تهران-ایرنا-پژوهشگران ایرانی در تحقیقات خود موفق شدند، یك نمونه‌ آزمایشگاهی داربست كشت سلول‌های عصبی به منظور ترمیم ضایعه‌ نخاعی بسازند.

به گزارش ایرنا،انسان‌های بیشماری در سرتاسر دنیا بر اثر بیماری یا سانحه دچار آسیب‌های حركتی در نخاع خود می‌شوند. سلول‌های عصبی حركتی از جمله سلول‌های مهمی هستند كه در افراد قطع نخاعی، آسیب دیده و از بین می‌رود.

این سوانح به گونه‌ای است كه سلول‌های بافت عصبی به طور خود به خود قادر به ترمیم آن نیستند، از این رو لزوم ساخت سازه‌های مهندسی شده‌ سلولی، جهت ترمیم این ضایعات عصبی ضروری به نظر می‌رسد.

با توجه به توان خودنوزایی و پتانسیل تبدیل شدن ‌سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان به سلول‌های شبه عصبی، این سلول‌ها گزینه‌ مناسبی در پزشكی ترمیمی به حساب می‌آیند، از طرف دیگر استفاده از داربست‌های الكتروریسی شده ژلاتینی به دلیل مشابهت به محیط طبیعی سلول‌ها، سرعت تخریب پذیری و قیمت مناسب، آن‌ها را به گزینه‌ مناسبی در ترمیم عصبی تبدیل كرده است.

دكتر فائزه‌ فقیهی عضو هیات علمی مركزتحقیقات سلولی-مولكولی دانشگاه علوم پزشكی ایران،گفت:در این تحقیق تلاش شده تا توان تبدیل شدن سلول‌های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان انسان به سلول‌هایی مشابه سلول‌های عصبی حركتی (موتور نورون) بررسی شود.

وی بیان كرد: سلول‌های موتور نورونی موجب انتقال دستور حركت از نخاع به اندام‌های حركتی می‌شوند، در این مطالعه از ژلاتین الكترو اسپین شده در ابعاد نانو، به عنوان داربست برای كشت سلول‌های بنیادی استفاده شده است.

فقیهی اظهاركرد: ژلاتین به دلیل شباهت ساختاری با برخی اجزای پروتئینی ماتریكس خارج سلولی بدن انسان، گزینه‌ مناسبی در مهندسی بافت عصب برای ترمیم ضایعات عصبی به شمار می‌آید.

وی افزود: نتایج نشان داده كه سلول‌های بنیادی مزانشیمی بر روی ژلاتین الكترواسپین شده به سلول‌هایی شبیه به سلول عصبی حركتی (موتورنورون) تبدیل شده و ویژگی‌های اختصاصی این سلول‌ها را درسطح ژن و پروتئین به خوبی بیان كردند.

وی ادامه داد: دستاوردهای این پژوهش نشان می‌دهد كه سازه سلولی مهندسی شده، گزینه‌ مناسبی برای پیوند به مدل حیوانی جهت بررسی ترمیم ضایعه نخاعی ایجاد شده است، از این رو درحال حاضر این مطالعات درفاز حیوانی واستفاده از این داربست حاوی سلول‌های بنیادی بر روی مدل حیوانی قطع نخاع شده در حال انجام است.

به گفته‌ این محقق، دراین كار ابتدا داربست ژلاتینی به روش الكتروریسی ساخته شده وساختار آن توسط دستگاه SEM مورد ارزیابی قرار گرفته است، سپس سلول‌های بنیادی كه از مغز استخوان استخراج شده و در محیط آزمایشگاهی كشت داده شده بود، بر روی این داربست منتقل شد.

در ادامه سمیت سلولی این سازه توسط آزمون MTT assay بررسی شد، در نهایت تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی به سلول‌های عصبی حركتی توسط نشانگرهای ایمونوشیمیایی در سطح پروتئین و بیان ژن‌های اختصاصی در سطح mRNA مورد ارزیابی قرار گرفت.

نتایج این تحقیقات در مجله‌ Journal of Molecular Neuroscience به چاپ رسیده است.

علمی (1) ** 9340**1440