این تالاب دریاگونه، رنجور از ورود پساب های صنعتی، خانگی، سموم شیمیایی، پسماندها و رسوبات از سال ها پیش در انتظار طبیبانی حاذق، نسخه ای اجرایی و دستانی درمانگر است.
طرح احیای تالاب بین‌المللی انزلی سال 89 با اعتباری بالغ بر 900 میلیارد ریال برای پنج سال از محل ردیف‌های خاص معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی به تصویب رسید اما مرحله نخست مطالعاتی احیای تالاب انزلی كه در حوزه شناسایی منابع آلاینده و اقدامات برای رفع آن از سال 89 تا 91 انجام شده بود، منتهی به نقشه های فنی و اجرایی نشد.
این طرح شامل شش پروژه عملیاتی از جمله احداث چهار دهانه سد رسوبگیر در دهانه رودخانه‌های اصلی ورودی تالاب به منظور جلوگیری از ورود حجم عظیم رسوبات به تالاب انزلی و دو پروژه دیگر نیز احیای آبراهه‌های قدیمی برای برقراری دو باره ارتباط بیولوژیك و اكولوژیك بین بخش‌های مختلف تالاب و همچنین لایروبی بخشی از پهنه تالاب بود.
مرحله نخست ابلاغ اعتبار طرح احیای تالاب انزلی در سال 89 به مبلغ 72 میلیارد ریال انجام شد و با اختصاص بخشی از این اعتبار، شش پروژه عملیاتی و پنج پروژه مطالعاتی برای ساماندهی و احیای تالاب انزلی در سال 89 آغاز شد.
سال 90 نیز 81 میلیارد ریال اعتبار از طرف معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری وقت برای اجرای این طرح ابلاغ و جهاد كشاورزی گیلان مجری پروژه‌های عملیاتی طرح احیای تالاب انزلی و اداره كل محیط زیست گیلان نیز به عنوان دستگاه بهره‌بردار بر این عملیات اعلام شد.
گرچه در قالب طرح احیای تالاب اعتبارات خوبی مصوب و اقداماتی نظیر نصب تله های رسوبگیر صورت گرفت اما به اذعان كارشناسان كارساز نبوده است.
* مرحله دوم احیای تالاب و تابیده شدن نوری از امید
امضای سند نهایی تفاهم نامه اجرای مرحله دوم پروژه مدیریت اكولوژیك تالاب انزلی در آذرماه گذشته با همكاری آژانس همكاری های بین المللی ژاپن (جایكا) و مراكز علمی و دانشگاهی نور امیدی به این تالاب بیمار تابانده است.
با این حال همگان می دانند كه تالاب انزلی با این بیماری مزمن وخیم در بلندمدت تاب نخواهد آورد.
معاون دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص وضعیت كنونی تالاب انزلی گفت: واقعیت این است كه وضعیت اصلا خوب نیست و ما زمان و هزینه ها را هدر داده ایم.
«مسعود باقرزاده كریمی» خاطرنشان كرد: خوشبختانه برنامه عملی نجات تالاب را داریم و آن طرح جامع مدیریت حوزه آبریز تالاب انزلی است كه جایكا از 1384 تا 1386 تهیه كرده است.
وی تصریح كرد: این طرح شش برنامه عملیاتی دارد كه اگر اجرا شود، می توانیم امیدوار باشیم تالاب نجات یافته است.
كریمی این طرح های عملیاتی را شامل ارایه طرح و اجرای مدیریت پسماند، مدیریت پساب، مدیریت رسوب، طرح های آموزشی و ارتقای آگاهی های عمومی و جوامع بهره بردار، اجرای برنامه های بهره برداری خردمندانه و مدیریت اكوتوریسم و اصلاح ساختارهای مدیریتی و ارتقای كیفیت مدیریت بر تالاب انزلی عنوان كرد.
وی ادامه داد: مهم این است كه ما سه دسته اعتبارات داریم، اعتبارات جایكا (15 میلیارد تومان برای برنامه پنج ساله)، اعتبارات پروژه ملی كه ستاد سازمان محیط زیست مسئول هزینه كرد آن است (10 میلیارد تومان) و دیگری (هفت میلیارد تومان اعتبارات استانی) كه استاندار مسئول آن است.
معاون دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست كشور گفت: این اعتبارات باید هماهنگ و بر اساس برنامه هزینه شود و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان مسوول حاكمیتی باید نقش هماهنگی را برای انجام یك برنامه منسجم و فراگیر ایفا كند.
كریمی با اشاره به این كه یكی از برنامه های احیای تالاب انزلی مدیریت پساب ها است، تكمیل شبكه فاضلاب، ایجاد تصفیه خانه های فاضلاب و كار آموزشی و ارتقای آگاهی مردم در تولید فاضلاب كمتر به ویژه فاضلاب های كشاورزی و صنعتی را ضروری خواند و تاكید كرد: نباید پساب صنعتی وارد رودخانه و آب های زیرزمینی شود.
تالاب انزلی با مساحتی حدود 20 هزار هكتار نقش مهمی در اكوسیستم گیلان و حتی كشور ایفا می كند؛ تالاب كنترل كننده سیل‌های ویرانگر و تعدیل كننده آب و هوای منطقه و زیستگاه جمعیت زیادی از آبزیان، پرندگان و گیاهان است.
با توجه به اهمیت تالاب انزلی سال 1354 در فهرست تالاب های بین‌المللی كنوانسیون رامسر به ثبت رسید.
علاوه بر تاثیرات اقلیمی، تالاب انزلی از مراكز مهم جذب گردشگر به گیلان بشمار می رود و معیشت جمعیت قابل توجهی از ساكنان حاشیه تالاب به لحاظ كشاورز، صید و تامین مواد اولیه صنایع دستی به حیات آن گره خورده است.
اكنون نفس تالاب انزلی به شماره افتاده و نیازمند درمانی اورژانسی است؛ مبادا آیندگان از تالاب زیبای انزلی كه زمانی از زیباترین مناظر آبی كشور و جهان و مامن ماهیان و پرندگان بشمار می رفت تنها مردابی متعفن را به ارث ببرند.
گزارش: گیتی بابایی
620 / 695/ 2025
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۳ - ۱۵:۰۶
انزلی - ایرنا - تالاب ناخوش احوال انزلی امروز با سفر معاون اول رییس جمهوری چشم به راه عیادت دولتمردان تدبیر و امید و نسخه ای برای درمان است.