انحصار تولید دانش فنی تك كریستال و پانل های آلومینیومی فوق سبك شكسته شد

به گزارش ایرنا، این طرح های تحقیقاتی كه به همت پژوهشگران قطب علمی فناوری آلیاژهای با استحكام بالا دانشگاه علم و صنعت ایران محقق و به تولید فناوری منجر شده است، گام مهمی در راستای پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در صنایع مختلف به ویژه هوافضا به شمار می آید.

فعالیت های تحقیقاتی اعضای این قطب علمی به سال 1379 برمی گردد كه در آن زمان، تحت عنوان قطب علمی مواد پیشرفته سرامیكی و فلزی آغاز شد و این قطب علمی طی 10 سال گذشته موفق به انجام پروژه ­های تحقیقاتی متعددی شدند.

با توجه به اهمیت و ضرورت تحقیقات و استفاده از فناوری های نوین در ابداع و توسعه آلیاژهای فلزی با استحكام بالا و همچنین تجربیات و ظرفیت های علمی - پژوهشی موجود در دانشكده مهندسی مواد و متالورژی، قطب علمی فناوری آلیاژهای با استحكام بالا تاسیس شد و قطب علمی مواد پیشرفته سرامیكی نیز به فعالیت خود ادامه داد.

مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا به وجود 31 دانشكده مهندسی مواد و پنج قطب علمی تخصصی این حوزه در كشور اشاره كرد و گفت: ظرفیت های بالا در حوزه مهندسی مواد دانشگاه علم و صنعت ایران موجب شده كه 2 قطب از مجموع پنج قطب علمی تخصصی مهندسی مواد كشور در این دانشگاه ایجاد شود.

دكتر سعید شبستری در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا در سال های اخیر، ساختاری مناسبی برای توسعه و تقویت فعالیت های تحقیقاتی بنیادی و كاربردی در حوزه ­های مرتبط با هوافضا، انرژی، نفت و حمل و نقل را فراهم كرده است و فعالیت های آن بر انجام پژوهش های كاربردی به منظور رفع مشكلات علمی و تكنولوژیكی موجود در كشور و حضور موثر در عرصه­ های بین المللی متمركز است.

به گفته وی، استادان عضو قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا در زمینه های مختلفی همچون نانومواد، آلیاژهای آلومینیومی، شبیه سازی های فرآیندهای تولید، كامپوزیت های زمینه فلزی، سوپر آلیاژها و آلیاژهای فوق سبك، مبحث خوردگی داغ و تمام آلیاژهای فلزی با استحكام بالا مانند تیتانیوم، منیزیم و آلومینیوم كه كاربردهای گسترده ای در صنایع پیشرفته (High Tech) دارند، تحقیق می كنند.

شبستری، گسترش مرزهای دانش را یكی از ماموریت های قطب علمی آلیاژهای فلزی برشمرد و گفت: همه ساله بین 35 تا 40 مقاله ISI را اعضای هیات علمی این قطب تولید و منتشر می كنند و یك كتاب تالیفی راكه در آن به آخرین دستاوردهای علمی پژوهشی این حوزه پرداخته شده است، در مرحله چاپ داریم؛ در تمام این فعالیت ها علاوه بر تولید علم، سعی كردیم موضوع تحقیقات در راستای حل مشكلات كشور باشد.

وی پنج ثبت اختراع، اتمام 10 پایان نامه دكتری و 60 پایان نامه كارشناسی ارشد، 10 سخنرانی علمی در كنفرانس های معتبر خارج كشور، اعزام پنج دانشجو به ماموریت های خارجی در راستای اهداف و برنامه های قطب، شش مورد همكاری پژوهشی با مراكز تحقیقاتی خارج كشور و انتشار حدود 60 مقاله ISI را به عنوان برخی دستاوردهای قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا طی 2 سال اخیر معرفی كرد.

استاد دانشگاه علم و صنعت همچنین از اجرای چهار طرح كاربردی و چهار فناوری جدید در راستای حل مشكلات كشور به همت اعضای قطب علمی آلیاژهای فلزی طی 2 سال گذشته خبر داد.

وی به اجرای پروژه های متعددی در زمینه صنایع دفاعی، هوافضا، نیرو، نفت و حمل و نقل از طرف اعضای قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا اشاره كرد و گفت: این پروژه ها در سه محور اصلی فرآیندهای تولید و فرآوری مواد فلزی با استحكام بالا، تولید آلیاژهای سبك با استحكام بالا و آلیاژهای نانو ساختار و آمورف با استحكام بالا در حال انجام است.

مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا در تشریح اهداف راهبردی این مركز علمی گفت: ما اهداف كلیدی همچون توسعه كمی و كیفی آموزش در زمینه طراحی و فرآیندهای مواد فلزی با استحكام بالا، تعریف و اجرای پروژه‌های تحصیلات تكمیلی در زمینه طراحی و فراوری مواد فلزی با استحكام بالا، تقویت ارتباط علمی و پژوهشی با مراكز علمی و صنعتی داخل كشور از طریق تعریف پروژه‌های مشترك و تقویت ارتباط علمی با مراكز علمی و تحقیقاتی از طریق تبادل پژوهشگر و اعزام دانشجویان تحصیلات تكمیلی در ارتباط با موضوعات مشترك تحقیقاتی مورد علاقه طرفین را دنبال می كنیم.

وی حضور مؤثر در صحنه های علمی بین‌المللی از طریق حضور در كنفرانس‌ها و نمایشگاه‌های مربوطه، تلاش در راستای تجاری‌سازی محصولات پژوهشی در زمینه مواد و تركیبات فلزی ویژه و بومی‌سازی فرآیند‌های تولید مواد فلزی با استحكام بالا را از دیگر اهداف راهبردی قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا برشمرد.



** مهمترین فعالیت های انجام شده در قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا

شبستری در معرفی مهمترین اقدامات انجام گرفته در قطب علمی آلیاژهای فلزی گفت: یكی از پروژه های ما تعیین الزامات و طراحی قالب ریخته گری تبرید مستقیم برای تولید بیلت های با قطر بالا از آلیاژهای آلومینیوم مستحكم است.

وی خاطرنشان كرد: یكی از مشكلات تكنولوژیك در عرصه های صنعتی، تولید بیلت های آلومینیومی (شمش آلومینیومی ریخته گری مداوم) با قطر بالاست كه در این طرح سعی كردیم در راستای رفع عیوبی كه ممكن است در هنگام ریخته گری و انجماد چنین بیلت هایی به وجود آید، برای تولید آن در داخل كشور و ایجاد دانش فنی مربوطه اقدام كنیم.

شبستری ادامه داد: یكی دیگر از پروژه های خود را به سفارش وزارت صنایع و معادن در زمینه طراحی و ساخت كوره های حرارت دهی سریع با استفاده از اشعه مادون قرمز در مقیاس نیمه صنعتی اجرا كردیم.

وی طرح تشكیل تركیبات بین فلزی در فصل مشترك ورق های چند لایه تیتانیوم - آلومینیوم در صنایع جوشكاری انفجاری و پروژه شبیه سازی جریان مذاب و انجماد در فرآیند ریخته گری كت باری شمش فولاد كم آلیاژی با همكاری شركت فولاد آلیاژی اصفهان را از دیگر اقدامات صورت گرفته در قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا عنوان كرد.

مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا با بیان اینكه 2 طرح بزرگ در این قطب به ایجاد فناوری منجر شده است، گفت: یكی از این پروژه ها مربوط به طراحی سلكتور و تولید تك كریستال سوپر آلیاژ پایه نیكل است.

وی در رابطه با جزییات این طرح توضیح داد: در این پروژه با استفاده از شبیه سازی انتقال حرارت، انجماد و توسعه ریزساختار، پارامترهای فرآیندی رشد از قبیل هندسه سلكتور، گرادیان دمایی و سرعت حركت جبهه انجماد، فرآیند تولید تك كریستال سوپر آلیاژ پایه نیكل بهینه سازی شد كه تولید آن با استفاده از كوره بریج من، صورت گرفت.

شبستری تصریح كرد: این طرح برای اولین بار در ایران به اجرا درآمده و در نتیجه آن به دانش فنی طراحی سكلتور رشد تك كریستال در كشور دست یافته ایم.

به گفته وی، دانش فنی طراحی سكلتور رشد تك كریستال تاكنون در انحصار چند شركت محدود خارجی بوده است و اصلی ترین كاربرد این مواد در ساخت توربین های گازی و موتورهای هواپیماست كه رسیدن به این دانش، توفیق بزرگی برای مراكز علمی و صنعتی كشور به شمار می آید.

شبستری در معرفی دیگر پروژه موفق قطب علمی آلیاژهای فلزی كه به ایجاد فناوری منجر شده است، اظهار كرد: این طرح شامل تحقیق و ایجاد دانش فنی تولید پانل های فومی آلومینیومی فوق سبك است كه برای اولین بار در كشور تولید شده است.

وی در مورد ویژگی های این ماده فلزی گفت: پانل های فومی آلومینیومی فوق سبك، یك كامپوزیت سه لایه است كه خواص منحصر به فردی همچون استحكام فشاری بالا دارد و وزن مخصوص آن آنقدر ناچیز است كه بر روی آب قرار می گیرد.

شبستری ادامه داد: افزون بر این، پانل های فومی آلومینیومی فوق سبك، غیرقابل اشتعال هستند كه می توان از آنها به عنوان جاذب صوتی استفاده كرد و قابلیت جوشكاری دارند به طوری كه می توان سازه های بسیار بزرگی با آنها ساخت.

استاد دانشگاه علم و صنعت به كاربردهای این ماده فلزی فوق سبك در صنایع هوافضا، هواپیماسازی و استفاده به عنوان محافظ های الكترومغناطیس اشاره كرد و گفت: ویژگی های منحصر به فرد این ماده فلزی به گونه ای است كه می توان از آن در ساخت بدنه هواپیما، سفینه ها و شاتل های فضایی، سازه های تضعیف امواج رادار، پدافند غیرعامل و ساخت خودرو در جاهایی كه كاهش مصرف سوخت و كاهش وزن مدنظر است، استفاده كرد.

مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحكام بالا، تمركز بر روی تحقیقات و فعالیت های مرتبط با ایجاد مواد پیشرفته با كاربردهای صنعتی را كه قابلیت تبدیل به محصول داشته باشند، مهمترین رویكرد و جزو برنامه های آتی این مجموعه علمی عنوان كرد.

علمی(5)**1055**1834