گرمازدگي و راههاي درمان آن

گرمازدگي ناشي از اختلال در سيستم تنظيم كننده دماي بدن است كه مي تواند به دليل قرار گرفتن طولاني مدت در هواي گرم يا توليد بيش از حد گرما در بدن باشد.

گرمازدگي از درجه خفيف تا شديد متغير است و در موارد شديد مي تواند منجر به مرگ شود.

هنگام فعاليت فرد در هواي گرم و مرطوب بدن براي حفظ دماي خود شروع به تعريق مي كند و آب و املاح خود را از دست مي دهد كه اين امر موجب بروز اختلال و دردهاي عضلاني شده كه به آن گرفتگي عضلاني ناشي از گرما مي گويند.

با شديدتر شدن تعريق ،آب بدن كاهش مي يابد و دماي بدن بالا رفته و به حالت كم آبي دچار مي شود كه سردرد و سرگيجه را به دنبال داشته كه به اين حالت خستگي گرمايي مي گويند.

با تدوام اين روند بدن دچار كمبود شديد آب و افزايش دما شده و در فعاليت و سطح هوشياري وي اختلال ايجاد مي شود كه در اين حالت فرد دچار حمله گرمايي شده و حتي ممكن است به مرگ وي منجر شود.

در اين حالت بدن فرد گرمازده جهت تبادل دما با محيط به صورت لحظه اي سرد شده و ضمن كاهش خون رساني به مغز با افت ناگهاني فشار خون مواجه خواهد شد و در اين حالت سطح هوشياري فرد گرمازده كاهش يافته و دچار غش يا سنگ كوب ناشي از گرما مي شود.

رييس مركز بهداشت دزفول اختلالات عصبي ، عوارض پوستي ، ضعف گرمايي و گرفتگي عضلات را از عوارض ناشي از گرمازدگي دانست و گفت:افراد چاق ،مسن ،كودكان و افرادي كه در هواي گرم فعاليت زياد دارند و يا در معرض گرما هستند مستعد گرمازدگي بوده و بايد بيشتر مراقب باشند.

رضا پور آيين افزود:براي درمان فردي كه به گرمازدگي دچار شده بايد وي را از گرما نجات داده و به محيط سايه و خنك منتقل كرد و وي را به پشت خوابانيد.

وي خنك كردن فرد با آب و باد خنك در حالت اوليه و استفاده از پارچه خيس بر روي شكم گردن و كشاله ران را از ديگر راه هاي درمان گرمازدگي دانست و گفت:اگر فرد هنگام استفاده از پارچه خيس دچار لرز شد بايد اين كار را متوقف و پس از مدتي دوباره آغاز كرد تا فرد گرما زده به حالت عادي برگردد.

پورآيين اظهار كرد:به دليل اينكه فرد گرمازده آب و املاح بدن خود را از دست داده بايد از محلول پودر

او آر اس ( ors ) كه يك پودر سرم خوراكي است استفاده كرد و آن را در يك ليتر آب سالم و بهداشتي حل و به فرد گرمازده خوراند تا بدن وي تقويت شده و آب و املاح بدن را بازيابد.

وي با اشاره به اينكه اين محلول بدمزه است ، به افرادي كه حاضر به نوشيدن اين محلول نيستند توصيه كرد براي جايگزين كردن آب و املاح بدن يك قاشق چاي خوري نمك به يك ليتر آب خنك اضافه كرده و آرام آرام ميل كنند ضمن اينكه اگر فرد گرمازده با انجام اين مراحل بهبود نيافت بايد سريعا به بيمارستان منتقل شود.

رييس مركز بهداشت دزفول به شهروندان توصيه كرد جهت جلوگيري از بروز گرمازدگي از لباس هاي مناسب با پوشش نازك ، گشاد و رنگ روشن استفاده كرده تا دچار مشكل نشوند ضمن اينكه استفاده از كلاه آفتاب گير و شال يا پارچه خيس روي سر و گردن در هواي گرم نيز مفيد است.

وي اظهار كرد:ساعات اوليه صبح و نيز ساعات پايان روز بهترين زمان براي انجام كارهاي خارج از منزل است ضمن اينكه بهتر است شهروندان در هواي گرم فعاليت نداشته باشند تا دچار مشكل نشوند و اگر مجبور به فعاليت در هواي گرم هستند پس از نيم ساعت فعاليت در معرض گرما و آفتاب مدت پنج دقيقه در سايه استراحت كنند تا دچار گرمازدگي نشوند.

وي در خصوص گرمازدگي در ايام روزه داري نيز گفت: اقدامات لازم براي فرد گرمازده در اين ايام مانند ساير موارد است.

اين كارشناس بهداشتي با اشاره به اين كه نوشيدن مايعات از فاصله سحر تا افطار لازم است اضافه كرد: نوشيدن شربت آب ليموي كم شكر در رفع عطش و كم آبي بدن موثر است و مصرف دوغ كم نمك، محلول آو آر اس به عنوان يك سرم خوراكي، شربت خاك شير سرد، آب ميوه هايي مثل آب هندوانه، چاي كم رنگ و شربت سكنجبين دراين زمينه موثراست.

7278/6068