در ادامه اين مطلب كه روز يكشنبه در روزنامه دنياي اقتصاد منتشر شد، مي خوانيد: توطئه نفتي، كارشكني در روند مذاكرات هسته‌اي، حمله به يمن و به دنبال آن تعرض به دو نوجوان ايراني در فرودگاه جده، كافي بود تا پرونده اختلافات تهران و رياض گسترده تر از قبل شود.
با وجودي كه نزديك به دو سال از رياست جمهوري حسن روحاني مي‌گذرد هنوز گشايشي در روابط بين ايران و عربستان رخ نداده است.
همچنين روز گذشته شاهد تجمع خودجوش و البته بدون مجوز مردم در مقابل سفارت عربستان در تهران بوديم.
در واكنش به انتقادات جدي از عربستان، مسوولان سعودي نيز ضمن ابراز تاسف از اين حركت صورت گرفته، وعده اشد مجازات براي عاملان آن را صادر كرده‌اند.
هر چند كه در اين ميان شاهد لغو پروازهاي شيراز - جده و اصفهان - جده در روزهاي گذشته از سوي مسوولان عربستان نيز بوديم.
متاثر از فضاي به راه افتاده در شبكه‌هاي اجتماعي، برخي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي از يك فوريت طرح لغو عمره خبر دادند و حتي برخي از مراجع تقليد نيز با بيان اينكه عمره يك امر مستحبي است، از حفظ عزت فرد مسلمان ياد كردند.
اما فارغ از اين موضوعات، به‌نظر مي‌رسد كه تقابل دو كشور بيشتر خود را در جنگ يمن و حمله عربستان به مواضع حوثي‌ها نشان داده است.
به‌ويژه كه سعودي‌ها همواره مدعي‌اند ايران در حمايت و آموزش شيعيان زيدي نقش مستقيمي ايفا مي‌كند.
بر اين مبنا، عربستان روز 5 فروردين و همزمان با آغاز مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5 در شهر لوزان سوئيس در اقدامي غافلگيركننده و با مشاركت برخي دولت‌هاي شوراي همكاري موسوم به ائتلاف عربي به يمن حمله كرد.
از آن تاريخ تاكنون عربستان به دنبال يارگيري در اين بحران بوده است.
اما تلاش براي كشاندن پاكستان و استفاده از ظرفيت‌هاي نظامي اين كشور هنوز راه به جايي نبرده است. به‌خصوص كه با ديپلماسي فعال ايران در منطقه و سفر وزير امور خارجه به مسقط و اسلام‌آباد و پيشنهاد يك طرح چهار ماده‌اي براي خروج از بحران يمن، خشم سعودي‌ها برانگيخته شده است.
بسياري از تحليلگران خارجي، اين اتفاق را شكستي ديگر براي عربستان سعودي مي‌دانند.
محمدجواد ظريف وزير خارجه ايران روز چهارشنبه هفته گذشته به پاكستان سفر كرد و با مقامات ارشد اين كشور از جمله نخست وزير، فرمانده ارتش و رئيس پارلمان اين كشور در مورد تحولات يمن بحث و گفت‌وگو كرد.
پيش از سفر ظريف، رئيس‌جمهور تركيه در سفري يك‌روزه به تهران موضوع يمن را در تهران مورد تبادل‌نظر قرار داد. يك روز پس از ديدار ظريف با مقامات پاكستان، پارلمان اين كشور به تصميمي راي داد كه اسلام آباد را به پايبندي به بيطرفي در منازعه يمن ترغيب مي‌كند.
به گزارش «انتخاب»، پس از گذشت چند روز از بحث و گفت‌وگو درباره درخواست عربستان براي فرستادن سربازان پاكستاني به يمن و بعد از پنج روز بررسي تحولات يمن در پارلمان پاكستان، سرانجام نمايندگان پارلمان اين كشور با اكثريت قاطع به پايبندي به بيطرفي و عدم مداخله در امور يمن به عنوان يك طرف حامي عربستان راي دادند. پارلمان پاكستان تصميم گرفت اين كشور نقش ميانجي را براي حل بحران سعودي - يمني ايفا كند.
با اين حال، پارلمان پاكستان يك شرط گذاشت؛ جنبش انصارالله نبايد هيچ‌گونه حمله‌اي به مقدسات سعودي مانند حرمين شريفين يا حرم نبوي انجام دهد.
شرط پارلمان پاكستان منطقي به نظر نمي‌آيد، چراكه جنبش انصارالله هيچ‌گاه تهديدي براي حمله به مسجد نبوي يا مسجد الحرام نكرده است.
گمان مي‌رود اين شرط پاكستان براي برون رفت از تنگنا در روابط با عربستان است به خصوص آنكه رياض، اسلام‌آباد را در خصوص حمله به يمن تحت فشار گذاشته است.
نواز شريف نخست‌وزير پاكستان با دولت عربستان به‌خصوص آل سعود روابط بسيار خوبي دارد.
دولت نواز شريف مي‌خواهد به شيوه‌اي از اين مخمصه خارج شود كه هم سعودي‌ها و هم نمايندگان پارلمان را راضي كند.
نمايندگان پارلمان پاكستان از عواقب دخالت اين كشور در حمله عربستان به يمن اطلاع دارند.
ظريف در اين گفتوگوها پيشنهادي 4 مرحله‌اي براي حل بحران يمن ارائه داد كه مشتمل است بر آتش بس فوري، كمك‌رساني به‌ويژه ارسال دارو و مواد غذايي و كمك به مجروحان، ايجاد گفت‌وگوي يمني-يمني و تشكيل دولت فراگير.
محمدجواد ظريف همچنين گفت كه با توجه به تجربيات گذشته تبعات مداخلات نظامي در يمن به بخشي از مشكلات تبديل خواهد شد.
**ايران مهم‌تر از اعراب
همزمان با ناكامي عربستان در به‌دست آوردن حمايت پاكستان در جنگ عليه يمن، انور قرقاش وزير مشاور در امور خارجي امارات عربي متحده گفت به نظر مي‌رسد تهران بيش از كشورهاي خليج (فارس) براي اسلام‌آباد و آنكارا اهميت دارد.
به گزارش «انتخاب»، او افزود: تصميم پارلمان پاكستان در خصوص بيطرفي در يمن و حمايت از عربستان سعودي متناقض و خطرناك است.
قرقاش گفت امنيت خليج (فارس) در معرض خطر قرار دارد و لحظه واقعي كه همپيمان واقعي از همپيمان رسانه‌اي و كلامي را مشخص مي‌كند فرا رسيده است.
او از پاكستان خواست موضعي روشن به نفع روابط راهبردي خود با كشورهاي عربي خليج‌فارس در پيش بگيرد و افزود حمايت اقتصادي ما از پاكستان روشن است، اما حمايت سياسي پاكستان در لحظه حساس وجود ندارد. قرقاش همچنين افزود كه راه‌حل سياسي در يمن مسووليت تركيه، ايران و عربستان سعودي است و مواضع بي‌طرفانه در اين خصوص موجب ادامه بحران خواهد شد.
**توافق ايران و تركيه براي حل بحران يمن
از سوي ديگر، وزير خارجه تركيه اعلام كرد آنكارا و تهران موافقت كردند كه براي حل نزاع در يمن با يكديگر همكاري كنند.
به گزارش خبرگزاري تسنيم به نقل از «تودي‌زمان»، مولود چاووش‌اوغلو، وزير خارجه تركيه گفت كه كشورش و ايران موافقت كردند تا براي حل نزاع يمن كه تهديد تبديل شدن به يك جنگ تمام عيار منطقه‌اي را در بر دارد، با هم همكاري كنند.
او كه همراه با محمدعلي احمد كارتي، وزير خارجه سودان نشستي خبري را در آنكارا برگزار كرده بود، گفت: «تركيه و ايران تصميم گرفته‌اند تا همكاري نزديكي براي يافتن يك راه‌حل پايدار و دائمي براي نزاع يمن داشته باشند.»
او گفت طي ديدار رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهوري تركيه از تهران، هر دو طرف وعده دادند تا در كنار يكديگر همكاري داشته باشند.
همزمان منابع بين‌المللي از شروع رايزني‌ها و گفت‌و‌گوهايي داخل پايتخت عربستان در مورد بررسي راه‌هاي جديد براي حل موضوع يمن خبر مي‌دهند.
به گزارش خبرگزاري فارس، نوشته پايگاه خبري اخبار اليمن، در راستاي اين رايزني‌ها در رياض، تعداد زيادي از اعضاي هيات عالي نظارت بر گفت‌و گوهاي ملي در يمن [همسو با عربستان] سعي دارند گروه‌ها و قبايل يمني به استثناي جنبش انصارالله و طرفداران علي عبدالله صالح (رئيس‌جمهور مخلوع اسبق) را براي رسيدن به يك راه‌حل جهت برون رفت از بحران اين كشور دور هم جمع كنند.
طبق اين گزارش، يكي از پيشنهادهاي مطرح شده در اين گفتوگوها، مشاركت ايران به همراه كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس و سازمان ملل متحد جهت نظارت به گفت‌وگوهاي گروه‌هاي يمني است تا گروه‌هاي همسو با ايران نيز مطمئن شوند كه منافع آنها در اين گفت‌و گوها پايمال نخواهد شد.
منبع: روزنامه دنياي اقتصاد
اول ** 1346
تاریخ انتشار: ۲۳ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۰:۵۷
تهران - ايرنا - روزنامه دنياي اقتصاد نوشت: اين روزها رابطه دو رقيب منطقه‌اي بيش از پيش تنش آلود است، به نحوي كه اختلافات پا را فراتر از سطح منطقه‌اي گذاشته و خود را به عرصه ورزشي و فريضه وحدت بخش حج نيز كشانيده است.