احياي تالاب بختگان به 250 ميليون مترمكعب حق آبه نياز دارد

به گزارش ايرنا از پايگاه اطلاع رساني سازمان حفاظت محيط زيست، حمزه ولوي با بيان اينكه تالاب بين المللي بختگان از جمله تالاب هاي در معرض تهديد كشور است، افزود: اتخاذ سياست هاي نادرست در زمينه مديريت آب حوضه منجر به زوال اين اكوسيستم ارزشمند و به تبع آن مواجه شدن معاش جوامع انساني حاشيه تالاب با تهديد شده است.
وي با اشاره به سابقه پيگيري هاي محيط زيست استان براي تخصيص حق آبه بختگان از سد درود زن، گفت: بنا به پيگيري هاي صورت گرفته ميزان 20 و 50 ميليون مترمكعب حق آبه به بختگان تخصيص داده شده است كه اين ميزان به هيچ عنوان كافي نيست و بر طبق شرايط كنوني و شدت خشكسالي، احياي بختگان نياز به تخصيص حداقل 250 ميليون مترمكعب حق آبه دارد.
ولوي مسدود كردن چاه هاي غيرمجاز، استفاده از محصولات با نياز آبي كمتر و استفاده از روش هاي آبياري نوين، كاهش سطح زير كشت و تغيير الگوي كشت استان را از جمله ضرورت هاي احياي اين تالاب برشمرد و گفت: به رغم همه محدوديت ها، محيط زيست استان تلاش كرده است با انجام اقداماتي همچون پيگيري تخصيص حق آبه تالاب، تثبيت مرزها و حدود مستثنيات و همچنين لايروبي كانال هاي چشمه ها و ورودي تالاب ها گام هايي براي احياي اين اكوسيستم ارزشمند بردارد.
مديركل حفاظت محيط زيست فارس انجام فعاليت هاي آگاهي رساني راكه نتيجه آن تخصيص 25 ميليارد ريال از طرف دولت در سال جاري براي احياي تالاب بختگان بوده است، از ديگر اقدامات محيط زيست استان دانست و اظهار كرد: اين بودجه صرف انجام مطالعه جامع حوضه و ارايه راه حل ها و اقدامات اوليه در اين زمينه از جمله شكل گيري ستاد احياي تالاب هاي اين حوزه و كارگاه هاي آموزشي، تشويقي و ارشادي خواهد شد.

*** افزايش بيش از 3.8 برابر سطح زير كشت حاشيه تالاب بختگان در پنج دهه گذشته
ولوي اظهار كرد: افزايش سطح زير كشت و مصرف آب در بخش كشاورزي حاشيه تالاب بختگان در پنج دهه به بيش از 3.8 برابر بدون توجه به ظرفيت منطقه به همراه خشكسالي چند سال اخير، منجر به خشك شدن زيست بوم ارزشمند استان شده كه تبعات آن دامنگير مسايل اجتماعي و اقتصادي استان نيز شده است.
مديركل حفاظت محيط زيست فارس با اشاره به اينكه ميانگين بلندمدت حجم ورودي آب به تالاب بختگان 728 ميليون مترمكعب است كه از اين ميزان 428 ميليون مترمكعب از رودخانه هاي كر و سيوند و 300 ميليون مترمكعب از حوضه بلافصل درياچه تامين مي شود، اظهار كرد: اين در حالي است كه برداشت از آب هاي زيرزميني در اين حوضه سه هزار و 100 ميليون مترمكعب و حجم ذخيره سدها نيز هزار و 590 ميليارد مترمكعب است.
وي ضمن يادآوري اين موضوع كه حجم سدهاي احداثي تقريبا برابر آورد سالانه رودخانه هاي كر و سيوند است، خاطرنشان كرد: حتي در شرايط معمول و بدون بروز خشكسالي نيز در صورت آبگيري اين سطوح، آبي به بختگان نخواهد رسيد.

*** ضرورت اصلاح الگوي كشت و آبياري در فارس
ولوي با اشاره به عدم تغيير محسوس در سياست هاي كشاورزي و آبياري استان همچون افزايش سطح زير كشت، استفاده از روش هاي سنتي در كشاورزي و آبياري، مصرف بي رويه منابع آب زيرزميني و استفاده از الگوي كشت پرمصرف و كم بازده، اصلاح اين سياست ها را با توجه به شرايط آبي استان ضروري دانست.
مديركل حفاظت محيط زيست فارس خاطرنشان كرد: خشكسالي سال هاي اخير منجر به آن شد كه حتي 300 ميليون مترمكعب آبي كه در شرايط عادي به تالاب بختگان وارد مي شد، با كاهشي شديد مواجه شود.

*** تالاب بختگان
تالاب بختگان از تالاب هاي ايران در استان فارس است كه اكنون خشك شده ‌است.
اين درياچه زيستگاه زمستانه پرندگاني مانند فلامينگو، درنا، كبوتر دريايي، آب‌ چليك، مرغابي و غاز است كه از روسيه و دشت هاي سيبري به ايران مهاجرت مي‌ كردند و همگي در حفظ بوم‌ ساختار و محيط زيست نقش بسيار ارزنده‌اي داشتند.
درياچه بختگان، باعث افزايش رطوبت هوا مي ‌شد و به علت بلند بودن ارتفاع كوه‌هاي اطراف ني ‌ريز، رطوبت حاصله در هواي همان منطقه باقي مي ماند و سبب ثمردهي درختان انجير، بادام، رز و زيتون در كوه‌ها مي شد كه مي ‌توان به نوعي آن را آبياري مصنوعي كوه ها ناميد.
در پي كاهش ورودي آب رودخانه كر به درياچه بختگان ني ريز مقداري از آب كر در گذشته به دليل ساختن سد درودزن كم شده ‌است، ورودي آب درياچه تنها محدود به سيلاب‌ هاي منطقه آباده طشك، شهرستان بختگان، خير، نيريز، خرامه و ارسنجان شد.
در اين ميان پس از ساختن سد سيوند بر روي رود سيوند در تنگه بلاغي، ديگر سيلاب رودخانه سيوند نيز به رود 'كر'، نرسيد و در نتيجه به درياچه نيريز نيز نمي ‌ريزد.
به نظر كارشناسان وجود سه سد در بالادست تالاب بختگان بر روي رودخانه ' كر ' كه منبع اصلي تامين آب آن است، موجب خشك شدن اين حوضه آبي شده است.
علمي 9014**1834