قشم - ايرنا - مديرعامل شركت سرمايه گذاري نفت قشم ، طرح احداث و بهره برداري از مخازن ذخيره نفت اين جزيره را يكي از بزرگترين و فعال ترين طرح هاي در حال اجراي استان هرمزگان اعلام و بهره برداري از آن را راهبردي در جهت ارتقاء صادرات پايدار كشور ارزيابي كرد.

شركت سرمايه گذاري نفت قشم (سهامي خاص) در تاريخ 1383.12.11 تحت شماره 1377 در واحد ثبت شركت ها و مالكيت هاي صنعتي و معنوي منطقه آزاد قشم به ثبت رسيده و از جمله شركت هاي تابعه شركت سرمايه گذاري صنعت نفت است.

در شكل كلي مي توان طراحي، ساخت، نصب و نظارت عاليه و كارگاهي بر ساخت و نصب انواع سازه ها، ناظر به ذخيره سازي و انتقال نفت خام و فراورده هاي نفتي و بهره برداري از آنها و واگذاري و فروش آن ها و استفاده از خدمات پشتيباني در اين ارتباط را بخشي از فعاليت هاي اين شركت برشمرد.

عصر روز يكشنبه نهم فروردين سال جاري حجت الاسلام دكتر حسن روحاني رييس جمهوري دولت يازدهم نيز در سفر به جزيره قشم با حضور در محل احداث پايانه نفتي قشم در جريان اهميت و مزيت هاي احداث اين طرح قرار گرفت.

به همين منظور ايرنا پاي صحبت هاي محسن وثوق مديرعامل شركت سرمايه گذاري نفت قشم نشسته و به بررسي اهداف، اهميت و ابعاد مختلف اقتصادي و صنعتي طرح ذخيره سازي نفت قشم از زبان وي پرداخت.

خبرنگار ايرنا : در خصوص مشخصات كلي طرح ذخيره سازي نفت خام در جزيره قشم توضيحاتي بفرماييد؟

وثوق : اجراي طرح ذخيره سازي 20 ميليون بشكه نفت خام در جزيره قشم در چارچوب تحقق مصوبه شوراي امنيت ملي مبني بر ذخيره سازي يكصد ميليون بشكه نفت خام در كشور صورت مي گيرد.

به همين منظور شركت سرمايه گذاري صنعت نفت بر اساس قرارداد اجاره مخازن با شركت ملي نفت ايران اقدام به سرمايه گذاري براي احداث تاسيسات تخليه و بارگيري نفتكش هاي بسيار بزرگ 323 هزار تني (VLCC) شامل اس.پي.ام (گوي شناور) و مخازن ذخيره سازي در سه مرحله هركدام به ظرفيت 6.5 ميليون بشكه و مجموع 20 ميليون بشكه و ديگر تاسيسات لازم در جنوب جزيره قشم كرده است.

هر مرحله از اين طرح حدود سه سال طول مي كشد كه سرعت اجراي كار به شرايط و زمان تامين منابع مالي بستگي دارد و در صورت تامين مالي مي توان هر مرحله را ظرف مدت حداكثر 2.5 سال نيز تمام كرد.

با توجه به اينكه اعتبارات مورد نياز براي اجراي فازهاي دوم و سوم اين طرح از محل درآمد اجاره پنج ساله مخازن با شركت نفت و به صورت ارزي تامين مي شود، به طور قطع اجراي فازهاي ياد شده شتاب بيشتري نسبت به فاز نخست خواهد داشت.

خبرنگار ايرنا : دلايل، اهداف و مزيت هاي اجراي اين طرح چيست؟

وثوق : در گذشته با توجه به اينكه مخازن ذخيره نفت در كشور وجود نداشت، نفت خام استخراج شده را در كشتي هاي عظيم و يا برخي كشورها همچون فرانسه، هلند، آفريقا و در سال هاي اخير در چين ذخيره مي كرديم كه اين روند هزينه هاي بسيار سنگيني به صنعت نفت كشور تحميل مي كرد و اجراي طرح ذخيره سازي يكصد ميليون بشكه نفت در داخل كشور مي تواند هزينه هاي موجود از طريق اجاره كشتي ها و انبارهاي نفتي را به ميزان قابل توجهي كاهش دهد.

از طرف ديگر سرمايه گذاري در اين طرح به دليل آي.آر.آر (دوره بازگشت سرمايه) 31 درصد، قابليت سوددهي مناسبي دارد و ظرف مدت سه سال و هفت ماه تمام هزينه هاي انجام شده در اين طرح باز مي گردد.

ايجاد تسهيلات مورد نياز براي صادرات و واردات محصولات نفتي و پالايشگاهي از طريق جزيره قشم و ذخيره سازي نفت خام با هدف تامين انبار صادرات و پشتيباني از جزيره خارك و تامين خوراك پالايشگاه بندرعباس از طريق خط لوله 65 كيلومتري در طرح هاي توسعه، از ديگر اهداف و مزيت هاي اجراي طرح احداث مخازن راهبردي ذخيره نفت در جزيره قشم به شمار مي رود.

از طرف ديگر با اجراي اين طرح مي توان بازار عرضه و تقاضاي نفت خام صادراتي را با توان بالايي تنظيم و در شرايط خاص و بحراني، نقش كليدي در جلوگيري از توقف توليد نفت خام ايفا كرد و در صورت بروز هرگونه اتفاق پيش بيني نشده كه مانع از استخراج نفت شود، مي توان صادرات نفت را به صورت تضمين شده ادامه داد و اين موضوع به پايداري اقتصاد كشور كمك شاياني مي كند.

همچنين بهره برداري از اين طرح كه به گفته مسوولان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان هرمزگان، بزرگترين و فعال ترين طرح صنعتي جزيره قشم به شمار مي رود، مي تواند بحث صادرات جزيره قشم را نيز فعال تر و كفه ترازو را به سمت صادرات سنگين تر كند.

خبرنگار ايرنا : در خصوص اعتبارات مورد نياز براي اجراي اين طرح و اقدامات انجام شده توضيح دهيد؟

وثوق : براي اجراي اين طرح در مجموع 120 ميليون دلار اعتبارات ارزي و دو هزار و 500 ميليارد ريال اعتبارت داخلي مورد نياز است كه مجوزهاي بخش ارزي آن خرداد ماه سال گذشته از طرف صندوق توسعه ملي با عامليت بانك پاسارگاد صادر شده است و به زودي به اين طرح تزريق مي شود.

اين طرح در دو بخش خشكي و دريا در حال اجراست و تاكنون در مجموع بيش از 30 درصد پيشرفت فيزيكي دارد.

مرحله نخست اين طرح در بخش خشكي شامل احداث 11 مخزن با سقف شناور دولايه به ظرفيت هر يك 540 هزار بشكه و دو مخزن با ظرفيت هر يك 270 هزار بشكه با سقف شناور دولايه و در مجموع به ظرفيت 6 ميليون و 480 هزار بشكه و به منظور ذخيره سازي نفت خام و ميعانات گازي و تجهيزات مربوطه در زميني به مساحت 117 هكتار احداث مي شود.

تاسيسات جانبي مخازن اين طرح نيز شامل تاسيسات پمپاژ با دبي 56 هزار و 520 بشكه در ساعت (9 هزار متر مكعب در ساعت) احداث پست GIS جهت تبديل برق 63 كيلو وات به 20 كيلو وات و 400 ولت، احداث يك واحد پست برق اصلي و دو واحد پست برق فرعي، لوله كشي و اتصال مخازن به يكديگر و ارتباط آنها با تاسيسات پمپاژ (Piping)، سيستم بارگيري و انتقال نفت خام به وسيله دو خط لوله 36 اينچ در مسير هشت كيلومتري (Pipeline)، تاسيسات آبگيري از دريا (Sea water intake) و انتقال آب دريا به حوضچه هاي آتش نشاني در محل احداث مخازن، احداث اتاق كنترل با سيستم DCS، انتقال برق 63 كيلو ولت از پست 63.230 كيلو ولت درگهان به طول 25 كيلومتر به پست 63.20 كيلو ولت GIS در پايانه نفتي قشم با نصب و راه اندازي 92 دكل كه تاكنون 70 دكل آن نصب شده است، احداث آزمايشگاه كنترل كيفيت نفت خام هاي دريافتي، انبار، تعميرگاه، ساختمان اداري، ساختمان آتش نشاني، مخازن آب شيرين و مخازن آب آتش نشاني مي شود.

بخش دريايي اين طرح نيز شامل ساخت و نصب گوي شناور (SPM) و تاسيسات جنبي آن در دريا در فاصله حدود 4.1 كيلومتري از ساحل و عمق 50 متري درياست تا كشتي هاي بزرگ 323 هزار تني بتوانند در كنار گوي شناور اقدام به تخليه و بارگيري نفت خام و ميعانات گازي كنند.

همچنين اجراي چهار كيلومتر خطوط لوله 36 اينچ رفت و برگشت در زير دريا از ساحل جنوبي جزيره قشم تا محل نصب گوي شناور و اتصال به دو خط لوله 36 اينچ خشكي، اجراي سيستم PLEM در كف دريا به منظور اتصال خطوط لوله زير دريا به SPM، جزو مجموعه طرح هاي در حال اجرا در بخش درياست.

در حال حاضر هرچند مرحله نخست ذخيره سازي 6.5 ميليون بشكه نفت خام در حال اجراست امام بسياري از تاسيسات زيربنايي اين طرح همچون برق، زمين، خط لوله و اس.پي.ام تا ظرفيت 14 ميليون بشكه تامين شده است و در پيشرفت ديگر فازها تا ظرفيت ياد شده، فقط نياز به اضافه كردن مخزن هاي ذخيره سازي هستيم.

خبرنگار ايرنا : در مراحل اجرايي اين طرح چه ميزان اشتغال ايجاد مي شود؟

وثوق : هم اكنون با توجه به اينكه از مجموع 13 مخزن برنامه ريزي شده مرحله نخست طرح، فقط مراحل ساخت 6 مخزن در حال اجراست، 30 مشاور، 20 نفر از اعضاي شركت سرمايه گذاري نفت قشم و حدود 250 نفر از مهندسان، كارشناسان و كارگران بخش پيمانكاري مشغول فعاليت هستند كه در صورت واگذاري تمامي جبهه هاي كاري به پيمانكاران، ميزان اشتغال ايجاد شده در اين مرحله به حدود 700 نفر افزايش مي يابد و در مرحله بهره برداري نزديك به 120 نفر مشغول به كار خواهند شد.

خبرنگار ايرنا : آيا تاكنون صرفه جويي ارزي در مراحل احداث اين طرح صورت گرفته است؟

وثوق : بله، در طرح هاي اوليه، احداث مخازن نفتي جزيره قشم با استفاده از ورق هاي فولادي خارجي پيش بيني شده بود كه با ارزيابي هاي از نمونه هاي داخلي و به دليل كيفيت و استاندارد بسيار بالا، در مرحله اجرا از محصولات فولادي خاص شركت هاي اكسين اهواز و ورق هاي ضخامت پايين فولاد مباركه استفاده كرديم كه اين تغيير رويكرد حدود 30 ميليون دلار صرفه جويي ارزي به همراه داشت.

هر يك از محموله هاي فولادي ياد شده نيز پيش از به كار رفتن در مراحل ساخت، گواهي هاي معتبر كنترل كيفيت و استاندارد را دريافت مي كنند و تاكنون ارزيابي ها از كيفيت اين محصولات بسيار بالا گزارش شده است.

خبرنگار ايرنا : چه مشكلاتي در پيش روي اجراي اين طرح وجود دارد؟

وثوق : مشكلات اجراي اين طرح در مجموع شامل سه بخش عمده تامين اعتبارات ارزي از بانك پاسارگاد، برخي معارض هاي محلي و تامين سوخت گازوئيل براي فعاليت ماشين آلات فعال در طرح است كه موجب كندي روند پيشرفت اجرايي كارها مي شود.

در زمينه تامين ارزي هرچند مصوبه لازم خرداد ماه سال گذشته از صندوق توسعه ملي با عامليت بانك پاسارگاد صادر شده است، اما اين بانك فرايند سخت گيرانه اي براي ارايه تسهيلات ارزي اعمال مي كند كه نمونه آن ارايه خود طرح به عنوان ضمانت، زمين طرح، قرارداد شركت سرمايه گذاري نفت قشم با شركت نفت و چهار هزار و 500 ميليارد ريال سهام بورسي است كه همگي تامين شده است.

متاسفانه در برخي اراضي اجراي طرح همچون نقاط نصب دكل هاي برق نيز معارض هاي محلي مانع از پيشرفت كار شدند كه با همكاري منطقه آزاد قشم و برخي دهياري ها اين مشكلات در حال حل و فصل است.

همچنين با توجه به اينكه حجم بسياري بالايي از جوشكاري در اجراي اين طرح وجود دارد و ماشين آلات سنگين بسياري همچون جرثقيل، بولدوزر و كاميون در بخش هاي مختلف فعاليت مي كنند، يكي از مشكلات ما تامين سوخت گازوئيل براي اين ماشين آلات به شمار مي رود.

متاسفانه سهميه در نظر گرفته شده براي اجراي اين طرح فقط كفاف دو سوم از ماه را مي دهد و پيمانكاران مجبورند گازوئيل مورد نياز خود را با قيمت آزاد خريداري كنند كه اين موضوع نيز هزينه هاي پيشرفت كار را افزايش مي دهد.

خبرنگار ايرنا : به نظر حضرتعالي رفع تحريم هاي غرب چه تاثيري در پيشرفت و آينده اين طرح خواهد گذاشت؟

وثوق : به طور قطع كاهش و رفع تحريم ها مي تواند به شركت سرمايه گذاري نفت قشم در آسان سازي فرايند تامين قطعات باكيفيت، ارزان و با فناوري روز جهاني كمك كند و دست اين شركت در خريد اقلام خارجي مورد نياز طرح بازتر شده و مي تواند با فروشندگان بيشتر و بهتري پاي ميز مذاكره بنشيند.

همچنين دستيابي به اين مرحله از رفع تحريم ها به شركت نفت نيز در بحث انتقال و فروش كمك كرده و روند صادرات اين بخش رونق چشمگيري خواهد گرفت.

در ماه هاي اخير نيز با كاهش تحريم ها پيشنهادهاي مناسبي براي فروش اس.پي.ام از شركت هاي معتبر جهاني دريافت كرده ايم كه در صورت ادامه اين روند، مي توان با توان بيشتر در عرصه تامين قطعات خارجي فعاليت كرد.

خبرنگار ايرنا : در طرح هاي آتي و توسعه اي اين شركت شاهد چه اقداماتي خواهيم بود؟

وثوق : با توجه به اينكه در طرح اوليه احداث مخازن نفتي جزيره قشم موضوع تامين خوراك پالايشگاه بندرعباس پيش بيني شده بود كه در مراحل بعدي تغيير كرد، يكي از رويكردهاي آتي شركت توسعه فعاليت ها در بخش ياد شده و تامين خوراك پالايشگاه بندرعباس است.

از آنجايي كه ظرفيت پالايشگاه بندرعباس نيز به تازگي دو برابر شده است، مي توان با هزينه پايين و با احداث 65 كيلومتر خط لوله، خوراك اين پالايشگاه را تامين كرد و در اين زمينه به دليل پيش بيني هاي اوليه طرح، پمپ هاي مورد نياز براي انتقال نفت خام به اين پالايشگاه خريداري شده و موجود است.ك/4

2090/6048

از: سعيد زارع كندجاني