نكات كليدي در خصوص دوران بارداري و روزه داري

فاطمه شيراني چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اشاره به اينكه بارداري به سه دوره سه ماهه تقسيم مي شود اظهار كرد: بايد توجه داشت چون روزه گرفتن با بالابردن سطح كتون بادي ها مي تواند به مغز و دستگاه عصبي جنين آسيب برساند توصيه مي شود مادران باردار به ويژه در سه ماه نخست و سه ماه سوم بارداري از روزه گرفتن خودداري كنند.

وي افزود: در سه ماه نخست بارداري به ويژه در هشت هفته نخست كه زمان رشد و تكثير سلول هاي عصبي و شكل گيري مغز جنين است كمبودهاي غذايي مي تواند خطر بيماري هاي سيستم عصبي را بالا ببرد.

شيراني ادامه داد: از طرفي گرسنگي مادر باردار بيشتر از هشت ساعت، باعث افزايش سوخت و ساز چربي ها در خون مادر و توليد كتون بادي ها مي شود.

كتون بادي يا اجسام كتوني شامل سه تركيب استون، بتاهيدروكسي بوتيرات و استواستيك اسيد هستند كه در اثر سوخت و ساز چربي در گرسنگي طولاني مدت و قند خون كنترل نشده در بدن توليد مي شوند و مي توانند روي عملكرد مغز اثربگذارند.

اين كارشناس ارشد تغذيه اظهاركرد: از طرفي زنان باردار به ويژه در سه ماه نخست بارداري به دليل تغييرات هورموني خاص دوران بارداري دچار مشكلاتي از قبيل ويار، تهوع و استفراغ مي شوند.

وي گفت: در اين شرايط ميل به خوردن غذا در زن باردار كاهش مي يابد و مي تواند باعث افت فشار و قند خون شود كه بهتر است روزه نگيرند.

شيراني اضافه كرد: به نظر مي رسد روزه داري در سه ماه دوم بارداري به شرط داشتن يك رژيم غذايي متعادل و شامل همه گروه هاي غذايي و منطبق بر نيازهاي زنان باردار، طبيعي بودن وزن و فشار خون مادر، نداشتن بيماري خاصي، و رشد كافي جنين، منعي نداشته باشد.

اين كارشناس ارشد تغذيه ادامه داد: اما زماني كه ساعات روزه داري بيش از 12 ساعت است حتما بايد در اين زمينه با پزشك معالج مشورت و آزمايش لازم انجام گيرد.

وي در خصوص سه ماه سوم بارداري اظهار كرد: در اين دوران 50 تا 70 درصد انرژي مورد نياز جنين از قند خون (گلوكز) مادر تامين مي شود و به دليل استفاده از ذخاير چربي در بدن مادر، سطح كتون بادي ها در خون مادر بالا رفته و مي تواند از طريق جفت وارد گردش خون جنين شده و به سيستم عصبي جنين آسيب برساند.

شيراني گفت: در عين حال دريافت ناكافي انرژي و مواد مغذي در سه ماه سوم مي تواند بر وزن گيري جنين اثرگذار باشد و منجر به تولد نوزاد كم وزن شود.

وي توصيه كرد: روزه داري در زنان باردار لاغر، مبتلا به بيماري هايي مانند ديابت نوع دو، ديابت بارداري، پرفشاري خون، كم خوني، مادري كه چند قلو باردار است و نيز رشد ناكافي جنين توصيه نمي شود.

وي افزود: مقدار انرژي مورد نياز زنان باردار بايد توسط متخصص تغذيه بر اساس قد، وزن و سن بارداري تعيين شود و رژيم غذايي مناسب دوران بارداري براي مادر مشخص شود.

شيراني گفت: زن بادار روزه دار بايد تعادل و تنوع را در برنامه غذايي خود را رعايت، و در وعده افطار و سحر از همه گروه هاي غذايي استفاده كند.

اين كارشناس ارشد تغذيه ادامه داد: مصرف زياد كربوهيدرات هاي ساده، انواع شيريني، زولبيا و باميه مي تواند خطر ديابت بارداري را در زنان باردار روزه دار افزايش دهد و بهتر است از منابع طبيعي قند مانند خرما، كشمش، توت خشك و عسل استفاده شود.

وي گفت: مصرف مقادير كافي ميوه ها، سبزيجات و آب و همچنين فعاليت بدني مناسب، يك ساعت پس از افطار باعث پيشگيري از يبوست در زنان باردار روزه دار مي شود.

شيراني اضافه كرد: اگر به دليل گرماي هوا يا فعاليت بدني، زنان باردار در طول روزه داري زياد عرق كردند بايد نمك از دست رفته را در وعده افطار و سحر جبران كنند.

اين كارشناس ارشد تغذيه گفت: زنان باردار روزه دار در طول زمان روزه از رفتن به حمام داغ، فعاليت زياد و كارهايي كه باعث ضعف و بي حالي مي شود خودداري كنند.



روزه داري و شيردهي

وي اظهار كرد: زنان شيرده در شش ماه نخست شيردهي به دليل نياز شيرخوار به شير مادر بايد از روزه داري خودداري كند.

شيراني ادامه داد:كاهش وعده هاي غذايي در طول روزه داري مي تواند باعث كاهش حجم شير شود، پس روزه داري در مادراني كه كودكشان از لحاظ غذايي كاملا وابسته به شير مادر است توصيه نمي شود.

وي گفت: با توجه به اهميت دريافت انرژي و پروتيين كافي در دوران شيردهي، مادران شيرده روزه دار بايد به دريافت كافي منابع پروتيين از جمله گوشت، مرغ، ماهي، تخم مرغ و حبوبات توجه داشته باشند.

وي افزود: دريافت لبنيات كافي از جمله شير به دليل تامين پروتيين و كلسيم مورد نياز مادر نيز اهميت ويژه اي دارد.

شيراني اظهاركرد: زنان شيرده روزه دار براي تامين كافي ويتامين هاي مورد نياز بدن بايد به مقدار كافي از غلات سبوس دار، ميوه ها و سبزيجات مصرف، و از خوردن تنقلات فراوان، انواع دسر و شيريني و نوشابه گازدار در وعده افطار و سحر خودداري كنند.

اين كارشناس ارشد تغذيه خاطرنشان كرد: مصرف مايعات كافي در فاصله يك ساعت پس از افطار تا يك ساعت پيش از سحري در مادران شيرده اهميت ويژه اي دارد چرا كه كم آبي مي تواند بر حجم شير، اثرگذار باشد.

3004/6037