تهران - ایرنا - طبق آمار ارائه شده ایرانی ها سالانه 500 میلیارد تومان آدامس مصرف می كنند كه 83 درصد آن از محل واردات تامین می شود و در حالی كه 82 درصد مردم ایران آدامس می جوند و كشورمان از این لحاظ در رتبه نخست جهان قرار دارد، عربستان سعودی با 79 درصد و آمریكا با 59 درصد در رتبه های بعدی این جایگاه قرار دارند.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایرنا، پر شدن بازار تنقلات ایران از آدامس‌های خارجی سبب شده كه دیگر نشانی از آدامس‌های ایرانی نماند و تنها از برخی نام‌ها فقط سایه روشنی در ذهن ها باقی مانده باشد.

هرچند از بعضی از آنها خاطرات خوشی داریم و هنوز طعم آدامس عسلی پرستو زیر زبان ما مانده اما امروز حتی نمی‌ دانیم كجا می‌توانیم یكی از آنها را پیدا كنیم اما علت شكست شركت‌های ایرانی چیست؟ شاید باید علت آن را در قبضه شدن بازار توسط برند‌های خارجی جستجو كرد كه البته عمده آن هم به صورت قاچاق و غیرقانونی وارد كشورمان می‌شود.

امارات متحده عربی، لهستان و تركیه كشورهای اصلی صادر‌كننده آدامس به ‌ایران هستند. سهم لهستان در این واردات 75 درصد، تركیه 21 درصد و امارات نیز چهار درصد است. عمده ‌این واردات هم از شركت آمریكایی orbit است كه 14 كارخانه در نقاط مختلف دنیا دارد و آدامسی كه می‌جویم از كارخانه لهستان این برند وارد ایران شده است.

آدامس یكی از پرمصرف ترین جویدنی های مصنوعی امروزی در نقاط مختلف جهان است به نحوی كه گردش مالی سالانه آن در دنیا 21میلیارد دلار برآورد شده و سهم ایرانی ها در مصرف این جویدنی همچنان رو به رشد است.

براساس آمارهای اعلام شده، سالانه مبلغی بالغ بر 100 میلیارد تومان صرف واردات رسمی آدامس‌های بدون قند به كشور می‌شود.



** خاورمیانه بالاترین مصرف آدامس، غرب بزرگترین تولیدكننده آدامس

یك گروه تحقیقاتی مهم انگلیسی در زمینه بازار و ماركتینگ اعلام كرد كشورهای خاورمیانه بالاترین میزان مصرف آدامس را دارند اگرچه بزرگترین كمپانی های تولید آدامس در غرب هستند.

مصرف آدامس در ایران ظرف چهار سال صد برابر شده، به گونه ای كه مصرف این جویدنی از 25 تن سال 84 به حدود 2 هزار و 463 تن در سال 88 رسیده است. با این وجود میزان تولید آدامس در كشور نسبت به میزان واردات آن بسیار ناچیز است.

صنعت آدامس در مقایسه با سایر خوراكی های سرگرم كننده مثل شكلات روند روبه رشد كمتری دارد واز این قافله عقب مانده است. شاهد این مدعا وجود آدامس های رنگارنگ خارجی در سوپرماركت هاست كه عمدتا از امارات و تركیه وارد كشور شده اند.

افزایش قابل توجه واردات آدامس های خارجی با عرضه یك نوع آدامس الكلی به كشور همزمان شده كه یك گرم از تركیبات آن مربوط به قند الكلی است، با وجود این مسائل تولید آدامس با برند داخلی می تواند اعتماد بیشتری به مردم نسبت به كالاهایی كه مصرف می كنند از نظر تضمین سلامت مصرف كننده با مسائل اخلاقی بدهد.

در حال حاضر این خوراكی تمام نشدنی جای خود را در فروشگاه ها باز كرده و با بسته بندی های متنوع خریداران را ترغیب به خرید و مصرف می كند و حتی فروشندگان به عنوان باقی مانده پول از این جویدنی به مشتریان خود می دهند.



** خطر بروز بیماری های گوارشی با مصرف روزانه سه عدد آدامس

شواهد عینی نشان می‌دهد، آدامس به یك جزء جدا نشدنی از كیف خانم‌ها و حتی برخی آقایان تبدیل شده است. براساس یك آمار تایید نشده، از هر 10 خانم شهرنشین، هفت نفر روزانه‌ حداقل یك آدامس مصرف می‌كنند. این در حالی است كه شاید تعداد افرادی كه روزانه حداقل یك لیوان شیر مصرف می‌كنند به پنج نفر هم نرسد. دكترها بر این باورند كه مصرف روزانه سه عدد آدامس در روز، فرد را به شدت در معرض بیماری‌های گوارشی قرار می‌دهد.

با وجود این برخی از افراد به قدری به مصرف آدامس عادت می‌كنند، كه این عادت به نوعی اعتیاد تبدیل می‌شود. البته اعتیاد به مصرف آدامس فقط مخصوص ما نیست چرا كه از وقتی آدامس به شكل امروزی برای اولین بار از سوی یونانی‌های باستان از صمغ نوعی درخت تهیه و مصرف می‌شد، تا امروز كه كارخانه‌های بزرگ دنیا آن را تولید می‌كنند و بازاری به وسعت 21میلیارد دلار برای آن دست و پا كرده‌اند، افراد زیادی گرفتار جویدن آدامس شده‌اند؛ تا جایی كه چندی پیش یك سیاستمدار اهل كشور تركیه، به دلیل مصرف آدامس در یك مراسم رسمی، سر از دادگاه درآورد.



** تركیه و امارات عمده ترین صادركننده آدامس به كشور

براین اساس گمرك ایران اعلام كرد: 398 هزار و 510 كیلوگرم آدامس بدون قند به ارزش یك میلیون و 849 هزار و 348 دلار در 9 ماهه امسال از مرزهای رسمی وارد كشور شده است. این میزان آدامس از كشورهای تركیه و امارات وارد كشور شده است.

آدامس در طبقه بندی كالایی گمرك به نام آدامس بدون قند وارد كشور و تعرفه گمركی آن به ازای هر كیلوگرم 50 درصد است كه از تعرفه های بالای گمركی محسوب می شود. به عبارتی میزان تعرفه واردات آدامس همانند خودرو 50 درصد است. این در حالی است كه تعرفه واردات بسیاری از كالاها درگمرك حدود 15 درصد است.

بنابه اظهارات مسوولان گمرك ایران، واردات آدامس باید با مجوز وزارت بهداشت انجام شود ضمن آنكه واردكنندگان آن باید سایر مجوز ها را نیز دریافت كنند.

بالا بودن میزان تعرفه گمركی سبب شده تا قاچاق آدامس در كشور و از مرز كردستان افزایش یابد.

با توجه به آمارهای اعلام شده در بالا می توان گفت حمایت از تولید آدامسی با برند داخلی چقدر می تواند در كاهش این واردات بی رویه نقش داشته باشد.

اما شركت های داخلی در رقابت با آدامس های وارداتی به نظر می رسد با شكست مواجه شدند شاید هم تقصیر خود تولید‌كننده ‌های داخلی است كه هیچ ایده جدیدی را ارایه نمی كنند. هرچند شركت صنعتی پارس مینو سعی كرد با تولید آدامسی با بسته ‌بندی شبیه ریلكس با برند‌های خارجی رقابت كند، اما باز هم به نظر نمی‌رسد این برند هم در رقابت با خارجی‌ها توفیقی كسب كرده باشد.



** وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ عاجز از ارایه آمار تولید

با توجه به موضوع گزارش، وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی امر صنعت و تولید از ارایه هرگونه آمار و ارقام از میزان ظرفیت تولید، تعداد واحدهای تولیدكننده و همچنین برنامه های حمایت از تولید آدامس با برند داخلی خودداری كرد.

با وجود پیگیری های مستمر خبرنگار ما با وزارت صنعت، معدن و تجارت، در نهایت این وزارتخانه از ارایه هرگونه اطلاعات و آمار عاجز ماند. همچنین از سوی دیگر با تماس با شركت صنعتی پارس مینو به عنوان بزرگترین تولیدكننده آدامس در ایران، این شركت نیز خبرنگار ما را به پروسه بوركراسی اداری هدایت كرد مبنی براینكه با ارسال نامه رسمی و ارسال سئوالات، منتظر نظر مساعد مدیرعامل برای انجام مصاحبه بمانید.

به هر صورت حمایت از تولید داخلی برنامه و اراده ملی می خواهد و به طور قطع شانه خالی كردن از ارایه آمار نمی تواند معنای حمایت از تولید داخلی را داشته باشد. با این اوصاف معلوم نیست مصرف آدامس با این شیب تندی كه در پیش گرفته، سال آینده چقدر می‌شود؟ معلوم نیست، تا سال آینده چند مدل آدامس دیگر راهی بازار ایران خواهد شد، بنابراین از همین حالا باید برای مقابله با واردات بی رویه و غیررسمی این محصول كه توان تولید آن در داخل وجود دارد، به حمایت جدی از تولید داخلی برخاست.

اقتصام(5) 1574**1558