پیروزی انقلاب اسلامی در بیست و دوم بهمن 1357 هجری خورشیدی به رهبری امام خمینی با ایثارگری و رشادت انقلابیونی به وقوع پیوست كه سالیان متمادی علیه ظلم و استبداد رژیم پهلوی مبارزه كردند و از جان خویش گذشتند. شهدایی كه هنوز هم نام و یاد آنان در این مرز و بوم زنده و جاودانه است.
پس از پیروزی انقلاب؛ رسیدگی به وضعیت خانواده های شهدا، امور معلولین و آسیب دیدگان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار شد، به همین دلیل امام خمینی بر پایه ی توجه با این موضوع فرمان تشكیل بنیاد شهید و امور ایثارگران را صادر كردند و اینگونه در بیست و دوم اسفند 1358 هجری خورشیدی، این نهاد مردمی شكل گرفت.
معمار بزرگ انقلاب در بخشی از فرمان تشكیل این بنیاد فرمودند: «نهضت اسلامی و پیروزی انقلاب اسلامی مرهون فداكاری قشرهای مختلف ملت است كه در صف نخست باید شهدای انقلاب و كسانی را كه در این راه معلول و آسیب‌دیده شده‌اند، در نظر داشت. به این جهت باید نسبت به خاندان شهدا و آسیب دیدگان و معلولین در این راه چه در حال انقلاب و چه قبل و بعد آن به نحو احسن و با مراعات احترام آنان رسیدگی كامل بشود...»
احیا، حفظ و گسترش فرهنگ شهادت در جامعه، زنده نگهداشتن یاد و نام شهیدان انقلاب اسلامی و حفظ آثار آنها، تجلیل، تكریم، صیانت و حمایت از خانواده‌های شاهد و تلاش برای استفاده از امكانات عمومی جامعه و نظام و نیز بهره‌گیری از سرمایه و دارایی بنیاد برای رشد و اعتلای مادی و معنوی خانواده‌های بزرگ شاهد از اهداف این نهاد به شمار می رود.
بنیاد شهید از زمان تشكیل از ارگان های وابسته به دولت محسوب می شد تا آن كه در خرداد 1359 هجری خورشیدی با تصویب شورای انقلاب، به سازمان بهزیستی پیوست و پس از چند ماه در همان سال با تصویب مجلس شورای اسلامی از این سازمان جدا شد و زیر نظر نهاد ریاست جمهوری به فعالیت پرداخت كه سرپرستی این بنیاد با پیشنهاد رییس جمهوری و تأیید مقام معظم رهبری تعیین می شد. بنیاد شهید در هنگامه ی وقوع جنگ تحمیلی با سازماندهی بسیاری از وظایف خود توانست بخش مهمی از فعالیت های این نهاد را با رسیدگی به امور جانبازان، ایثارگران و خانواده ی شهدا، به خوبی انجام دهد.
پس از پایان یافتن جنگ تحمیلی در 1367 هجری خورشیدی، امام خمینی برای رسیدگی شایسته به امور جانبازان، مسوولیت این اداره را كه تا آن زمان زیر نظر بنیاد شهید بود، بر عهده ی بنیاد مستضعفان گذاشت و نام این نهاد به بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی تغییر كرد.
اما با گذر 2 سال از این موضوع، به هنگامه ی بازگشت آزادگان به میهن اسلامی، ستاد رسیدگی به امور آزادگان زیر نظر ریاست جمهوری تشكیل شد و امور مربوط به رسیدگی به خانواده های این عزیزان كه تا آن زمان زیر نظر بنیاد شهید بود، به این ستاد واگذار شد و در نوزدهم اردیبهشت 1383 هجری خورشیدی با درخواست مسوولان نهادهای ایثارگری و برپایه ی فرمان مقام معظم رهبری و مصوبه ی شورایعالی اداری، تجمیع نهادهای ایثارگری در ساختاری یكپارچه در بدنه ی دولت به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و به این ترتیب بنیاد شهید و امور ایثارگران شكل گرفت و از آن تاریخ تاكنون این نهاد با ارایه ی خدماتی نوین به خانواده های شهدا و ایثارگران نقش بسیار مهمی را در جامعه برای حفظ و گسترش فرهنگ ایثار و شهادت ایفا می كند.
**پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز تشكیل بنیاد شهید و روز بزرگداشت شهدا با محمد اسفندیاری رییس مركز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی بنیاد شهید و امور ایثارگران به گفت و گو پرداخته است.
محمد اسفندیاری درباره ی تشكیل بنیاد شهید عنوان كرد: بنا به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی كشور و مصوبه ی شورای انقلاب فرهنگی، بیست و دوم اسفند 1383 هجری خورشیدی سالروز تشكیل بنیاد شهید و روز بزرگداشت شهدا نام گذاری شد. به هنگامه ی آغاز به كار دولت تدبیر و امید و حضور سیدمحمدعلی شهیدی محلاتی رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران انقلاب اسلامی در این بنیاد، بزرگداشت این روز با تاكید وی به بهترین صورت برگزار می شود.
رییس مركز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی بنیاد شهید و امور ایثارگران با بیان اینكه 1393 هجری خورشیدی با توجه به فرمان رهبر معظم انقلاب با نام اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری شده است، خاطرنشان كرد: بنیاد شهید در راستای اجرای این فرمان كنفرانسی را با حضور خانواده های شهدا، ایثارگران و اشخاصی كه در سطح كشور دارای جایگاه های علمی هستند برگزار و در كنار آن مجموعه ی نفیسی را در ارتباط با اقتصاد مقاومتی منتشر كرد.
وی در ادامه ی سخنانش افزود: بنیاد شهید در این روز(روز بزرگداشت شهدا) تلاش می كند برای اطلاع رسانی به مردم تبلیغات گسترده ای را انجام دهد تا همه بدانند كه بیست و دوم اسفند روز شهید است تا این هنگامه را همانند بیست و دوم بهمن كه مناسبتی برای آغاز انقلاب اسلامی محسوب می شود، گرامی بدارند.
محمد اسفندیاری با بیان اینكه بنیاد شهید به عنوان جایگاه اصلی فرهنگ ایثار و شهادت، 2 وظیفه ی عمده را بر عهده دارد، گفت: خدمت رسانی به خانواده ی شهدا و ایثارگران نخستین وظیفه ی این بنیاد به شمار می رود كه این امر با خدمات هر روزه صورت می گیرد. تلاش ما بر این استوار خواهد بود كه همه بدانند عزت، شرف، آبرو و آسایش امروز جامعه ی ما مدیون و مرهون خانواده ی شهدا، شهدای عزیز و جانبازان است. بنابراین بنیاد شهید خدمت رسانی به خانواده ی شهدا و جانبازان را وظیفه ی خویش می داند كه برپایه ی فرمان مقام معظم رهبری و دستور رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران انقلاب اسلامی باید به بهترین صورت این كار انجام شود.
وی در ادامه؛ وظیفه ی دیگر بنیاد شهید را نشر و گسترش فرهنگ ایثار و شهادت دانست و بیان كرد: این فرهنگ نمادی مهم برای كشور محسوب می شود كه باید بتوانیم به فرموده ی مقام معظم رهبری در فرهنگ ایثار و شهادت نوآوری به خرج دهیم تا همچنان برای نسل های امروز و آینده، این فرهنگ جذابیت خود را حفظ كند. در واقع بنیاد شهید با كمك تمامی نهادها و سازمان هایی كه موظف به همكاری هستند، درصدد است كه فرهنگ ایثار و شهادت را در جامعه حفظ كند. به گفته ی رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران انقلاب اسلامی این فرهنگ از حركت امام حسین(ع) نشات گرفته است و ما باید به دنبال حفظ و نشر آن باشیم و با گسترش فرهنگ ایثار و شهادت سبب رشد جوامع اسلامی شویم و این فرهنگ را برای نسل های آینده حفظ كنیم.
رییس مركز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی بنیاد شهید و امور ایثارگران، رشد و گسترش فرهنگ ایثار و شهادت را در گرو برپایی مراسم ها، مجمع ها، كتاب، فیلم، موسیقی عنوان كرد و گفت: بنیاد شهید با ساخت بهترین سریال های تلویزیونی به ویژه سریالی درباره ی شهید بابایی، چندین اثر سینمایی، فیلم های مستند و برگزاری 15 كنگره ی ملی در تهران و نوآوری های دیگر توانست این فرهنگ را حفظ كند كه البته این امر بدون یاری مردم، خانواده ی شهدا، نهادها و سازمان های دولتی امكان پذیر نخواهد بود.
محمد اسفندیاری در ادامه گفت: بنیاد شهید به دستور رییس این بنیاد در رابطه با دفترچه های بیمه و دارو، صندوقی را ایجاد كرده است تا خانواده ی شهدا و جانبازان با مراجعه به نهادهای زیر نظر این بنیاد، بتوانند از خدمات رایگان بهره مند شوند. خدمت رسانی به سه میلیون و اندی از جامعه ی هدف امر بسیار مشكلی است اما بنیاد شهید برای خدمت رسانی آسان تر، بایگانی هایی را تشكیل داده است تا بتواند هر روز از احوال جانبازان و خانواده های شهدا آگاه شود. در سال گذشته به دیدار 220 هزار خانواده شهید رفت و در سال جاری نیز این وظیفه را از بیست و دوم بهمن آغاز كرده است و امیدواریم تا سالروز تشكیل بنیاد شهید(امروز) با تعداد بیشتری از خانواده های محترم شهدا و ایثارگران دیدار داشته باشیم. البته در طول سال با تشكیل طرح سپاس به صورت تلفن یا پایلوت به خانواده ی شهدا و ایثارگران از احوال آنان آگاه می شویم كه اگر مشكل بیمارستانی و پزشكی وجود داشته باشند آن را رصد و پایش كنیم و در صورتی كه عضوی از خانواده شهدا دچار بیماری باشد، پزشك معتمد در ماه یك بار یا هر 2 هفته یك بار با آنان دیدار داشته باشد.
وی در پایان سخنانش برگزاری بزرگداشت روز شهدا در جامعه را كمك به نهادینه كردن فرهنگ ایثار و رشادت دانست و گفت: باید بدانیم عزت، شرف، آبرو و جایگاه امروز ما مدیون و مرهون شهداست و تمامی مردم باید بدانند كه اگر امروز می توانیم با قدرت های بزرگ روی یك میز بشینیم و برای احقاق حقمان گفت و گو كنیم تنها این امر با ایثارگری شهدای ما صورت پذیرفته است. بنابراین از مردم خواستارم همان گونه كه در فرهنگ دیرپای ایرانیان رسمی وجود دارد، تا پنج شنبه ی آخر سال به دیدار اهل قبور بروند، با زیارت گلزارهای شهدا كه به گفته ی مقام معظم رهبری امامزادگان عشق هستند، به آنان ادای احترام كنیم و یا به دیدار خانواده ی جانبازان و شهدا برویم و با وارد ساختن تلنگر به جامعه ی خویش همگان را هوشیار كنیم كه ما مرهون شهدا و فرهنگ ایثار و شهادت هستیم و نگاه ما به بیست و دوم اسفند یك نگاه تجملاتی نیست، یك نگاه تشكر آمیز و احترام به ساحت مقدس شهدا در تاریخ مان است.
از فاطمه مهدوی
*گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**9128**2002**9131
تاریخ انتشار: ۲۲ اسفند ۱۳۹۳ - ۰۸:۰۷
تهران- ایرنا- بیست و دوم اسفند، سالروز تشكیل بنیاد شهید و روز بزرگداشت شهدا فرصتی ارزشمند برای پاسداشت یاد و خاطره ی انسان هایی والامقام است كه در راه دفاع از مام وطن تا آخرین نفس ایستادند و اجازه ی تعدی به خاك میهن سربلندشان را به دشمنان ندادند و اینگونه یادشان در تاریخ این مرزو بوم جاودانه شد.