تهران- ایرنا- نیروهای ویتنام شمالی 29 آوریل 1975 یعنی چهل سال پیش حمله گسترده ای را بسوی شهر «سایگون» مقر اصلی نیروهای وابسته به آمریكا آغاز كردند و با آتشباری سنگین ،ظرف 24 ساعت كنترل كامل این شهر را بدست گرفتند و به این ترتیب واشنگتن پس از 20 سال ، شكست در ویتنام را پذیرفت.

درگیری آمریكا در بحران ویتنام علاوه بر اینكه به اعتبار واشنگتن در عرصه بین المللی لطمه بسیاری وارد كرد، هزینه سرسام آوری را نیز برای كاخ سفید به همراه داشت.

ابعاد فاجعه بار جنگ ویتنام برای آمریكا آنچنان وسیع و گسترده بود كه واشنگتن با گذشت چهل سال هنوز نتوانسته از زیر بار لطمات اخلاقی و سیاسی آن رهایی یابد.

آمریكا طی 20 سال جنگ در ویتنام به منظور حفظ تفوق نظامی خود به نیروی هوایی تكیه داشت.

هواپیماهای آمریكا هر روز با بمب های خوشه ای مواضع «ویت كنگ » ها را بمباران و جنگلها و مزارع ویتنامی ها را با مواد شیمیایی سمپاشی می كردند تا «ویت كنگ» ها را از پای درآورند.

در حالی كه واشنگتن هدف از حملات خود را به ویتنام اعطای آزادی و دمكراسی به مردم این كشور اعلام می كرد! ، «ویت كنگ» ها به استهزاء می گفتند : « آمریكا ویتنامی ها را می كشد تا آنان را آزاد كند»!

به این ترتیب آمریكا در برابر ارتش ویتنام قرار نداشت بلكه در برابر تمام مردم این كشور قرار گرفته بود.

اینك به نظر می رسد كه عربستان سعودی با پشتیبانی آمریكا درگیر بحرانی شده كه بی شباهت به جنگ ویتنام نیست و می تواند سرنوشت مشابهی را برای دولتمردان ریاض رقم بزند.

براین اساس باید گفت، سایگون و صنعا بر روی یك مدار تاریخی قرار گرفته اند.

یمن از دو ماه پیش هدف حملات هوایی عربستان قرار گرفته است. در این حملات زنان و كودكان و مردم غیرنظامی بیشترین قربانیان را تشكیل می دهند.

دولتمردان ریاض تا كنون نتوانسته اند به هیچیك از اهداف خود در یمن دست یابند. همچنین به نظر می رسد كه در ائتلاف چندگانه خود نیز تنها مانده اند.

گفته می شود مردم یمن نیز حملات هوایی عربستان را به استهزاء «كشتار و قتل عام مردم بی دفاع برای آزادی و دمكراسی » توصیف می كنند.

رسیدن عربستان به چنین مرحله یعنی قرار گرفتن در برابر تمام مردم یمن كه به مثابه شكستی سهمگین برای ریاض خواهد بود.

اگر آمریكا صد سال نیز در ویتنام باقی می ماند هرگز نمی توانست بر آن مسلط شود، زیرا «ویت كنگ» ها در خانه خود و برای خانه و موجودیت خود می جنگیدند. عربستان نیز در یمن سرنوشتی غیر از این نخواهد داشت.

از سوی دیگر یمن برای عربستان می تواند به مثابه یك «تله» و یا یك «باتلاق» باشد.

از آنجایی كه نوع رفتار و حملات عربستان به یمن شباهت بسیاری به حملات آمریكا به ویتنام دارد بنابراین می توان گفت یمن برای ریاض یك باتلاق خواهد بود كه هر لحظه بیشتر در آن فرو می رود و سرانجام غرق خواهد شد.

شاید هم برخی از كشورها كه ریاض آنان را متحد خود می داند خواسته اند با درگیر كردن عربستان در چنین بحرانی ، ذخایر چند صد میلیارد دلاری این كشور را به یغما ببرند ؛ در آن صورت باید گفت یمن برای عربستان می تواند یك «تله» باشد.

به هر روی ، ایجاد بحران در یمن برای عربستان همانند بازی با آتشی است كه هر لحظه ابعاد وسیع تر و عمیق تری می یابد.

یمن با نزدیك به دو هزار كیلومتر مرز آبی و ساحلی، مجاورت با دریای سرخ ، خلیج عدن و موقعیت استراتژیك در آسیا می تواند به منزله یك «مین» عمل كند و در صورت انفجار خطری جدی برای موجودیت عربستان و متحدانش خواهد بود.

---------------------------------------------------------------

*كارشناس بین الملل در ایرنا