بررسي هاي بعمل آمده از سوي سازمان ملل متحد نشان مي دهد كه سالانه صدها هزار هكتار از پوشش گياهي آفريقا كاسته مي شود و در صورت بي توجهي به اين مساله ، قاره آفريقا در اندك زماني به يك صحراي عظيم تبديل خواهد شد.
به همين خاطر 'پروژه ديوار سبز' طرحي است كه از سوي اتحاديه آفريقا و با هدف بيابان زدايي و جلوگيري از گسترش تخريب زمين در اين قاره ارائه شده است.
طرح احداث و يا ايجاد يك ديوار سبز در قاره آفريقا براي اولين بار در سال 2002 ميلادي و در اجلاس مبارزه با خشكسالي در 'انجامنا' پايتخت چاد مطرح شد.
با اين وجود اين طرح دوم ژوئن 2005 ميلادي و در هفتمين نشست كنفرانس سران كشورهاي آفريقا در بوركينا فاسو به تصويب رسيد.
هدف اصلي از اجراي اين طرح ، كاشت درختان و ايجاد فضاي سبز در كشورهاي موسوم به صحراي آفريقا در جنوب اين قاره است تا از گسترش مرزهاي بيابان و صحرا در اين مناطق جلوگيري شود.
با اين وجود اجراي اين طرح علاوه بر مزاياي زيست محيطي به ابزاري براي توسعه اقتصادي و اجتماعي اين منطقه نيز تبديل شده است.
بوركينا فاسو، جيبوتي، اريتره، اتيوپي، مالي، موريتاني، نيجر، نيجريه، سنگال، سودان و چاد 11 كشور عضو طرح ايجاد ديوار سبز در آفريقا هستند.
به گفته كارشناسان در طرح ايجاد ديوار سبز در آفريقا ، تجارب و يافته هاي 'ديوار سبز چين' نيز مورد توجه بوده است.
دانشمندان چيني با ارائه طرح ايجاد 'ديوار سبز چين' تلاش مي كنند از گسترش بيابان 'گوبي' در اين كشور جلوگيري كنند.
براساس پيش بيني هاي بعمل آمده قرار است تا سال 2074 ميلادي با كاشت درختان بي شمار و ايجاد فضاي سبز در گسترده اي به طول 4 هزار و 480 كيلومتر فضاي زيست محيطي منطقه تغيير كند و از اين طريق گسترش بيابان گوبي در چين متوقف گردد.
در طرح 'ديوار سبز آفريقا' قرار است از سال 2020 تا سال 2025 ميلادي گسترده اي به طول 7 هزار كيلومتر و به عرض 15 كيلومتر از سنگال تا جيبوتي درختكاري شود و به اين ترتيب از گسترش وسعت صحرا و اراضي خشك در اين منطقه جلوگيري گردد.
صحراي بزرگ آفريقا بزرگ‌ترين صحراي گرم جهان در شمال آفريقا با مساحتي حدود 9 ميليون كيلومتر مربع و قدمتي معادل دو و نيم ميليون سال واقع شده‌است.
اين بيابان بزرگ از غرب به اقيانوس اطلس، از شمال به كوه‌هاي اطلس و درياي مديترانه، درياي سرخ و مصر در شرق و از جنوب به سودان و درهٔ رود نيل محدود مي‌شود. صحراي بزرگ آفريقا قاره را به دو بخش شمال و منطقه آفريقاي سياه تقسيم مي‌كند.
مساحت صحراي آفريقا معادل مجموع مساحت استراليا و نيوزلند است. صحراي آفريقا از 10 كشور اين قاره شامل الجزاير، تونس، مغرب، ليبي، مصر، سودان، چاد، نيجر، مالي و موريتاني عبور مي كند.
آمار دقيق حكايت از آن دارد كه 3 ميليون كيلومتر مربع از صحراي آفريقا يعني حدود 30 درصد از مساحت اين منطقه سالانه 10 ميليمتر بارندگي دارد. همچنين يك ميليون و پانصد هزار كيلومتر مربع از اين منطقه كه شامل 17 درصد كل صحراي آفريقا مي شود سالانه كمتر از 5 ميليمتر بارندگي دارد و اين در شرايطي كه است كه حدود يك ميليون كيلومتر مربع از صحراي آفريقا معادل 11 درصد مساحت كل صحرا كه در كشورهاي ليبي ، مصر و سودان قرار مي گيرد سالانه نيم ميليمتر بارندگي دارد.
اين شرايط آب و هوايي موجب شده است كه در كنار ديگر پيامدهاي زيست محيطي ، ساكنان اين مناطق عمدتا با پديده خشكسالي، فقر و بيماري دست به گريبان باشند.
طرح 'ديوار سبز آفريقا' در صورت اجرا و تحقق مي تواند ضمن جلوگيري از گسترش دامنه صحرا ، تحمل اين مناطق را براي ساكنان آن راحتر كند و همچنين بر توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اين مناطق تاثير مطلوبي داشته باشد.
اين در حالي است كه نبود منابع مالي كافي، درگيري هاي مسلحانه ، جنگهاي داخلي و فعاليت گروههاي تروريستي از جمله عوامل مهم بازدارنده در اجراي اين طرح محسوب مي شود.
بنابراين كشورهاي آفريقا پيش از اجراي اين طرح بايد گامهاي مهم و موثري در جهت استقرار ثبات و امنيت در اين منطقه بردارند.
خاورم ** 1583 **
تاریخ انتشار: ۵ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۳:۰۸
تهران- ايرنا- رهبران و سران كشورهاي آفريقا يكي پس از ديگري وارد 'نواكشوت' پايتخت موريتاني مي شوند تا در كنفرانس 'ديوار سبز آفريقا ' كه روز دوشنبه آغاز به كار مي كند حضور يابند.