بارورسازی ابرها در چهارمحال و بختیاری/ رهیافتی موفق یا ناموفق

با اینكه برخی از كارشناسان و مسوولان، موافق اجرای این طرح هستند، برخی از كارشناسان، پدیده بارورسازی ابرها را عملی غیراصولی می دانند.

به گزاش ایرنا، باروری ابرها روشی جدید برای تأثیرگذاری بر روی ابرهای طبیعی است كه در آن با استفاده از مواد شیمیایی، بخش بیشتری از ابر به باران یا برف تبدیل می شود.

مواد مورد استفاده در پروژه باروری ابرها كه 'عامل‌های باروری ابرها' نامیده می‌شود، بسته به نوع ابر و فرآیندهایی كه در رشد قطره ‌های ابر شركت می‌كنند، به دو گروه'مواد یخساز' و 'مواد نمگیر' تقسیم می‌شود.

عوامل‌ یخساز در ابرهای دارای ساختار مایع به ‌صورت آب ابر سرد موجب ایجاد بلورهای یخ می‌شود.

این عوامل‌ عبارتند از یدید نقره، یخ خشك، 'پروپان مایع'، 'نیتروژن مایع'، 'دی‌اكسیدكربن مایع' و برخی مواد آلی كه از بین آنها یدید نقره و یخ خشك(دی اكسید كربن جامد) متداولترین عوامل مورد استفاده در باروری ابرهای سرد هستند.

با توجه به خشكسالی مبتلابه سالهای اخیر در كشورمان، تاكنون طرحهای مختلفی برای جبران كمبود بارشها

مورد توجه قرار گرفته كه یكی از آنها طرح باروری ابرهاست.

در این میان، در استان آبخیز چهارمحال و بختیاری كه سرشاخه رودخانه های كارون، زاینده رود و بخشی از رودخانه دز است و كاهش بارشها در آن ظرف چند سال اخیر، خود این منطقه و نیز استانهای خوزستان و

اصفهان را بصورت مستقیم تحت تاثیر قرار داده، طرح باروری ابرها بعنوان راهكاری برای جبران كمبود بارشها، توجه دست اندركاران را برانگیخته است كه این امر نیز موافقان و مخالفان خود را دارد.

مدیرعامل شركت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری در این پیوند، از باروری موفقیت آمیز ابرها و افزایش بارشها در روزهای گذشته خبر داده و با اشاره به اینكه امسال هشتمین سالی است كه با خشكسالی مواجه شده ایم، افزود: استان ما از نظر بارشی هنوز با شرایط نرمال و طبیعی فاصله دارد.

'حسین صمدی' روز یكشنبه در گفت و گو با گزارشگر ایرنا به رایزنی با مركز باروری ابرها برای بارور ساختن ابرها در این استان اشاره كرد و گفت: در روزهای گذشته، پروازهایی در منطقه كوهرنگ انجام شد كه با این اقدام شاهد بارش مناسب تری در سطح منطقه بودیم.

وی از استقرار ایستگاه های زمینی در مناطق كوهستانی استان برای بارور سازی ابرها خبر داد و گفت: مطالعات اجرای این ایستگاه در دست بررسی است.

صمدی از مردم استان خواست تا با مدیریت صحیح مصرف و صرفه جویی در آب، برای عبور از شرایط بحرانی خشكسالی، نهایت تلاش و دقت را خود را بكار گیرند.

رییس مركز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها مستقر در استان یزد نیز گفت: به منظور بارور سازی ابرها در استان چهارمحال و بختیاری، پروازها از دی ماه سالجاری در این استان آغاز شد.

'محمدمهدی جوادیان زاده' افزود: این طرح در استان چهارمحال و بختیاری 20 دی با یك پرواز آغاز شد و 22 بهمن با انجام یك پرواز، 23 بهمن با دو پرواز و اول اسفند با یك پرواز بر فراز ابرهای استان ادامه یافت.

وی گفت: این پروازها در صورت حاكم شدن سیستم بارشی مساعد در منطقه تا اردیبهشت سال آینده نیز ادامه خواهد داشت.

به گفته وی، هزینه هر پرواز برای بارورسازی ابرها یك میلیارد و یكصد تا یك میلیارد و یكصد و پنجاه میلیون ریال برآورده شده است.

وی دلیل هزینه بالای این پروازها را كرایه هواپیما، میزان سوخت مصرفی و هزینه خرید مواد شلیك شده بسوی ابرها اعلام كرد.

رییس مركز ملی باروری ابرها خاطرنشان كرد: باروری ابرها بین 10 تا 15 درصد در افزایش بارندگی تاثیر دارد و این رقم در 10 سال گذشته نیز همین میزان بوده است.

جوادیان زاده، زمان تاثیر مواد باروری را 20 دقیقه تا 1.5 ساعت پس از زمان تزریق مواد و دامنه تاثیر آن را در صورتی كه شلیك ها به صورت تصادفی انجام شود تا 200 كیلومتر از محل تزریق مواد باروری اعلام كرد.

به گفته این مسوول، ارتفاع، گستردگی، تراكم، رطوبت، درجه حرارت و میزان آب موجود در ابر و مناسب بودن سمت و سرعت حركت از جمله شرایط لازم برای باروری ابرهاست.

رییس مركز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها خاطرنشان كرد: اجرای طرح باروری ابرها در كشور از سال 1375آغاز شد.

به گفته وی، اعتبار اجرای طرح باروری ابرها در استان چهارمحال و بختیاری از محل اعتبارات منابع عمومی دولت تامین می شود.

این گفته ها در حالی است كه مدیركل هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری با اشاره به افزایش 4 درصدی میزان بارشها در استان نسبت به میانگین بلند مدت و 25 درصد افزایش نسبت به سال گذشته اعلام كرد: بارورسازی ابرها تاثیری در مقدار و میزان بارشهای پیش بینی شده از سوی این اداره كل نداشته است.

'مهرداد قطره سامانی' افزود: این روش باید با هماهنگی ادارات هواشناسی استانها انجام شود تا نتیجه دلخواه را به همراه داشته باشد.

وی گفت: این روش می تواند حداكثر 5 تا 15درصد میانگین بارش را افزایش دهد و زمانی كارآمد است كه با هماهنگی اداره هواشناسی و كارشناسان این اداره كل باشد، درغیراین صورت پدیده بارورسازی ابرها از دست دادن منابع محسوب می شود.

وی اظهار كرد: در حال حاضر بارورسازی ابرها زمانی انجام می شود كه ابرها به خودی خود آمادگی بارش را دارند و نیازی به بارورسازی ابرها نیست.

قطره سامانی با تاكید بر اهمیت هماهنگی با ادارات هواشناسی برای پرواز بر فراز ابرها افزود: پروازها زمانی باید انجام شود كه ابرها دارای رطوبت كافی بوده اما هسته های آن تراكم نداشته باشد كه در این زمان می توان با باروری ابرها، سیستم بارشی را نیز تغییر داد.

وی گفت: در بارشهای اخیر، سازمان هواشناسی، بارشهای خوبی را پیش بینی و اطلاعیه های در باره آبگیری معابر و سیل صادر كرد، در حالی كه پدیده بارورسازی ابرها، تاثیری در افزایش میزان بارشها نداشت.

وی گفت: اینگونه اقدامات باعث افزایش توقع در مردم می شود زیرا مردم انتظار دارند باروری ابرها بتواند موضوع خشكسالی را حل كند، در حالی كه این روش در یك مقیاس محلی و كوچك و حداكثر در شعاع 300كیلومتر و در طول سال برای یك دوره آبیاری قابل انجام است.

به گزارش ایرنا، در هفت سال گذشته میزان بارشهای در چهارمحال و بختیاری كمتر از میزان طبیعی بوده و این استان كماكان با بحران ناشی از خشكسالی دست به گریبان است.

از: سمیه پناهنده

7360/6027