوشيده نيست. حمله شديد اردوغان به مقامات آمريكايي در حالي صورت گرفت كه برخي منابع غربي از حل اختلافات آنكارا و واشنگتن بر سر نحوه مواجهه با داعش سخن به ميان آورده بودند. دولت تركيه در جريان حمله داعش به كوباني نه تنها اقدام موثري در مقابله با تكفيري ها صورت نداد، بلكه عملا مانع از انجام عمليات مردمي عليه داعش شد. طي ماههاي اخير اخبار و اطلاعات زيادي در خصوص حمايت هاي تركيه از اعضاي گروه داعش و مانور طرفداران اين گروه تروريستي در محافل دولتي و امنيتي اين كشور منتشر شده است.

منبع: رسالت

اول**1368**